Op verzoek van enkele medeforummers zal ik proberen uitleg te geven over de schaduwstation besturing op mijn modelbaan. Vooraf wil ik wel aangeven dat ik in deze beschrijving niet alles kan beschrijven omdat het dan teveel gaat worden, met name ook de rol van Railware in deze. Wel zal ik op basis van mijn sporenplan in Railware het een en ander in het onderstaande verhaal illustreren.
In mijn modelbaan liggen 4 schaduwstations en 1 opstelstation. Dit opstelstation heeft meerdere functies, waar ik later op terugkom. 3 schaduwstations liggen als het ware achter elkaar, maar zijn boven elkaar gebouwd. Het 4e ligt geheel los van deze 3 in een geheel ander trajekt. Het opstelstation is weer boven deze 3 schaduwstations gebouwd. Het onderste schaduwstation ligt op 55cm.van de vloer en het bovenste opstelstation op 130cm. Het 4e schaduwstation ligt op 205cm.van de vloer verscholen in een bergrug. Ter illustratie zie onderstaande foto.
Aanduiding en inhoud van deze schaduwstations:
Het onderste schaduwstation is no.1, SST1, 9 sporen, ruimte voor 11 treinen
Het middelste schaduwstation is no.2, SST2, 9 sporen, ruimte voor 11 treinen
Het bovenste schaduwstation is no.3, SST3, 9 sporen, ruimte voor 11 treinen
Het daarboven liggende opstelstation is no.5, SST5, 8 sporen, ruimte voor 10 treinen
Het schaduwstation op 205cm is no.4, SST4, 3 sporen, ruimte voor 3 treinen.
In Railware ziet dit er als volgt uit:
In elk van de schaduwstations SST1, SST2, SST3 en SST5 liggen 2 sporen waar 2 kortere treinen achter elkaar kunnen staan. SST1, SST2, SST3 en SST4 liggen in de doorgaande baan, opstelstation SST5 ligt afzonderlijk uiteraard, omdat hier niet doorgereden kan worden. SST1, SST2 en SST4 worden geheel automatisch bestuurt door de PC (Railware), SST3 afwisselend automatisch dan wel manueel en SST5 gedeeltelijk automatisch dan wel manueel.
Laat ik beginnen met de 3 grote, SST1, SST2 en SST3. Hier komen we al snel op de manier van schaduwstation besturing, zoals ?First in-First out?, ?uitrijden van treinen op basis van toeval?, etc. Het gaat er allemaal om wanneer welke trein het zichtbare gedeelte van de baan op gestuurd word. Daar ligt de basis van de manier van schaduwstation besturing en is persoonlijk?. Wanneer de TEE treinen, wanneer de regionale treinen, wanneer de goederentreinen (bijv.meer in de nacht), wanneer de intercities, autotreinen, etc., en dit alles weer in wat voor regelmaat of niet, etc., etc, etc. In mijn modelbaan komen de treinen na het verlaten van SST3 gelijk in het doorgaande station terecht, en dit station heeft als basis het treinverkeer in Göschenen. Dus de schaduwstation besturing is min of meer afgestemd op het natuurlijke treinverloop in Göschenen.
SST 1 (afbeelding hieronder in Railware).
In dit schaduwstation zijn de binnenkomende treinen afkomstig van het zichtbare gedeelte van de baan. Als de treinen hier aan komen hebben ze al een vrij lang gedeelte, zo?n 25mt. afgelegd in het onzichtbare gedeelte van de baan, en deze 25mt. is onderverdeelt in 5 blokken van 5 mt. Er kunnen dus evt.meerdere treinen achter elkaar naar SST1 onderweg zijn. In feite zijn in SST1 2 schaduwstations geprogrammeerd, een voor de korte (K) en een voor de lange treinen (L). Dit is trouwens ook het geval in SST2 en SST3. SST1 (K) werkt anders dan SST1 (L), en dit heeft allemaal te maken met de volgorde van de vertrekkende treinen vanuit SST3 (K) en (L) die dan vervolgens het zichtbare gedeelte van de baan opkomen. SST1 (L) wordt vol gereden, maw.als er 6 sporen bezet zijn en op het 7e spoor komt een trein binnen, dan pas vertrekt er een trein naar het volgende schaduwstation voor lange treinen, SST2 (L). Is SST2 (L) vol, dan vertrekt er wel een trein, maar wacht voor SST2 (L) totdat er een spoor vrij komt, hetgeen in de praktijk zelden voorkomt. SST1 (K) werkt anders. Hier vertrekt telkens een trein naar SST2 (K) zodra er daar een spoor vrijkomt. SST1 (K) wordt dus niet eerst volgereden. Alles werkt hier op basis van ?First in First out?, echter ik verander dit ook weleens in de andere mode, nl. op basis van toeval. Ook kan ik uitrijsporen blokkeren en zo bep.treinen het vertrek tijdelijk belemmeren.
SST2 (L) en (K) werkt in principe hetzelfde, alleen hier vertrekt er pas een trein (geldt zowel voor de korte als de lange treinen) wanneer er een spoor in SST3 vrij is. Voor SST3 hoeft er dus geen trein te wachten.
SST3 (L) en (K) werkt weer anders, nl.hoofdzakelijk manueel. Reden is dat ik het leuk vind om nog enige invloed uit te kunnen oefenen, en de treinenloop in het zichtbare gedeelte kan en wil bepalen. Echter als ik het automatisch laat gaan, gaat dit op basis van tijd. Omdat ik het storend vind dat er teveel treinen in een te korte tijd over de baan denderen, vertrekt er hier pas een trein om de 4 minuten, op basis van ?First in First out? of op basis van toeval, ligt er helemaal aan wat ik op dat moment leuk vind. Het resultaat van dit alles is dat er een zeer variërende treinenloop onstaat in het zichtbare gedeelte. Wil ik een nachtscenario creëeren, dan blokkeer ik simpelweg de sporen waar de regionale en intercities staan. Ook kan ik een scenario maken waar een bepaald tijdvak wordt uitgebeeld door ervoor te zorgen de ?nieuwere treinen? het vertrek te blokkeren.
SST4 werkt heel simpel, nl op basis van ?First in First out?. Wel worden er in dit station op één spoor de zg.Zuggattung, vertaald als treintype, verandert om in het zichtbare station weer een variatie te krijgen in treinen. Met treintype veranderen bedoel ik niet dat een goederentrein
bijv.in een sneltrein verandert, maar dat een goederentrein een andere aanduiding krijgt om wel dan niet in het hoofdstation te stoppen. Dit doe ik overigens ook in SST3, zowel manueel als automatisch. Dit laatste laat ik hier voor wat het is.
SST5, het opstelstation werkt weer geheel anders en heeft meerdere functies. Hier worden 2 sporen gebruikt voor de autopendeltreinen, zoals die van Kandersteg naar Goppenstein rijden over de Lötschberg. De andere sporen zijn opstelsporen van treinen die er even wat langer tussen uitgaan. Op 2 van deze sporen kunnen weer 2 treinen achter elkaar opgesteld worden. Spoor 7 van dit opstelstation is tevens een ?inmeetspoor?, bedoeld voor het inmeten van locs in Railware. Spoor 8 heeft eigenlijk niets met dit opstelstation te maken, dit is het programmeerspoor waar naar keuze 4 centrales aktief kunnen zijn tw. Intellibox, CS1, Tams en de ESU Lokprogrammer. Dit alles om de decoders van nieuwe locs, etc., te kunnen programmeren en afstellen.
Ik hoop dat het verhaal een beetje duidelijk overkomt hoe het een beetje werkt. Hieronder nog wat afbeeldingen van Railware ?in aktie? bij de desbetreffende stations.
Hieronder een afbeelding van een functie in Railware om dmv.allerlei bijzondere akties de besturing van de schaduwstations nog meer te kunnen variëren, maar ik vind dit niet nodig en het zijn eigenlijk allemaal truukjes.
Hieronder de funktie in Railware om een schaduwstation te programmeren.
