Nieuws:

De 3railforum kalender 2025 is er!! Bestel hem in de Stichting 3rail Webshop!!

3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)

Gestart door AnalogDriver vrijdag 01 mei 2009, 22:13:40

0 leden en 1 gast bekijken dit board.
3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Mijn eerste 'elektronica' projectje. Jaha, 2 diodes op min of meer zelfbedachte wijze  8) :lol:

Ik stoorde mij altijd al aan het de aansturing die Märklin op de M-rails -en ik meen ook K-rails en niet de C-rails- 3weg wissel had: het is eenvoudig mogelijk om een 'foute' wisselstand te schakelen die tot ontsporingen leidt.


Wat ik wil is een schakeling waarbij je
met 3 i.p.v. 4 knoppen werk, er zijn immers maar 3 mogelijke goede wisselstanden, en
altijd in één keer van links naar rechts kunt schakelen en niet eerst middendoor moet schakelen.


Met enig proberen met doorlinken van de rode en groene stekkers kwam ik er al snel achter dat je soms wel en soms niet de koppeling wilt hebben. In feite moet er één kant op wel connectie zijn, maar de andere kant op niet.
Met mijn zeer beperkte elektronica kennis wist ik dus: diodes.


Hiervoor heb ik ook naar dit draadje Wisselstraat sturen m.b.v pulsdrukker gekeken en naar de zeer heldere uitleg over iets vergelijkbaars maar dan met 2 wissels Wiring a Simple Diode Matrix


Nu zou ik geen idee hebben waar ik precies naar moet vragen bij een elektronica winkel, in wat voor waarden e.d. dioden worden gemaakt en zo.
Dus heb ik uit een kapotte electronische schakelklok (230V) wat diodes gedesoldeerd.



Vervolgens geslaagde testopstelling gemaakt en daarna min of meer netjes de diodes in de wissel gesoldeerd.
Ook kon nu 1 draad met groene stekker worden verwijderd van de wissel. Overigens had ik bij deze wissel al eens de draden vervangen en beide relais aan 1 kant van de wissel uit laten komen.


Je begint met het weghalen van 1 draad met groene stekker en een kort los eindje hiervan bij de andere draad met groene stekker bij te solderen.
Hier onderaan zie je dit  nog vast te solderen losse stukje.




Vervolgens heb ik de diodes aan 1 kant van een kort stukje draad voorzien met met krimpkous geïosoleerd.




Daarna deze stukjes op de bovenste 2 blauwe draad aansluitingen bij solderen, dit zijn de draden met de rode stekkers.
En daarna deze beide op de ene draad met groene stekker bij solderen, wat nu een soort  verzamelpunt wordt.




Hiermee krijg je een wisselaansturing van deze 3 wegwissel met 3 draden: 1 groen, schakelt beide wisseltongen op rechtdoor, en 2 rode, 1x links en 1x rechts die altijd beide wisseltongen goed schakkelen, óók als de stand helemaal rechts is gaan beide wisseltongen met 1 druk op de knop naar de linksaf stand.



Uiteindelijk heb ik op de 'linksaf' van de 2 rode stekkers een oranje stekker gezet, met als ezelsbruggetje 'Rechts=Rood', links is dan oranje.


Wat mij betreft is dit de 3-weg wissel aansturing zoals Märklin hem had horen te maken :)


Ik kan geen schakelingen tekenen. In woord uitgedrukt komt het hier op neer:
(bij gebruik van Märklin schakelkastjes uiteraard wel de rode stekkers op de groen gemarkeerde bus aansluiten en andersom,  om enige logica in het knoppendrukken te houden - ingedrukt is wat je activeert, groen voor rechtdoor, rood voor afslaan)


Groene knop = beide wisseltongen op rechtdoor, op 1 knop.
Door de diodes kan er nu geen stroom naar de ook aangesloten rode-stekker aansluitingen.

Een Rode knop =  de wisseltong waar die rode aansluiting op zit wordt op afbuigen gezet,
tevens kan er stroom via de diode bij de groene aansluiting van de andere wisseltong komen zodat die ook wordt omgezet om de juiste recht of linksaf stand te krijgen.


Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Lid sinds: 2007

een hele trotse papa van tygo en jamie

offline
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
zo zo hajo
je hebt weer een lekker handig dingetje gemaakt
top werk
complimenten
groet robert
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
hallo analoogrijder:
kijk weer een handige tip,is makkelijker met schakelen hoef je niet zo meer te kijken of hij wel goed staat.
maar 1 vraag op de doide staat een nr b.v.:1n4002?
welk nr staat er op die u hebt gebruikt?

m.v.g.john.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
1N4002 is in elk geval geschikt, net als elke diode die geschikt is voor 50V en (pakweg) 1A.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
hallo erik:

bedankt zover want die diodes zien er als je er weinig vesteand van hebt allemaal hetzelfde eruit,daarom deze vraag.

m.v.g. john.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Lid sinds: 2007

- Vereniging Spoorgroep Zwitserland -

offline
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Keurig gedaan Hajo!

Ik kijk altijd met plezier naar een goed uitgevoerd project :D

Groetjes,
Menno

Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
4/5/09: aangepast aan de vorige uitvinder van het wiel  :lol:


Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Ja, ik had gister ook bedacht dat mijn 1e oplossing wel werkt, maar niet juist is: in elk geval 1 spoel ie tegenstrijdige signalen krijgt, en geen rekening gehouden met de wisselstroom.
Ik had er gister nog 2 diodes bij gezet, maar dat was nog niet voldoende en wilde sowieso gelijkrichter er in bouwen in de gele draad.

Huub, dank voor denk en tekenwerk!  Ik moet nu de deur uit zmaar al het vanavond of van de week eens rustig bestuderen en componenten bijkopen emdaarna uitvoeren.

Hajo
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Ik gebruik deze schakeling uit het MM 3/80

Eigenschap van deze schakeling is dat de spoelen met halve spanning worden aangestuurd maar ik heb in de 25 jaar dat ik deze schakeling gebruik daar nooit een probleem mee gehad.
Groetjes Kees
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Forum Beheerder Bestuurslid St. 3rail
Lid sinds: 2007

offline
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Hoi Hajo,

Ik heb wat tijd nodig gehad maar ben nu zo ver dat ik mijn verhaal van de gastendag vorig jaar op het forum kan gaan plaatsen. Hierin komt jouw probleem ook aan de orde en kun je ook lezen hoe ik dit heb aangepakt.

Linkje: http://forum.3rail.nl/index.php?topic=15730.0

Gr. Fred.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
hallo fred:
ik kan de link niet openen,hij zegt dat hij de pagina niet kan openen.

gr john.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Speciale Gast Voorzitter St. 3rail
Lid sinds: 2006

Elsloo (LB)

offline
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Link gefixed :wink:
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
hallo sascha:
bedankt nu kan ik wel kijken.

groet john.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Ik constateer dat hier het wiel opnieuw wordt uitgevonden. 8)

Een soortgelijk schema als hier wordt getoond staat al enige tijd op mijn website, klik
Daarin zie je dat de diodes voor de spoelen linksaf en rechtsaf niet nodig zijn. In het schema wat Kees laat zien zitten die ook niet.
Verder ben ik dit schema ook in boekjes tegengekomen. Feitelijk is het een bijzondere toepassing van de bekende diodematrix.

Wisselspoelen sturen met gelijkstroom lijkt me geen probleem. Bij wissels die door decoders gestuurd worden gebeurt dit ook vrijwel altijd. En als er al sprake is van remanent magnetisme, dan zit dat niet in de spoelen, maar in het stuk ijzer dat daarin heen en weer beweegt.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Als je zelf een schakelpaneel maakt (en dus niet de Märklin-knopjes gebruikt) zou je (in plaats van diodes) tweepolige schakelaartjes kunnen gebruiken (DPST). De wisselspoelen krijgen dan gewoon de volle spanning, en van remanent magnetisme is ook geen sprake meer.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Citaat van: KlaasZ op zondag 03 mei 2009, 14:19:12
Een soortgelijk schema als hier wordt getoond staat al enige tijd op mijn website, klik

Ik vraag me iets af: waarom decodeer je de spanningen na de diodes om de LED's L, M en R te sturen ? Waarom niet gewoon de LED's direct aan de schakelaartjes L, M en R aangesloten ? Dat scheelt je 6 torren en 12 weerstanden !

Edit: Laat maar, ik zie het al... (was nog niet helemaal wakker, denk ik)  ;)
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Citaat van: Erik Baas op zondag 03 mei 2009, 14:42:34
.......en van remanent magnetisme is ook geen sprake meer.
Is er iemand die daadwerkelijk dat remanent magnetisme heeft vastgesteld en tevens geeft geconstateerd dat dat een probleem vormt? Ik denk dat het een fictief probleem is.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Citaat van: Erik Baas op zondag 03 mei 2009, 14:42:34
Als je zelf een schakelpaneel maakt (en dus niet de Märklin-knopjes gebruikt) zou je (in plaats van diodes) tweepolige schakelaartjes kunnen gebruiken (DPST). De wisselspoelen krijgen dan gewoon de volle spanning, en van remanent magnetisme is ook geen sprake meer.

Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Erik,

het ei van columbus   :D
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Hehe, dank je... :)

Het kan trouwens nog simpeler, n.l. met drie enkelpolige drukknopjes ! Alleen krijg je dan wel wat meer bedrading, en er moet een 32 Volt voeding op: niet echt praktisch, dus... ;)
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Citaat van: KlaasZ op zondag 03 mei 2009, 15:08:17
[...] remanent magnetisme

Ik denk niet dat het echt een probleem kan vormen. Ik ken het eigenlijk alleen van telefoonrelais, die door een veertje terug moeten vallen in ruststand; daar wordt een z.g. "antikleefplaatje" gemonteerd om de invloed ervan te minimaliseren. Bij Märklin wissels is de kracht van de andere spoel zóveel groter dan van zo'n veertje...
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Erik,

En wat dacht je van de Telex-koppeling.

Mvg,
Peter
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Inderdaad, zoals ik in een PM al aangaf: nooit aan gedacht, daar kan remanent magnetisme inderdaad een probleem geven. Maar ik denk dat dat in dit draadje (over wisselaandrijvingen) een beeeeetje off-topic is... :mrgreen:
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Ik vind dat het niet helemaal off-topic is ...

Maar het hangt af van het gebruikte materiaal hoe veel last je kan krijgen van remanent magnetisme.

Schiet me net te binnen: als M* nou die 2 spoelen tegengesteld gewikkeld heeft, dan zou dit ook al een stuk schelen, zoniet alles, lijkt me ?
(heb even geen wissel bij de hand om te kijken).

Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Nee, dan zou het resterende magnetisme alleen maar andersom gericht zijn na het bekrachtigen van de andere spoel, maar wel even sterk. Of, beter gezegd: even zwak, want in wissel- en seinspoelen is het echt wel te verwaarlozen.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
OK, met hulp van alle schema's en in het bijzonder deze



die ik van Peter 'Freak'via PB kreeg, heb mijn 3 weg wissel voorzien van 2 extra diodes.

Als ik uit dit schema de terugmelder LED's weglaat, heb ik precies wat ik nu in de wissel heb.
En zo te zien is dit gelijk aan enkele van de hierboven gegeven schema's.

Andere schema's zijn een heel stuk ingewikkelder, voor mij dan.
Daar zitten zo te zien gelijkrichters in wat waarschijnlijk in principe beter is, maar dit zonder lijkt ook te werken. En een condensator, functie daarvan?  (schiet mijn kennis tekort.)


Ik heb e.e.a. op video gezet zodat te zien is hoe de wissel nu schakelt.

http://www.youtube.com/watch?v=2-JDeltNgHU


Ten opzichte van mijn eerdere beschrijving nu dus 4 diodes,
de draad met de groene stekker splitst zich en is via 2 diodes op de aansluitingen voor 'rechtdoor' van de beide relais verbonden.

De aansluitingen met de rode stekker voor 'afslaan' zijn ook via een diode
kruiselings verbonden met de 'groene' rechtdoor van het andere relais.


Hajo


Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Citaat van: AnalogDriver op maandag 11 mei 2009, 22:49:53
Als ik uit dit schema de terugmelder LED's weglaat, heb ik precies wat ik nu in de wissel heb.

Volgens mij heb jij ook niets aan die terugmeld LEDs aangezien je daar wisselbedieningen met eindafschakeling voor nodig hebt. M-rail wissels hebben dat niet (nodig 8) ) dus dat zou toch niet werken.

Maar leuk gedaan, hoewel mijn voorkeur blijft uitgaan naar schakelen met gelijkstroom en diodenmatrix (komt verder eigenlijk op hetzelfde neer).

Groetjes,
Kiezel :)
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Ik heb dit draadje indertijd gevolgd, want dat prikkelt altijd mijn gedachten.
Omdat ik nu pas een 3-wegwissel ontvangen heb, was ik niet eerder in staat mijn oplossing te testen.
Voor er weer een discussie ontstaat wil ik niet zeggen dat mijn oplossing beter is, maar voor mij voorkomt het in ieder geval het solderen en gelijkrichten.

Ik vind het altijd een uitdaging om uitsluitend met standaard Märklin producten te werken, tenslotte is dit het 3-railforum, dóór en vóór Märklinliefhebbers.

Deze oplossing was al mogelijk toen de 3-wegwissel uitkwam in 1968, omdat de overige gebruikte artikelen toen al bestonden. Dit als reactie op de titel.
Zo heeft Märklin het mogelijk bedoeld, m.a.w. ?3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem heeft gemaakt.?

De benodigdheden zijn, naast uiteraard een 3-wegwissel en een schakelkastje, twee relais 7045, twee blauwe draadjes met rode stekers en drie blauwe draadjes met groene stekers. (de gele laat ik er even buiten)



Links zie je de standaard aansluiting, rechts de geavanceerde, met relais.

Op de linker afbeelding zal je altijd als je van rechts afbuigend naar links afbuigend wilt, eerst ?links? rechtuit moeten zetten, voordat ?rechts?, die om dezelfde reden rechtuit staat, afbuigend te zetten.
Op de rechter afbeelding is dat niet meer nodig: de linker rode knop is voor links afbuigend, de rechter voor rechts afbuigend en de beide groene voor rechtdoor.

Rob
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Hoi Rob,

Creatief, maar wordt wel een dure wissel zo... :shock:

Groet,
Frank
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)

Zeer goed bedacht en zonder solderen.
Maar inderdaad wel duurder dan een paar diodes en krimpkaus, en 2 van die reails die volgens mij nog meer kunnen hiervoor, een beetje 'over enigineerd'? 
Wel mooi in beeld gebracht en met Märklin componenten.
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Lid sinds: 2009

Veel lukt met geduld, liefde en precisie.

offline
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Hallo AnalogDriver,

Je hebt wel een heel oud draadje opgepakt.  :D
In boekjes uit einde jaren zestig / begin zeventiger jaren heb ik dit ook al eens zien staan.
Hier werd de schakeling niet alleen voor één electromachnetisch artikel gebruikt, maar voor hele wisselstraten incl. seinen. Door één druk op de knop werd een wisselstraat geschakeld in bijvoorbeeld, een station.
De drukknop werd in een blindschema van het station gemonteerd.
Het nadeel van dit soort schakelingen, is de grotere stroom die nodig is om alle magneetartikelen tegelijkertijd te schakelen;  :?  daarom schakelt de memorey van Märklin de artikelen na elkaar.

M.vr.gr. Marcel
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Marcel,

AnalogDriver heeft dit oude draadje niet opgepakt, maar ondergetekende.
Je hebt gelijk met de grote stroom, daarom zit er uiteraard een maximum aan het aantal gelijktijdig geschkelde relais.
In het geval van de 3-wegwissel is het geen probleem (2 spoelen van de wissel en 2 relais)
Over welke (eind jaren 60, begin jaren 70) boekjes heb je het?
Wat bedoel de met 'memorey van Märklin' ?

Rob
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Lid sinds: 2009

Veel lukt met geduld, liefde en precisie.

offline
Re:3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Hallo Rob,

Volgens mij heb ik het een keer in de Duitse "Miniaturbahnen"gezien.
De Memorey (6043 meen ik) schakelt per rijweg 20 magneetartikelen na elkaar; wil je meer, dan neem je als 20e opdracht een volgende rijweg.

M.vr.gr. Marcel
Re: 3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Geachte, door problemen met het "blokkeren" van de driewegs-wissel, maakte ik deze schakeling. Het is de bedoeling dat de wissel altijd in de stand "rechtdoor" wordt gezet; pas daarna kan men links of rechts kiezen.
Men kan dus ook niet tweemaal achter elkaar links of rechts kiezen. Men moet altijd eerst op "neutraal midden" gedrukt hebben.Ik wou hier een afbeelding van het schema toevoegen, maar het lukt me niet.
Re: 3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Ik heb zelf geen 5214, maar ik heb deze verzonnen.



Het principe: Onder de driewegwissel worden 3 gelijkrichters geplaatst. Deze worden op de lichtaansluiting en de drukknoppen van de 7072 aangesloten.
Bij L wordt de linkse gelijkrichter van spanning voorzien. De spoel links en rechts/rechtdoor geactiveerd.
Zelfde  werking voor R.
Bij M beide spoelen op recht. De diodes zorgen voor de ontkoppeling van de spanningen tussen de spoelen.

Of het werkt...geen idee, maar lijkt me van wel.

Bart
Re: 3-weg wissel aansturing - zoals Märklin hem had horen te maken :-)
Is dat niet hetzelfde idee als in post #9? In ieder geval dat ik jaren terug nog een drieweg wissel gebruikt had ik ook de 4 diodes ertussen. Meest simpele en werkt goed.