Stationsgebouwen kunnen sterk op elkaar lijken, en toch verschillen.
Neem Faller 110150 en 110151. Ik kom daarop
vanwege een ander draadje.
De bouwdoos en zijn voorbeeld. Daarin stel ik:
Citaat van: Jan22 op maandag 06 september 2021, 14:46:51
Een ander stationnetje van Quick/Pola:
Mühlen, alias Zweinitz, alias Ebelsbach, alias Gurk, alias Hofheim, alias Hüttenberg, alias Weitensfeld.
Sommige van die stations hebben echt bestaan, andere niet. Sommige stationsnamen hebben echt bestaan andere niet. En tot overmaat van ramp hebben sommige modelstations andere namen dan in het echt, en liggen ze aan andere lijnen dan het stationsgebouw dat ooit model stond.
Mühlen (Faller) lijkt op Ebelsbach (Pola/Quick, dat sommige mensen kennen als Waldheim), en lijkt daarmee sprekend op station Gurk aan de smalspoorlijn Gurktalbahn (in Oostenrijk). Dat gebouw Gurk bestaat nog, maar de spoorlijn is op die plek afgebroken.
Hüttenberg lijkt sterk op Mühlen maar de verhoudingen zijn anders. Dat blijkt het duidelijkst als je de spoorkanten en straatkanten naast elkaar afbeeldt. Ze kunnen dus niet een en het zelfde grootspoor station als voorbeeld hebben.
Tenzij er bewust aan is geknutseld door de afdeling 3d, en daar lijkt het op. Er is een ander model
Haltepunkt Mitteltal te noemen. Mitteltal (Primex) lijkt sprekend op Zweinitz. En er is nog een model dat sprekend lijkt op Hüttenberg. Dat is
Pola 707, een baanwachterswoning. Pola is overgenomen door Faller, en Pola modellen verschijnen tegenwoordig vaak als Faller modellen.
Terminologie: Voor wie schrijf ik dit eigenlijk? In ieder geval ook voor mezelf.
Het gaat om bouw-jargon: hoe omschrijf je de verschillen, met welke begrippen?
Stel, je gebruikt de kerkelijke bouwkunst terminologie "hoofdbeuk" en "zijbeuk", en je noemt het gedeelte van het gebouw met de nok tussen spoor en straat de
hoofdbeuk (met de hoogste daknok), en het stuk met de nok evenwijdig aan het spoor de
zijbeuk (met een iets lagere daknok).
De wikipedia helpt. Onder
dakvormen staan allerlei vormtermen waarmee je daken kunt beschrijven, en daarmee kom je een heel eind: de meeste modellen hebben een zadeldak en een steekkap.
CiteerEen steekkap, insteekkap of steekdak is een dakconstructie waarbij een kleinere kap insnijdt in een grotere kap. Daarbij steekt de nok van de kleinere kap op een lagere hoogte in de grotere kap in.
Het verschil is duidelijk te zien, maar hoe beschrijf je dat in termen van de wikipedia? Gurk, Zweinitz, Mariapfarr, Mühlen en Hofheim hebben allemaal een lange (en lagere) zijbeuk en een kortere (maar hogere) hoofdbeuk.
De langere zijbeuk (steekkap) steekt op een lagere hoogte in de hogere kap van de hoofdbeuk.
Hüttenberg heeft een langere en bredere hoofdbeuk dan Gurk-Zweinitz, en een kortere, en smallere zijbeuk.
De hoofdbeuk heeft een zadeldak, en de zijbeuk heeft een steekkap die lager in steekt in de hoofdbeuk.
Maakt dat iets duidelijk? Nee, geen moer. Aan de hand van de plattegronden zie je het verschil beter.
Bij het origineel van Mariapfarr is de zijbeuk een stukje langer dan bij de andere stations,
en dat uit zich door een extra raam en een 3e steunbalk onder het afdak. Volgens Ingo Mögling is het origineel van Mariapfarr niet Mariapfarr (Oostenrijk) maar Schwarzenbach an der Pielach (Oostenrijk).
Ik vind dat onwaarschijnlijk, vanwege architectonische verschillen.
Daarnaast speelt een kale gestucte muur versus een muur met betimmering (latwerk) een rol.
En er zijn ook stations (vergelijkbare originelen) met vakwerk-balken in de muur.
Bij Gurk (op een historische foto), Zweinitz, Mühlen, Hüttenberg en Hofheim zit de deur naar het perron in de zijbeuk. Bij Mariapfarr zit de deur naar het perron in de hoofdbeuk.
Bij het gerestaureerde Gurk zit de dichtgestucte deur naar het perron ook in de hoofdbeuk (niet in de zijbeuk).
Dat Hüttenberg (Oostenrijk) niet het station is wat Faller afbeeldt, blijkt uit de foto's van dat station in het echt.
Die foto's staan
hier.
Bij Faller 's model van Hüttenberg is de verhouding hoofdbeuk:zijbeuk net andersom t.o.v. de andere stations.
Net alsof iemand wat met een 3D programma heeft zitten spelen.
Een Oostenrijks model op een andere smalspoorlijn (Mariazellerbahn, Oostenrijk) heeft die andere verhouding ook, maar gespiegeld.
De reden waarom ik in Oostenrijk verzeild raakte, is een stationsnaam (Ebelsbach alias Winterbach). Winterbach (am Mariazellerbahn) heeft de goede verhouding, en lijkt desondanks niet op Hüttenberg.
Hüttenberg (in Oostenrijk) lag aan de Görtschitztalbahn. Gurktalbahn en Görtschitztalbahn zijn zijlijnen geweest van een smalspoornetwerk in Oostenrijk, aanvankelijk aangelegd voor transport van ijzerertswinning in het gebergte, en in de jaren '70 "eingestellt" (dus gesloopt) en verbust (er rijden postbussen).
De herkomst van het model "Mühlen" is duidelijk (gedocumenteerd). Het was een giet-model van Pola.
Pola had het model (de mal) van Quick, en Quick baseerde zich op de Gurktalbahn, in een tijd dat die baan zijn goederenfunctie verloor, en er werd gestreden voor het behoud van personenvervoer, en daarmee de lijn.
Maar hoe zit dat met Hüttenberg? En wat heeft het merk Vau-Pe daarmee te maken?
*** bron van de primex doos foto:
Altemodellbahnen.de Primex nr 1681 (Haltepunkt Mitteltal) (en het verband met Pola en Faller).