Al voor dat Faller haar producten als bouwdoos aanbiedt, worden er een meerdere kleine ééngezinswoningen in het programma
opgenomen: zogenaamde
Siedlerhäuschen. Dit betekent letterlijk 'kolonistenhuis', maar 'nederzettingshuis' dekt meer de lading
van deze Duitse stedenbouwkundige term ...
In zijn huidige vorm heeft het
Siedlerhausch een geschiedenis van zo'n honderd jaar. Het is in de meest voorkomende gevallen
gebouwd volgens eenvoudige normen, met anderhalve verdieping, een zolder onder het puntdak en meestal zonder een kelder.
Wanneer men het over
Siedlerhäuschen heeft, bedoelt men meestal het type huis dat van de jaren twintig tot het einde van de
jaren vijftig bepalend in het straatbeeld was. In deze decennia zijn er in heel Duitsland talloze nederzettingshuizen gebouwd,
of ze nu deel uitmaken van een enorme (buiten)wijk voor fabrieksarbeiders of als ééngezinswoning.
Uit het Faller-programma een overzicht van de
Siedlerhäuschen welke zijn uitgebracht als plastic bouwdoos:
Faller B-201 (1959-1989) Faller B-202 (1955-1970) Faller B-203 (1955-1981)Faller B-204 (1959-1990) Faller B-206 (1961-1990) Faller B-207 (1966-1981) Faller B-209 (1955-1963) Faller B-210 (1960-1969) Faller B-249 (1960-1990) Bron:
www.altemodellbahnen.de (9x)
OorsprongDe situatie in Duitsland in het begin van de jaren dertig werd gekenmerkt door hoge werkloosheid en woningnood t.g.v. de Eerste
Wereldoorlog. Een noodprogramma voor de bouw van kleine nederzettingen in de voorsteden werd gelanceerd door de regering
van Heinrich Brüning
in de vooravond van het Nazitijdperk (Zogenoemde
Reichskleinsiedlung / Reichssiedlung).
Er werden leningen met een lage rente door de staat afgegeven om de bouw van dergelijke kleine nederzettingen te stimuleren.
De kosten voor een
Siedlerhaus mochten niet hoger zijn dan 3.000
Reichsmark. Hiervan werd 2.500
Reichsmark gedekt door de
staatslening. De meerwaarde moest tijdens de bouw door eigen werk worden verhoogd. De kolonisten werden niet betaald voor
hun eigen werk, maar bleven steun krijgen van het Arbeids- en Welzijnsbureau.
Omdat het doel was om de werkeloosheid te verminderen, werd bij de selectie van de kolonisten vooral rekening gehouden met
aanwezigheid van kinderen, inzetbare oorlogsinvaliden en mensen die vanwege hun beroep geschikt waren om de zelfhulp te leiden.
Afhankelijk van de voortgang van de bouw werden de kolonistenposities verloot onder degenen die zich wilden vestigen.
De proeftijd bedroeg drie jaar, omdat de toekenning van een nederzetting gekoppeld was aan de voorwaarde dat een zekere mate
van zelfvoorziening werd bereikt door het aanleggen van een moestuin. Werd er niet aan de voorwaarde voldaan, dan zou het huis
kunnen worden teruggevorderd.
UitvoeringDe huizen werden vaak samen met het hele gezin gebouwd, maar ook met hulp van vrienden en buren. In ruil daarvoor werden ook
de toekomstige buren en vrienden geholpen bij het bouwen van de
Siedlerhäuschen. Dat is ook de reden waarom veel huizen uit
dezelfde periode erg op elkaar lijken of zelfs identieke bouwplannen hebben.
De fabrieksnederzettingen werden gebouwd als twee-onder-een-kapwoningen. Deze huizen waren dan niet twee keer zo groot,
maar slechts doormidden verdeeld. Hierdoor hadden de woninghelften slechts een woonoppervlak van zo'n 40-60 vierkante meter.
Zoals de naam al doet vermoeden, werden ze tijdens de industrialisatie gebouwd voor arbeiders van grote fabrieken.
Ook in de jaren
na de Tweede Wereldoorlog is de vraag naar woningen in Duitsland enorm groot als gevolg van de verwoestingen.
De wens om een huis te bezitten werd in deze tijd ook aangemoedigd door het "
Deutsche Wirtschaftswunder" wat zich uitte in
steeds meer prefab-woningen (
Fertighäuser). In het kader van het
ERP-programma (
European Recovery Program / Marshall Plan)
werden vanaf 1950 duizenden woningen voor vluchtelingen gebouwd, met als pioniersfunctie de noordelijke deelstaat Schleswig-Holstein.
Onderstaand enkele afbeeldingen van
Siedlungshäuser die ik gevonden heb, waarvan ik vond dat deze veel gelijkenissen vertonen met
de reeks van eerder genoemde bouwpakketten van Faller. Ook op
deze website zijn veel foto's van deze typische eengezinswoningen te vinden.
Bron (3x) :
www.rohrbach-nostalgie.de (Rohrbach) Bron :
www.zeitgeschichte-harsewinkel.de (Harsewinkel)
Bron :
www.nwzonline.de (Oldenburg) Bron :
www.cube-magazin.de (Grevenbroich)
Groeten,
Erik.