Ombouwen Mat?46 van Lima
Wat moet een liefhebber van Nederlands materieel wat in 1974 ons koude kikkerlandje doorkruiste nou zonder een Muizekop, ofwel een Mat?46? En aangezien onze vrienden uit Göppingen kennelijk de noodzaak van een Mat?46 nooit ingezien hebben, heb ik enkele jaren geleden mijn toevlucht gezocht tot de Lima uitvoering van dit schitterende treinstel.
Maar ja, dan begint de ellende, want ik als ?rails met puntjes? liefhebber moet wel een geile sleper onder die Mat?46
. Nu bleek Lima daar over nagedacht te hebben, want onder het middendraaistel zat notabene een uitsparing én een gaatje met schroefdraad! Je zou toch denken dat het de ware wisselstroomliefhebber nog eens komt aanwaaien zeg! Dus als de gesmeerde bliksem een sleper 7164 in huis gehaald, draad eraan gesoldeerd en hoppatee onder dat middendraaistel geschroefd. Wouw, daar knapt dat ding wel effe van op zeg, ziet er meteen een stuk professioneler uit
Vervolgens de motor aangepakt, want die kon echt niet meer. Lima had een prachtig treinstel op de markt gezet, maar het rijden was een grote ramp. BB21 zou het helemaal moeten wezen. Dus GM&S benaderd voor zo?n BB21 aandrijving. Dat was ook makkelijk, want daar zit het motortje meteen in je draaistel verwerkt. Dus begonnen met ombouwen, maar halverwege maar gestopt, omdat het me iets te priegelig werd (ik heb een oogafwijking met ?12
, dus da?s niet altijd handig). Maar rijden moest die Muis toch echt. Dus een kennis benaderd en die wist weer iemand die het stel wel voor me verder om kon bouwen. Er moest namelijk ook een decoder in. Dus de Muis ging op transport naar het Rotterdamse. Toen ik het stel na enige maanden weer terug kreeg, reed het wel, maar niet veel beter dan de oorspronkelijke aandrijving. Het ging met horten en stoten en het stel bleek ook totaal geen kracht te hebben. Zucht.
Enige tijd later sprak ik Johan (Blausee Mitholz) van dit forum. Johan heeft al enkele ?lastige gevallen? omgebouwd voor me, denk dan aan een 2200 (toen Roco ze nog niet in wisselstroom leverde), een 600, een Sik, een 2400 en een 1000. Hij stelde voor dat ik mijn Muisje naar zijn werkplaats zou brengen en dan zou hij er wel eens naar kijken.
Mijn Muis is enkele maanden geleden naar Johan gegaan en Johan had me even later verteld dat de BB21 aandrijving een ware ramp was. Hij stelde voor om een nieuwe Muis te kopen (het draaistel was namelijk aangepast voor de BB21), deze Muis te verkopen en om een motor van een Märklin motorpost in de Muis te plaatsen. Dat zou een hele klus worden, maar dat ben ik wel gewend van Johan. Zulke ingrijpende klussen flikt ie namelijk vaker.
Nu had ik van een andere kennis gehoord over een Modeltorque motor dat in het motorhuis van de oorspronkelijke Lima aandrijving past en waarvan de rij-eigenschappen zeer bevredigend zijn. Vooral als je hem digitaal inregelt. Dus stelde ik aan Johan voor om uit te gaan kijken naar een nieuw Lima Mat?46 draaistel met Lima motor en als ik die gevonden had, om deze uit te rusten met een modeltorque. Dit draaistel zou dan de plaats van de BB21 over kunnen nemen. Volgens Johan waren de aanpassingen van de draaistelophanging door de BB21 niet zo ingrijpend, dus dat zou moeten lukken.
Via Marktplaats had ik binnen de kortste keren een nieuw draaistel en een treinenzaak in Utrecht kon me aan een modeltorque helpen. Gisteravond met Johan afgesproken om letterlijk een draaistelwissel uit te voeren
. Thuis had ik de modeltorque al in het draaistel ingebouwd, dat was een heel simpel klusje.
We spraken gisteravond af na werktijd en nadat we eerst onze buikjes propvol hadden gegeten met chinees, werd begonnen aan het Mat?46 ombouwklusje. We gingen eerst naar de 1e verdieping van Johans huis om de Muis met BB21 aandrijving wat te laten rijden op Jahans baan in aanbouw. Het nemen van een flauw hellinkje bleek voor de aandrijving haast onmogelijk. Het stel begon te slippen en moeilijk te doen. Ook het nemen van de wissels bleek een lastig klusje voor het stel, Johan ontdekte al snel dat de sleper hier ook een rol van betekenis speelde.
OK, we gingen aan de slag, de motorbak ging mee naar zolder. Let niet op de troep zei Johan nog. Nou ik snap nu waarom Johan zijn werkplek op dit forum nog niet heeft laten zien! Sjonge jonge, overal gereedschap, doosjes, schroefjes, boutjes, halve locomotieven, draadjes, onderstellen, gedemonteerde aandrijvingen en ergens daaronder een werktafel. Maar dat Johan alles feilloos weet te vinden bleek wel uit het feit dat hij zonder enige moeite uit de hele berg ?zooi? een minuskuul schroevendraaiertje tevoorschijn toverde. De bak ging open en binnen de kortste keren stond het draaistel met BB21 aandrijving naast de bak. Zo die is los. Nu moest het bruggetje van styreen wat dit draaistel op zijn plek houdt en in de bak was gelijmd, verwijderd worden. Een paar denkrimpels verschenen op het voorhoofd van Johan
. Want de nokjes waar het draaistel oorspronkelijk in opgehangen was, moesten weer vrijgemaakt worden en die waren niet zo heel groot. Dus voorzichtigheid was geboden. Op deze nokjes waren namelijk plaatjes styreen geplakt om het bruggetje op hoogte te brengen. Dat bruggetje werd simpelweg weggebroken, maar nu die vulplaatjes nog. De denkrimpels op Johans voorhoofd verdwenen, de oplossing was in zicht! Een greep tussen alle spulletjes zou vast een vernuftigt gereedschapje opleveren. Ik schrok me echter rot, toen Johan met een grote grijs
een enorme beitel tevoorschijn haalde! Niet kijken
, was zijn advies. Ik dacht dat mijn Muis er geweest zou zijn en scheet ondertussen zeven kleuren stront, maar Johan haalde met de beitel op zeer vakkundige wijze de brokjes styreen voorzichtig van de nokjes. Zo, nu kon het draaistel met de modeltorque op zijn plek. Johan was duidelijk in zijn element, maar ja wat wil je ook als je zo?n prachtig Nederlands treinstel onder je hoede hebt. Dat is weer eens wat anders dan die Zwitserse modellen die Johan heeft (ook erg fraai trouwens)! Het draaistel moest nog even aangepast worden, maar al snel zat ie op zijn plek.
Toen was het middendraaistel aan de beurt. De sleper werd gedemonteerd. Goh, dat heeft die man wel netjes eronder gebouwd, zei Johan. Ik meteen trots natuurlijk
. Maar toch ging Johan het een en ander anders doen. Er kwam een nieuw draadje aan te pas (was wel even zoeken he Johan, hihihi?..) en omdat de sleper onvoldoende ruimte had, werd er wat van het draaistelframe weggesneden (ik mocht weer niet kijken). Vervolgens werd de boel weer vakkundig in elkaar gesoldeerd en vastgezet en kon het testen beginnen.
Het motortje liep als een neutje, maar omdat de decoder nog ingeregeld moet worden, wel veel te snel. Het is in ieder geval een krachtig motortje en dat gaf de mens hoop. Johan was ook duidelijk tevreden over de prestaties van de modeltorque. Helaas werkte de sleper nog steeds niet zoals men dat mag verwachten, want het middendraaistel werd op de wissels uit de rails gelicht.
Johan besloot om mijn Mat?46 nog een tijdje thuis te houden en binnenkort eens op zijn gemak dat probleem op te lossen. De sleper gaat in ieder geval weg onder het middendraaistel, deze gaat Johan helemaal vrij maken. Dus ook geen weerstand van stroomafnamecontacten, geen draadjes en als het wil lukken ook echte Märklin wielen eronder, zodat deze optimaal functioneren op de wissels. Deze maatregelen moeten ervoor zorgen dat het middendraaistel alle ruimte heeft om de wissels goed te nemen en niet gehinderd wordt door een sleepcontact en stroomafnamecontacten.
De sleper zal gaan verhuizen naar het motorloze kopdraaistel onder de andere bak. Daar zal Johan nog wel het nodige werk aan hebben, maar dan zijn we in ieder geval van dat ontsporen af. Ook heb ik nog de wens dat het stel functionele front- en sluitseinen krijgt, dat zal Johan ook nog inbouwen. De vraag is alleen even of dat in de komende maanden gebeurt of ergens volgend jaar.
Natuurlijk leek het mij leuk om mijn mooie Mat?46 op de foto te zetten bij station Blausee Mitholz op Johans baan, om dit verslag op te leuken. Maar Johan duldde geen NS materieel bij zijn Zwitsers station, dus helaas geen foto. Nou is er alleen een ding dat ik niet snap, maar misschien kan iemand het mij uitleggen. Johan heeft dus station Blausee Mitholz in model, erg fraai. Nu heeft hij op een kopspoor bij dat mooie station een ongehoorde pooierbak staan, in de vorm van een ROZE
Zwitserse Eanos goederenwagen. Dat mag daar dus gewoon staan. Maar mijn bloedmooie Mat?46 mag niet op de foto, omdat die in het echt nooit in Blausee Mitholz is geweest!!!! Snap jij dat nou????????????
In ieder geval, we hebben ons een avondje kostelijk vermaakt, ik heb genoten van Johans kluswerk en stond versteld dat zelfs een beitel handig kan zijn voor een modelspoorder.
Wordt hopelijk over een tijdje vervolgd als Johan weer wat verder is met het ombouwen van mijn Mat?46.
Groetjes,
Jeroen