Het begon allemaal met een zoektocht naar een schakelschema voor een volautomatisch driesporig schaduwstation...
Het was
deze zoektocht die mij bij dit forum heeft gebracht! Ergens diep in de nog net niet gearchiveerde topics vond ik wat ik zocht, echter de bijbehorende afbeeldingen bleken niet meer online te zijn
Vaste Gast
Marcos heeft mij toen uit de brand geholpen en mijn schaduwstationschakeling (mooi Scrabble-woord) is dan ook gebaseerd op de ontwerpjes die ik van hem gekregen heb.
Er moest het e.e.a. vertimmerd worden aan het ontwerp, maar het basismechanisme is in stand gebleven. Met hulp van vriend Wijnand (de electronicaheld) is de voeding ontworpen en ingepast.
Om een beetje beeld te hebben van het aantal verbindingen dat gemaakt moest worden, ben ik het ontwerp in Ultiboard gaan zetten. Terwijl ik daarmee bezig was bleek ten eerste dat het wel érg veel verbindingen werden om allemaal zelf te solderen
Ten tweede bleek dat ik zo netjes in Ultiboard bezig was dat het zowaar op een "echte" printplaat begon te lijken. Besloten is die lijn door te zetten en de prints te laten maken ipv ze zelf helemaal te solderen.
Vele uren achter de PC en veel denkwerk zijn erin gaan zitten, maar het resultaat mocht er zijn:
Dit ontwerp is naar Olimex in Bulgarije gemaild om het in tweevoud te verwezenlijken. Door een probleempje bij het afleveren, waarna de prints doodleuk werden teruggestuurd naar Bulgarije, duurde het bijna twee maanden voordat ik de printplaten in huis had...
Daarna volgde een soldeeravond waarbij Wijnand en ik de beide prints van componenten voorzien hebben en per print 170 pinnetjes gesoldeerd hebben. Net na middernacht konden we, met behulp van een geimproviseerde testbank, tevreden concluderen dat beide prints helemaal naar behoren functioneerden
Tijdens een tweede soldeeravond zijn er hulpprintjes gefabriceerd om het 12V= net van de prints gescheiden te houden van de stroomkringen op de baan, op de plekken waar bezetmelding dmv massacontact via de rails benodigd is.
De baan zelf is ondertussen voorzien van stopsecties en reedcontactjes bij wijze van schakelrails en alle benodigde isolaties en aansluitingen voor bezetmelding.
De volgende stap was het maken van de koppeling tussen baan en electronica. Het hele zwikkie (voor drie sporen) is op een plank geschroefd zodat met kroonsteentjes de juiste aansluitpunten voor de baan gemaakt konden worden.
Dat is waar ik gebleven was in mijn verslag... en dit is daarvan het resultaat
De kleuren boven de horizontale rij kroonsteentjes hebben geen betekenis, die daaronder wel. De standaard Märklin kleurcodering is aangehouden, uitgebreid met een paar zaken:
grijs = schakeldraden voor bezetmelding, komend van de rails
wit + zwart = schakeldradenpaar voor reedcontacten
groen + oranje = signalering van de seinen, bestemd voor het bedieningstableau
Op de verticale rij kroonsteentjes is de hele zaak netjes op volgorde gezet.
Na de plaat onder de tafel gemonteerd te hebben, kon het dradentrekken beginnen tussen de kroonsteentjes op de plaat en de soldeerlipjes (U weet wel) her en der onder de tafel... Afgezien van de soms onmogelijke houding was dit leuk om te doen. Zoals eerder en elders gemeld werken de draadklemstripjes erg prettig. De bedrading is daarmee zeer overzichtelijk aan te leggen.
Vanuit de print vertrekken twee draadbomen. Hieronder het (gedeeltelijke) einde van de draadboom waarin de stopsecties zitten en de reedcontacten voor het laten vertrekken van treinen, alsmede drie van de bezetmeldsecties (elk spoor heeft er twee).
De tweede draadboom, hieronder op de voorgrond, bevat de aansturing van de wissels voor binnenkomst, het reedcontact wat het omzetten van de wissels verzorgt, plus de inrijstopsectie.
Op de achterzijde van de plaat is een 6611 lichttafo gemonteerd (?15,= op Marktplaats
) die uiteindelijk beide prints en alles wat eraan hangt (wissels, signaleringen op het tableau) zal voeden. Dat zal ook z'n enige taak zijn.
Nadat alles is aangesloten wil je natuurlijk ook weten of het
werkt Daartoe had ik al een brug gebouwd aan de achterzijde van de baan om de beide kanten van het schaduwstation (althans, één helft ervan, dus één rijrichting; drie sporen) met elkaar te verbinden zodat ik rondjes kan rijden.
Ook moesten er locs van voertuigmagneetjes voorzien worden. Tot die tijd had ik een motorloze 3029 met een magneetje eronder als testlokkie gebruikt, maar voor een volledige test heb ik drie rijdende treinen nodig die zijn uitgerust met magneten.
De eerste bestaat uit een 3003 die de motorloze 3029 in opzending heeft. Het is nog niet gelukt om de magneten onder de 3003 te monteren op een manier dat ze ook werken.... Daar moet ik dus nog even induiken
De andere twee (3075 en 3168) heb ik als volgt van magneetjes voorzien. Ze zijn vastgelijmd met Bison Constructielijm. Ik moest ze tijdens het drogen op hun plek houden met isolatietape omdat ze alle kanten op wilden... maar nu zit het zo vast als een huis
De eerste tests met het testlokkie van de afzonderlijke functies (schakelen, bezetmelden etc) verliep zeer voorspoedig. Technisch bleek alles zowaar in één keer te werken!
Echter, aan het eind van de test dook een functioneel probleem op.... de wissels schakelden niet in het juiste patroon! Nou had ik dat wel verwacht en ik dacht dat op te kunnen lossen door de aansluitingen op de kroonsteentjes net zo lang te wijzigen tot het wel goed werkte.
Tot mijn schrik echter, bleek er geen enkele configuratie te zijn waarin de wissels in alle situaties naar een LEEG spoor leidden
OMG... had ik dan tóch een denkfout in de hoofdprint gemaakt??
Na er eens een nachtje over geslapen te hebben bedacht ik me het volgende... het oorspronkelijke schakelschema en dus ook de printplaat is gabaseerd op de onderstaande layout van het schaduwstation:
Alleen...
mijn schaduwstation ziet er zó uit:
...waarmee het dus eigenlijk ondersteboven ligt
Daarmee werd meteen ook de oplossing duidelijk: spoor 1 en 3 omwisselen!
Ik heb toen bij de kroonsteentjes alle draadjes die naar spoor 1 gingen omgewisseld met die naar spoor 3. Dus bezetmelding, stopsectie en vertrek-reedcontact. De spoornummering is nu niet wat ik in gedachten had want de andere drie sporen komen "erboven" te liggen in dit tekeningetje
Ik denk dat dit uiteindelijk, op het tableau de sporen 4, 5 en 6 worden, zodat ik toch een aaneengesloten nummering heb.
Anyway, na dit gefixed te hebben deden de wissels weer wat ze moeten doen
en kon het echte testrijden beginnen!
Het is wat lastig met foto's weer te geven en ik heb geen apparaat waar fatsoenlijke filmjes uit komen, dus je moet het maar even van me aannemen:
HET WERKT!! Mijn drie treintjes hebben geruime tijd probleemloos in estafette rondgereden, ik heb het gewoon voor elkaar: een werkend
volautomatisch schaduwstation!
Natuurlijk is niet alles perfect....
Dat bleek toen ik wat ging experimenteren en probeerde twee treinen van spoor te laten wisselen door ze tegelijkertijd
buiten het station te hebben, zodat er twee sporen leeg waren ipv één.
Resultaat was dat er een trein binnenkwam die een spoor veilig zette waar op dat moment
geen trein op stond. Dat spoor bleef veilig staan omdat er geen vertrekkende trein was om 'm weer te resetten (stroomloos zetten). Vervolgens kwam de tweede trein binnen, op dat lege spoor. Deze liet trein nummer drie, die al die tijd had staan wachten, netjes vertrekken. So far so good, maar het sein van het spoor waarop trein twee aan het binnenkomen was stond ook nog veilig dus die reed gewoon dóór!
:o
Ik was gelukkig in de buurt van de controls want met een snelle druk op de stopknop heb ik kunnen voorkomen wat ze de laatste tijd bij NS nog wel eens willen doen.... een zijdelingse aanrijding bij het uitrijden van een station!
Dit is een dusdanig groot risico dat ik daar echt iets aan moet doen... ik denk dat de oplossing is het resetten van alle uitrijsporen vlak voordat een trein een spoor veilig zet. Op die manier kunnen er nooit meer dan één spoor tegelijk veilig staan. Dat resetten kan ik doen door een extra reedcontact in de sporen aan te brengen en die te koppelen met het uitrij-sporenreset-reedcontact.
Behalve dat lijkt het allemaal dus goed te werken, de electronica wordt ook niet te heet of zo.
Kortom: Een mooie mijlpaal en tevredenheid alom!
Was getekend,
Martijn