Beste mede-drierailers,

Als herintreder ga ik binnenkort starten met het (digitale) ontwerp van mijn modelspoorbaan in onze nieuwe woning. Bij het ontwerpen wil ik zoveel mogelijk anticiperen op het grotendeels geautomatiseerd rijden.

De schakelrails van Märklin, type C-rail, kunnen worden gebruikt om één of meer seinen en/of wissels om te zetten. De schakelaars in deze rails worden door een middensleper bediend. Deze wijze van bedienen levert, als ik het goed heb, problemen op wanneer één trein meer dan één middensleper bevat. Denk bijvoorbeeld aan een treinstel als de VT 11.5 (twee middelslepers) of een sneltrein, voorzien van rijtuigen met binnen- en/of sluitverlichting (minimaal twee middenslepers). Wanneer zulke treinen dan over een schakelrail rijden om bijvoorbeeld het achterliggende sein weer op rood te zetten, wordt het sein door de locomotief of door de voorste motorwagen inderdaad op rood gezet, maar een volgend rijtuig of de tweede motorwagen zetten het sein dan weer op groen.

Is hier iets aan te doen? Het monteren van extra middenslepers om tot een oneven aantal middenslepers in één trein te komen, ligt voor de hand. Optisch is dat niet zo fraai en het verhoogt de rolweerstand en bovendien worden seinen en wissels in zeer korte tijd meerdere keren geschakeld. Wat is het alternatief?

De gebogen schakelrails van Märklin, type C-rail, zijn alleen in R1 en in R2 verkrijgbaar (beide 15 graden, artikelnummers respectievelijk 24194 en 24294). Voor een rechte schakelrail is alleen de 24994 beschikbaar. Dit laatste lijkt mij niet zo'n probleem, maar wat te doen wanneer men in bocht R3, R4 of R5 wenst te schakelen? Is dan de enige keuze om voor of na de R3, R4 of R5 bocht te schakelen (met de 24994) of zie ik iets over het hoofd?

Heel veel dank voor jullie hulp!


Hartelijke groet,



Antoine van Driel   

Je kunt al de geschetste problemen oplossen door gebruik te maken van reedcontacten.
Een magneetje onder een willekeurige wagon of loc is voldoende.
Reedcontacten kun je ook nog op drie plekken in een railstuk plaatsen: in het midden, naast de linker of rechter spoorstaaf.
Bij twee richtingverkeer over een enkelsporig baanvak geeft dat ook nog de mogelijkheid wel of niet schakelen bij een bepaalde rijrichting.

Cees

Reedcontacten laat ik over aan anderen om te antwoorden.

Citaat van: Antoine van Driel op vrijdag 10 januari 2025, 11:50:11het (digitale) ontwerp van mijn modelspoorbaan

Bij een digitale baan werk je voor de aansturing van wissels en seinen bij voorkeur niet met een schakelrails, omdat een schakelrails een korte puls geeft, terwijl de digitale systemen van na 1990 meer gebaat zijn bij duurzame contacten (contactrails zijn daarvoor het goedkoopste middel).

Schakelrails worden dan ook meer gezien als analoog instrument, omdat je analoog met de puls een relais (b.v.van sein of wissel) moet kunnen schakelen.
Digitaal zit er een centrale tussen die bepaalt of er iets geschakeld moet worden; de schakelrails schakelt niet direct een relais, en de puls kan dus met een veel lagere spanning en sterkte toe.

Citaat van: Antoine van Driel op vrijdag 10 januari 2025, 11:50:11problemen op wanneer één trein meer dan één middensleper bevat.

Bij schakelrails is dat een issue, ja, en er zijn diverse oplossingen voor. Analoog de beste is een CDU. Dat is een oplaadbare en ontlaadbare condensator. Omdat de oplaadtijd lang duurt, kun je met wel 12 slepers over 1 schakelrails rijden voordat de condensator zover herladen is dat hij weer iets kan schakelen. Het aantal slepers in een trein maakt dan niet meer uit. CDU's gebruik je analoog bij voorkeur ook met reedcontacten om het signaal op te peppen. Met een reedcontact kun je analoog niet zoveel schakelen. Digitaal ligt dat anders.

Digitale wissel decoders hebben ook vaak een ingebouwde CDU, om het zelfde voordeel te benutten.

Citaat van: Antoine van Driel op vrijdag 10 januari 2025, 11:50:11Optisch is dat niet zo fraai en het verhoogt de rolweerstand en bovendien worden seinen en wissels in zeer korte tijd meerdere keren geschakeld

En dat voorkom je met zo'n cdu, maar de centrale krijgt dan inderdaad wel b.v. 12 signalen.

Citaat van: Antoine van Driel op vrijdag 10 januari 2025, 11:50:11De gebogen schakelrails van Märklin, type C-rail, zijn alleen in R1 en in R2 verkrijgbaar

Dat klopt en dat geldt voor M- en K-rails ook. Als je persé schakelrails wilt gebruiken in gebogen rails met een ruimere straal, dan zul je de rails zelf moeten verzagen. Alleen al vanwege dat werk is digitaal een contactrails aan te raden.
Je maakt die contactrails gewoon zelf, van de rails die je wilt. Als je toch moet knutselen, doe het dan goed.

En vergis je niet, voordat digitaal bestond, bestonden er al analoge voorstanders van contactrails om daarmee monostabiele relais aan te sturen, om de treinenloop mee te bedienen. Want dat kan ook, ook al is het niet het systeem dat Märklin als dozenschuiver verkocht. 

Beste Jan en Cees,

Dank voor jullie snelle en heldere bijdragen. Schakelrails laat ik voor wat ze zijn. Reedcontacten tussen de rails vind ik niet zo fraai. Contactrails bieden derhalve uitkomst. Zijn er nog minimale lengtes voor een contactrail? Zo ja, welke?


Met dankbare groet,



Antoine van Driel

Beste allemaal,

Al doordenkend, vraag ik mij af of het gebruik van contactrails e.d. geen belemmeringen oplevert, wanneer men zelf een bepaalde treinenloop wenst te organiseren. Met andere woorden: is men altijd gebonden aan een geautomatiseerde treinenloop, of is er toch nog een zekere vrijheid door bijvoorbeeld contactrails te overrulen? Het klinkt mogelijk allemaal stom, maar als nieuwkomer in het digitale modelspoortijdperk moet (en wil) ik nog veel leren.


Hartelijke groet,



Antoine

Citaat van: Antoine van Driel op vrijdag 10 januari 2025, 13:37:47vrijheid door bijvoorbeeld contactrails te overrulen

Contactrails signaleren alleen maar. Of je signalen kunt laten negeren, of niet, hangt af van het digitale systeem waarmee je rijdt.

In principe is van ieder stukje C-rail een contactrail te maken. Je dient daarvoor onder het railstuk de verbinding tussen de linker- en rechterspoorstaaf te verbreken en het gewenste stuk met een schoentje te isoleren. Dat is dus geen aparte contactrail meer zoals bij M-rails.

Voor massadetectie zijn contactrails zeker geschikt.
Maar om rechtstreeks wissels en seinen te schakelen ?
Elk wielstel zal een massacontact maken /massapuls geven maken en dat lijkt me niet zo bevorderlijk voor de magneetspoelen van wissels en seinen, ook niet voor de digitale decoders van wissels en seinen.
Dat alles kan alleen worden voorkomen door volledige digitalisering en het gebruik van besturingssoftware.

Cees

Citaat van: Antoine van Driel op vrijdag 10 januari 2025, 13:37:47Al doordenkend, vraag ik mij af of het gebruik van contactrails e.d. geen belemmeringen oplevert, wanneer men zelf een bepaalde treinenloop wenst te organiseren. Met andere woorden: is men altijd gebonden aan een geautomatiseerde treinenloop, of is er toch nog een zekere vrijheid door bijvoorbeeld contactrails te overrulen?

Ja, natuurlijk, neem een schakelaartje op in de draad naar het contact.

L.S.,

Minimale lengte contactrail: de grootste afstand tussen twee assen in je trein verzameling. Denk hierbij bv aan de IC rijtuigen of Marklin's trafo wagentje 48295.
Alle C-rail is zo om te bouwen dat een railstuk kan werken als contactrail. Voor mijn testbaan (voor beurzen) maak ik hier 'misbruik' van zodat ik zowel 3-rail treinen als 2-rail treinen kan checken op hetzelfde spoor (dit weekend te zien in Rijswijk). Op de t Benelux forum laat ik zien hoe de rail stap voor stap aan gepast wordt, inclusief de wissels.

Nee, contactrail levert in principe geen verplichting om altijd geautomatiseerd te rijden. Dat hangt meer af welke schakeling er achter zit. Is t bijvoorbeeld een  terugmelder die samen met een memory (6043) of een centrale werkt is er niets aan de hand. Daar regelt of de memory of centrale (of verbonden computer) het automatisch rijden. Al naar gelang de slimheid van t gebruikte programma, zal je mogelijk 'spook'meldingen krijgen van handmatig bestuurde treinen.

Ook de schakelrail is hier in te gebruiken. Houdt er rekening mee dat de schakelrail richtingsgevoelig* is, en dus enkel bij t herhaaldelijk schakelen meer dezelfde actie activeert. Bij analoge banen voor 1984, was dat de gewoonste zaak van de wereld bv met de 3070 (TEE DE5) die standaard met 2 slepers kwam met sleper omwissel schakeling in de trein.
*In een van de oude Marklin Magazin stond ooit een artikel hoe een schakelrail richtingsongevoelig kon worden gemaakt, door een klein stukje plastic kaart tussen de contactlippen en de wip te plaatsen.

Jan-Peter