Nieuws:

Zin in een spoors uitstapje? Kijk eens in onze kalender!

Titan transformator 108 en regelaar 109M gebruik op analoge baan

Gestart door trein-ice3 woensdag 27 april 2022, 00:34:03

0 leden en 1 gast bekijken dit board.
Titan transformator 108 en regelaar 109M gebruik op analoge baan
Hallo, wie gebruikt een Titan transformator 108 in combinatie met de regelaar 109M (die nieuwere versie met een enkele rij aansluitingen aan de zijkant) voor het aansturen van een analoog gevoede baan?
Ik wil geen grote rij zware trafo´s met regelknop erop gaan plaatsen. Veel trafo´s betekent veel ruimte en veel elektriciteitsgebruik terwijl je maar een regelknop ter beschikking hebt.
Dan leek mij plaatsing van een 108 onder de baan met voedingsleidingen naar 109M een oplossing. Met meer regelaars 109M wil ik dan trajectgedeelten gaan besturen zonder gebruik van schakelaars. En met een regelaar als 109 M zijn de oude kraan 7051 en draaischijf 410NG of 7186 ook mooier te besturen lijkt mij dan met de volle 19V.
Of kan ik beter een blauwe 280A, 6611, 6671 of beter 6631 gaan gebruiken als voeding voor de 109M in plaats van de 108?
Ik rij analoog met oude loks uit de letterserie (bv. F800 en SEH800) en #30xx. Heb al wel meerdere Delta, FX en ook MFX loks.
Ik weet dat de oude Märklin blauwe transformatoren beter vanwege de hoge spanningspiek niet met de oudere Delta- en FX-decoder gebruikt dient te worden vanwege het gevaar van opblazen v/d ic (MFX ook? nee, toch die zijn beveiligd?) Hoewel mij er nog nooit een decoder kapot is gegaan met het wisselen van de rijrichting via een oude blauwe trafo.
Als hetzelfde dus voorzichtig zijn met de oudere decoders geldt voor het gebruik van de Titan transformatoren dan begin er niet aan dus wie heeft ervaring of een zinnig zegje :-)
Ik heb ook 6647 trafo´s dus dat is ook een optie voor leveren spanning aan een 109 M. Zit ik alleen even te dubben over hoe een 109 M gekoppeld moet worden op een Märklin trafo 6647. Is de aansluiting van bruin en geel aan de pennen 16V van de 109 M genoeg? Heeft iemand een afbeelding van het binnenste van een 109M?
Dirk :-{)
Re: Titan transformator 108 en regelaar 109M gebruik op analoge baan
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Titan transformator 108 en regelaar 109M gebruik op analoge baan
Citaat van: trein-ice3 op woensdag 27 april 2022, 00:34:03
Met meer regelaars 109M wil ik dan trajectgedeelten gaan besturen zonder gebruik van schakelaars.
(...)
Ik rij analoog met oude loks uit de letterserie (bv. F800 en SEH800) en #30xx. Heb al wel meerdere Delta, FX en ook MFX loks.
(...)
Ik weet dat de oude Märklin blauwe transformatoren beter vanwege de hoge spanningspiek niet met de oudere Delta- en FX-decoder gebruikt dient te worden

Mijn oom, zaliger, reed in de jaren '60 met 1xTitan 108 en 2xTitan 109M. Dat was feitelijk de eerste Märklin-baan waarop ik thuis raakte met Märklin. Hij had ook nog een oudere blauwe Marklin trafo van ver daarvoor, met zo'n zwarte knop die kan kantelen. Uiteraard reed alles in die tijd analoog. Decoders waren er nog niet.
Hij hoefde die keus dan ook niet te maken. Maar hij koos destijds bewust voor deze Titan oplossing, overtuigd dat dit een betere aanpak was dan die van Märklin analoog. En een van de zaken waaruit zijn gelijk sprak, was de aanwezigheid van een telex-loc (V60).
Z'n andere locs hadden geen telex koppeling.

Wat voor de blauwe Titan trafo's geldt, geldt ook voor de blauwe Märklin trafo's, allemaal gemaakt voor 220 volt. (En dus ook de blauwe Temsi trafo's, maar dat terzijde). Het fabeltje van de hoge spanningspiek, daarover vind je tal van draadjes op dit forum. Maar feit is dat de alleroudste delta-locs problemen hadden, en dat de eerste generaties decoders niet een kwaliteit hadden om trots op te zijn. Brakke zooi, zouden sommigen misschien zeggen ....
Anyway, de angst om decoders te braden, zit diep, zo diep dat men bij een Duits naburig forum in 2011 alle elektronische varianten besprak om tussen trafo en rails braad-neigingen te onderdrukken.

Ik ben vooral nieuwsgierig waarom je zonder schakelaars trajectgedeelten wilt gaan besturen.
Wat is volgens jou het daarmee te behalen voordeel?
Want die trajectgedeelten zijn wél geïsoleerd ten opzichte van elkaar, anders werkt dit systeem niet.

Heeft dat misschien te maken met digitale besturing op die zelfde trajectgedeelten?
Heb je daarbij ook een pendelbaan-traject in gedachten, waar locs aan die spanningspiek worden blootgesteld
(of mag rijrichting-omkering overal op de baan)?
Re: Titan transformator 108 en regelaar 109M gebruik op analoge baan
Beste Jan, e.a.
Zo´n oude Temsi zag ik vandaag op de vrijmarkt. Helemaal gebutst en flink van de verf ontdaan en het kapje van en het controlelampje ontbrak. Daarom niet gekocht. Maar dat terzijde. Misschien reageert er nog een lid of gast die met Temsi rijdt en vertelt over zijn/haar ervaringen.

Dan heb ik blijkbaar nog geluk gehad met de oude Delta decoders. Ze doen het nog. 220 volt is nu 230V en daarmee is de uitgangsspanning aan de secundaire zijde hoger. Niet veel maar slechts 10/220*100% = 4,55%, op 19 volt is dat maar 0,8 volt. Als extra rijspanning is dat te verwaarlozen. Het feit is dat Märklin transformatoren en trafo´s generiek sowieso altijd meer afgeven. Dat de 24 omschakelspanning soms wel - meer dan - 35V in onbelaste toestand bedraagt. Dat alles in combinatie met het in de eerste lichtingen gebruik van slechte componenten en of uitgedachte opbouw van de decoders bezorgde de decoders een slechte naam. Vandaar dat ik het opblazen even weer ter sprake bracht. Als het geen kwestie is dan vergeten we dat maar gauw weer.

Een voordeel is dat wat ik al beschreef. Je hebt dan niet een hele rij transformatoren op een rij staan waarmee je de baan bestuurt want zo´n rij trafo´s is behoorlijk zwaar (gewicht) en vergt een goed zwaar uitgevoerde en stevig bevestigde plank.
Tweede is dat je met minder vermogen (voltampères) toe kan. Een batterij aan transformatoren met op elk een eigen vast gemonteerde regelknop levert nogal wat VA die je meestal niet volledig gebruikt. Jammer dus van het overtollige energieverbruik. Je kunt met losse regelaars 109M een minder zware (vermogen) trafo toe.

Er komen achter een regelaar wel groepen trajecten die van elkaar geïsoleerd zijn en met schakelaars stroomloos gezet kunnen worden. Dan denk ik namelijk aan de vele kortere sporen in een (stoom)locomotievenwerkplaats).
Verder in het station kan ik dan langzamer of sneller gaan rijden als de stationssporen geïsoleerd achter een eigen regelaar zitten. Op de baan rijdende loks kunnen dan via een ander regelaar bedient worden en sneller rijden. Ik denk namelijk dat lang niet iedere modelbaan met meer dan vijf treinen tegelijk rijdt. Dan is lijkt mij de aanschaf van vele transformatoren niet nodig. Bovendien is de baan met eigen regelaars sneller te bedienen dan telkens schakelaars om te zetten en dan nog eens een keer aan een regelknop draaien. Scheelt handelingen en gezoek naar de juiste schakelaars. Er zullen vast wel andere regelmogelijkheden zijn dan met een Titan 109. In feite is een draaiweerstand en overspanningspuls al voldoende maar dan wordt mijn verhaal nog veel langer.
Voor digitalisten is dat verschillend in snelheid rijden met loks op diverse trajecten allemaal te programmeren maar voor mij als oude-school analoog rijder niet.
Mijn idee heeft niets te maken met digitaal rijden of pendelbaan. Voor de aan te leggen pendelbaan heb ik een 6600 al jaren in de kast staan.
Dirk :-{)
Re: Titan transformator 108 en regelaar 109M gebruik op analoge baan
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Titan transformator 108 en regelaar 109M gebruik op analoge baan
Citaat van: trein-ice3 op woensdag 27 april 2022, 20:34:14
Voor de aan te leggen pendelbaan heb ik een 6600 al jaren in de kast staan.
Dat scheelt alvast een zorg ...

Goed om te weten wat je drijft.

Mij dreef destijds een andere aanpak. Twee trafo's per tafelsegment.
Overgenomen ideetje van een zekere Alpen Bas.
Ja, er staat per segment meer vermogen opgesteld dan daadwerkelijk nodig is.

Jammer dan van het overtollige energieverbruik?
Nee, want je verbruikt alleen wat je vraagt, en niet meer dan dat.
Als ik 300 VA aan trafo's heb staan, verbruiken die toch geen 300 VA?
Dat gebeurt pas als er 30 treinen daadwerkelijk tegelijkertijd rijden.
Met het fysieke gewicht van die trafo's heb je wel een punt.
Je kunt ze goed gebruiken om verlijmde kurk te verzwaren.  :D

Er komen achter een regelaar wel groepen trajecten die (...) met schakelaars stroomloos gezet kunnen worden.
Ik noem dat blokken. Bij mij zijn die schakelaars relais (trein bepaalt zelf).
Zelfs pendelen kan de trein dan zelf afhandelen, zonder 6600.

Ik denk (...) dat lang niet iedere modelbaan met meer dan vijf treinen tegelijk rijdt.
Dat denk ik ook, maar er zijn uitzonderingen zoals Deborah517 (Harry) die zeker 10 rijtrafo's heeft (en een aantal lichttrafo's) en zeker meer dan 5 gelijktijdig rijdende treinen. Maar dat hangt deels af van het aantal blokken wat je kunt realiseren tussen twee stopplaatsen.
Voor zover ik zijn baan kan overzien heeft bij hem elke stopplaats (blok) een eigen sein, en dus ook eigen schakelrails.

Zelf ga ik uit van twee kopstations waartussen treinen pendelen.
Veel meer dan 6 geautomatiseerd gelijktijdig rijdende treinen zal niet haalbaar zijn.
Of 7 maximaal als er ook nog eentje handmatig rangeert.
De overige 20 treinen staan op dat moment gewoon ergens stil (mits ik plaats  kan maken).

Voor digitalisten is dat verschillend in snelheid rijden met locs op diverse trajecten ... (simpel ja).

Ik ga er niet van uit dat we over dezelfde mogelijkheden beschikken.
De digitalist heeft lastregeling, en kan de rijsnelheid per loc ijken en de rijresultaten op elkaar afstemmen.

Ik rij analoog met meer rijspanning de berg op dan af, en het effect daarvan is voor elke loc anders.
In de buitenboog mag een trein harder dan in de binnenboog, maar de ene trein rijdt toch sneller dan de andere.
Op het rechte traject mag de trein harder dan in de bocht, maar de snelste locs zijn dan nog steeds te snel.

verder in het station kan ik dan langzamer of sneller gaan rijden
als de stationssporen geïsoleerd achter een eigen regelaar zitten.


Het is een manier om te kunnen remmen en te kunnen optrekken. Zeker.
En jongeren doen dat soms met een arduino pwm-driver in plaats van met een Titan 109, maar het komt op het zelfde neer.
Ik heb daar zelf ook speciale trafo's voor, maar Lima locs kunnen de lage aanvangsspanning niet aan, alle andere locs wel.
Dus of Lima doet voor spek en bonen mee, of ik moet er wat aan doen.

Er bestaat ook nog een andere truc: magneet tussen de rails, reedcontact onder de trein
(om een relais te schakelen dat remmen en optrekken van de motor regelt).
Voordeel daarvan is dat je kunt kiezen welke treinen kunnen kruipen.
Je bouwt het relais alleen in bij locs die dat kunnen. De voeding van dat relais ligt analoog iets lastiger ...

Ik heb 2 oude AC-Temsi's maar die zijn gaaf, en hun snoeren zijn vernieuwd door de vorige eigenaar,
€ 5,- per stuk op een beurs, van onder een stalletje.
Re: Titan transformator 108 en regelaar 109M gebruik op analoge baan
Er zit toch altijd wat verbruik in een trafo ook bij geen belasting. Verlies door de wikkelingen, het zachte gebrom, ergens moet die trilling door worden veroorzaakt, de lekstroom benoem ik dat.

Klopt, verdelen in sectie of traject heet onderverdelen in blokken. In het lokdepot zet ik liever geen zelfbepalende treinen met relais. Dat is meer voor automatisch treinbedrijf met blokseinen op de hoofdbaan.
En die serie blokken van de hoofdbaan zou ik best met een 6631 of 6647 kunnen voorzien van spanning. Ik voorzie de relais van wissels en seinen en huis-, straat en perronverlichting van een eigen stroomvoorziening.
De lampjes en leds in groepen via schakelaars want niet altijd hoeft alles aan te staan. Zeker een motor van een wind- of watermolen, kabelbaan, et cetera niet. Scheelt enorm slijtage...

Als ik de berichten met hoofdbrekens van de digitaalrijders lees dan vermoed ik dat het instellen van de CV´s van menigeen heel wat meer kennis vereist en veel te verrichten handelingen. Ik vermoed dat bij lange na niet elke lok ingesteld wordt. Men koop eentje en laat deze rijden met de fabrieksinstellingen. Misschien het volume en de naam aanpassen en klaar. Niks mis mee ook niet met de 32 functies, ieder zijn ding.

Voor een Arduino besturing zou ik bij een oomzegger terecht kunnen maar ik hou het nog op analoog.