Nieuws:

Voor de Stichting 3rail Wiki zoeken wij altijd foto's en/of teksten!! Wil je helpen? Lees in de oproep hoe dat kan!

De Zwolse route

Gestart door Shaggy zondag 18 februari 2018, 15:25:42

0 leden en 1 gast bekijken dit board.
De Zwolse route
Lid sinds: 2013

offline
De Zwolse route
Wat er aan vooraf ging
Goedendag mede-forummers. Het is alweer even geleden dat ik actief was met deze hobby, maar toch begint het weer te kruipen. Misschien maar goed ook. We wonen nu hier twee jaar in dit huis en de zolder is eigenlijk al langer gereserveerd voor een mooie, passende baan.

Ik was een jaar geleden al helemaal in de ban van een baan uit het Märklin Railplanboek. Dit betrof het banenplan Het Zwarte Woud. Een pracht baan welke krapjes zou passen, maar ook tegelijk erg diep was. Dit tezamen met het feit dat het meteen een erg diep (vierkante) baan is, zou het meteen last geven om goed bij het dakraam te kunnen komen. Dit plan heb ik toen laten vallen maar ook is de aandacht verslapt van de hobby. Inmiddels heb ik weer wat meer rust gevonden en begon het toch weer te kriebelen.

Ik begon een week geleden druk met tekenen, gebruikmakend van de al reeds aangekochte slanke wissels en bogen van de radiussen 4 en 5. Deze heb ik deels dan ook al liggen van het banenplan Het Zwarte Woud. Echter kwam ik al snel tot de conclusie dat ik met mijn beschikbare ruimte wel op een saaie baan uit zou gaan komen, gezien de ruimte welke een R5-radius aan plek in neemt. Het zal er prachtig uit zien, met de rijtuigen over dergelijke bochten/wissels, maar het zou een saaie baan worden waar niet lang op "gespeeld" kan worden, zonder dat de aandacht er uit zou gaan. Deze opzet schreeuwt "Saai", over de gehele baan.


Zolder 0 ? 420×320cm

Ik zag in het nieuwe Marklin Magazine ook weer een leuke baan langs komen. Uiteraard smakelijk aangekleed met scenery en al, maar ook het spoor was niet saai. Het liep niet haaks langs de zijkanten en er was afwisseling. Dit was wel een erg kleine baan voor de ruimte die ik tot mijn beschikking heb, maar het was al wel duidelijk dat ik misschien eens wat meer moest gaan kijken naar banenplannen die er al waren. Er zijn immers zat mensen die dit al veeel vaker gedaan hebben en er ook veel beter in zijn dan wat ik op "papier" kan toveren. Zo zag ik in het Magazin dat er op de Duitse Märklin Magazin website ook voor plannen beschikbaar zouden zijn voor andere rails soorten. Dus, ik ben daar gaan zoeken en ik merk dat er vanaf 2005 alle banen als PDF beschikbaar staan. Daar ben ik gaan neuzen en vond ik een interessante baan voor onze zolder.

Ik moet inderdaad meer "onze" zeggen. M'n vrouw doet uiteraard ook mee, maar is voornamelijk van het aankleden (scenery) van de hobby. Eerst moet ik echter wel een plan hebben en wat neer leggen, wil zij daar haar magie op los kunnen laten.

Wat we van plan zijn
De zolder is ruim zat voor een H0 baan. De "breedte" welke ik tot mijn beschikking heb is net iets meer dan 420cm. Wel heb ik links en rechts de schuine daken waar ik op moet letten. De diepte is zo'n 320cm, maar deze zal ik niet nodig hebben met het gevonden voorbeeld. Ik kwam terecht op de banen van de eerste uitgave van het Märklin Magazin uit 2012. Hier wordt de baan getoond met het station Kehl. Dit is een L-baan, is 420cm breed, grotendeels 120cm diep en aan de poot, links, het dubbele, 240cm.


Route 1 ? 420×240cm

Nu wil ik echter de "diepe" hoek aan de rechterzijde van de zolder hebben. Ik ben pas dus begonnen om de baan over te tekenen, in spiegelbeeld. Nu wil ik rechts blijven rijden en in het plan zit een 3-weg wissel. Normaliter wordt deze benaderd vanaf de "bovenkant ?" van de wissel. Hierdoor kan er weinig fout gaan als er "rechts" gereden wordt. Rechts-rijden is wat ik wil, het zal een voornamelijk Duitse baan worden met eventueel iets Zwitsers of Zweeds op de baan. In spiegelbeeld wordt deze wissel echter benaderd vanaf "onderen" en dan kan er meer mis gaan met deze wissel.

(Je zal hier alleen laag 1 zien, want laag 0 zou op de screenshots alleen maar verwarrend zijn. Hier veranderd dan ook niks, ten opzichte van het origineel, alleen zal het dus in spiegelbeeld uitgevoerd worden.)


Zolder 1a ? 420×240cm

Maar als je in de originele PDF zal kijken, zie je op pagina 10 het baanplan in K-rails. Hier is echter geen gebruik gemaakt van een driewegwissel. Dit is echter lastiger bij C-rails. In de geometrie van K-rails wordt immers gebruik gemaakt van rails per 180mm. Bij C-rails wordt er gebruik gemaakt van 172mm en 188mm. Een wissel is 188mm maar op de plek van het C-rails railplan is een 172mm rail gebruikt, daar waar in het K-rails plan een wissel geplaatst is. Dit wetende kwam ik uit op een volgende variatie.


Zolder 1b ? 420×240cm

Maar ik ben toch wel gecharmeerd van hoe een driewegwissel ruimtebesparing kan geven, in de kleine banen die we hebben in onze hobby. Het is dan wel een berucht probleemitem, maar het is wel het laatste ontwerp, gezien de historie met M- en K-rails. Ik ben nog even opnieuw gaan passen en meten en ik kwam uit op het volgende. De driewegwissel wordt nu met "rechts rijden" vanaf boven aangereden, wat minder problemen zou moeten opleveren. Ook heb ik op deze manier ruimtewinst van het spoor aan de noordzijde van het station. Wel heb ik het spoortje welke naar "boven" loopt, de berg in, iets aan moeten passen. (van origine punt 7).


Zolder 1c ? 420×240

Echter? kwam ik tijdens het maken van deze startpost een andere baan tegen. Deze komt uit de 6e Märklin Magazin van 2012. Hierin wordt er wèl gewerkt met slanke wissels (welke ik dus zelf al heb liggen), maar wordt er bezuinigd op het rangeer gedeelte. Nu was ik de rolbrug toch al niet van plan. Niet totdat hiervan een nieuw model uitgegeven wordt door Märklin, met C-rails aansluiting (of modulair) en optie voor de nieuwe bovenleiding. Ook komen er soms nog stukken R1 in het plan voor. Dus het is ook geen doorslaggevend dingetje dat R2 de minimaal gebruikte radius zou zijn ofzo. Wel jammer. Nu is deze slechts 400cm breed, dus ik zou ruimte hebben voor aanpassingen om R1 helemaal te verbannen uit het railplan.


Route 2 ? 400×240cm

Nu weet ik dat ik niet vast moet houden aan die slanke wissels, maar beide baanplannen hebben zo hun charmes. Wel moet ik 3 niveaus gaan maken met Route 2. Gezien we überhaupt nog nooit een tafel gebouwd hebben is dit wel een dingetje.

Wat is nu mijn vraag
Nou, wat zijn jullie gedachten hierover? Functioneel zie ik de twee gekozen routes wel zitten. Een mooi, schuin gelegd stations spoor. Nu zou ik rechts nog dieper kunnen gaan, maar het ziet er zo ook wel mooi en interessant genoeg uit. Zal ik geen driewegwissel gebruiken (Zolder 1b) of zou ik heb in de aangepaste variant gebruiken? (Zolder 1c).

Als men zelf nog ideeën heeft en wil puzzelen, heb ik SCARM bestanden paraat. Maar doe gerust een gooi en ik zal kijken of ik de wijziging door kan voeren, zonder dat het hele plan daar last van heeft.
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2016

online
Re: De Zwolse route
Peter,

Het zijn zeker leuke ontwerpen. Zelf zou ik proberen wel slanke wissels gebruiken en R1 bogen vermijden, zeker in het zichtbare bereik. Het kost wel meer ruimte, maar het ziet er echt veel mooier uit. Treinen lopen er vloeiender doorheen en er zijn minder kansen op ontsporingen.

Groet,

Peter


Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2010

offline
Re: De Zwolse route
Drieweg wissel gewoon weglaten. Die hoort niet in de hoofdbaan.

Ik vind zelf dat 2e baanplan mooier. Alleen die bocht rechts van de stationssporen zou ik mooi rond maken en niet zoals nu. Met twee hele scherpe bogen.
Hier komen de slanke bochtwissels tot hun recht.

Gebruik dit als basis en sleutel er wat aan tot het naar je zin is. Het is maar een voorbeeldje. Dat kun je prima verbouwen.

Mvg Robin
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2013

offline
Re: De Zwolse route
Oké, twee stemmen op het gebruik van slanke wissels. Peter, Robin; Dat is wel een duidelijk signaal.

Robin, ik zie nu inderdaad dat er (natuurlijk) nog de normale meegebogen wissels gebruikt zijn. De meegebogen slanke wissels zijn ook nog maar net uit, sinds 2015/2016 en het betreffende baanplan is immers uit 2012. Ik denk dat ik deze eens opnieuw zal gaan tekenen met de slanke meegebogen wissels (24771) er in verwerkt. Ik zal dan ook kijken of ik R1 in ieder geval uit het zichtbare gedeelte kan halen. Uit de schaduwstations zal lastiger worden, gezien daar drie sporen gebruikt worden met allemaal dezelfde afstand tussen de sporen.
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2013

offline
Re: De Zwolse route
Twee jaar later...
Goed, twee jaar verder en eindelijk zit er weer schot in de baan. Ik had het veel eerder moeten doen maar dankzij de steun van m'n vrouw heb ik eindelijk een basis op zolder, de tafel. Ook zijn we sinds kort met z'n drieën in huis (eigen productie, zeg maar) dus ik kan niet beloven dat het nu wel opeens snel zal gaan. Maar de bedoeling is dat er in ieder geval enige regelmaat in komt.

De tafel bestaat uit 4× 100×160cm blokken. Deze op "niet draaibare" wieltjes waardoor ik het geheel naar voren en naar achteren kan rijden. Ik zeg geheeld, want de vier blokken zitten nu met bouten aan elkaar zodat het dus fijn uit één stuk bestaat. De bovenplaten zijn 8mm multiplex. Dit zou makkelijk te bewerken moeten zijn maar ook meteen lekker stevig.

Nu ben ik maar weer eens lekker bezig geweest in SCARM. Als voorbeeld kwam ik onlangs uit op een baanplan welke voornamelijk gelijkvloers is. Dit omdat ik het enorme vertrouwen in mijzelf heb dat het niet handig lijkt om meteen met twee of meer niveaus te gaan werken. Wel komt er een spoortje de hoogte in gaan voor een eind-stationnetje in de bergen. Het gebied links-boven zal dus straks deels uit het zicht zijn. Dit is allen terug te zien in de 1985/1986 catalogus op pagina 184. Althans, wel in de Duitse variant die ik hier (half verknipt door een vorige eigenaar) voor mij heb.


Zolder 2 Voorbeeld, uit 1985 catalogus

Ik heb slanke wissels wederom overwogen. Maar gezien het voorbeeld dat niet is, heb ik eerst het plan eens grofweg gemaakt voor reguliere wissels en R2/R3. De komende dagen ga ik kijken of het plan ook past met slanke wissels op de beschikbare 4×1,6m. Ook zit ik er mee dat een deel van het plan zich op 7,5° bevind en dat moet er ook mooi uit komen met R3/R4 op 64,3mm afstand in plaats van de gebruikelijke 77,5mm.


Zolder 2a, 400×160cm

Rechts-onder is het mogelijk dat er in de toekomst nog een blok bij komt voor een rangeer stuk met bijvoorbeeld een draaischijf. Een rolbrug zou ik mooier vinden, maar dan mag Märklin wel eens opschieten met een nieuw model daarvan (met wederom een bovenleiding portaal, zeg maar).
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2013

Als het maar Zwitsers is.

offline
Re: De Zwolse route
Hallo Peter,

Leuk dat er weer gepland wordt door middel van dit leuke baanplan.
Ook leuk dat je steun van je vrouw een stuk heb vrij gemaakt op zolder voor de hobby.
Maar het aller leukste is de gezinsuitbreiding van harte gefeliciteerd met de geboorte van jullie eerste kindje.
Ik kijk uit naar de verdere plannen en update's en als de wereld weer wat normaler is geworden kom ik graag eens langs om je hobby zolder te bewonderen.

Groet Michel
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2018

Thema Duitsland, tijdperk IIIb

offline
Re: De Zwolse route
Als je het bovenstaande ontwerp als uitgangspunt neemt, maar slanke wissels wilt gebruiken, lijkt me de hoek van 7,5º niet de meest ideale. Met 5,7º bijvoorbeeld kun je de 400 x 160 beter benutten. Hieronder staat een voorbeeld. De geel gemarkeerde bochten 24912 heb ik gebruikt alsof ze eigenlijk 12,15º zijn in plaats van 12,1º. Merk je in de praktijk niets van, maar als je het plan overneemt, kun je die bochten het beste als laatste leggen, dan past het.

Een hoek van 5,7º is met C-rails gemakkelijk te realiseren dankzij het passtukje 24206 (en de wisselbochten van 24,3º). Een kleinere hoek dan 5,7º komt hier misschien nog wel beter uit. Daarvoor moet je verschillende bochten combineren. Zo kun je bijvoorbeeld een hoek van bijna 3º bereiken met bochten van 15º, 12,1º en 5,7º.
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2013

offline
Re: De Zwolse route
Goedendag Rob,

Bedankt dat je tijd gestoken hebt in mijn idee. In wilde zelf nog beginnen met baan met slanke wissels. De rechter overgang van buiten naar binnen wilde ik ook verleggen naar de bocht. Daarmee heb je de Engelse wissel niet meer en zou alles met slanke wissels af moeten kunnen. Hier onder overigens nog m'n variant welke ik gisteravond afgemaakt had. Ik denk dat ik zo eens de eerste hand ga leggen aan wat ik in mijn hoofd had met R3/R4. Ik hoopte het spoor niet zo dicht langs de kanten te hoeven leggen. Dat zou namelijk nog de reden kunnen zijn om toch te gaan werken met conventionele wissels.


Zolder 2b, 400×160cm

Edit:
Oké, wat jij hebt gedaan met het baanplan verdient toch wel een stukje lof. Jij hebt die bochten beter door dan ik op het moment. Ik zie dat je geen SCARM gebruikt, anders had ik jouw baan graag als basis genomen om wat aanpassingen in te verwerken wat ik zou kiezen. Jij bent al verder dan ik op het moment kan, zeg maar.

Zelf wil ik het dubbele traject "slank" naast elkaar met gebogen wissels in belde bochten. Het stationsspoor naar benden en het doodlopende stukje naar boven wil ik wel met de gebruikelijke wissels. Prima voor langzaam rijdend verkeer, zeg maar, en door naar het eventuele BW.
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2018

Thema Duitsland, tijdperk IIIb

offline
Re: De Zwolse route
Als je het spoor verder van de rand wilt zonder het ontwerp al te veel te veranderen, draait alles om twee factoren: de bocht aan de linkerkant en de hoek van het station.

In de binnenbocht aan de linkerkant had ik één 224 gelegd, verder was het helemaal R3. Om verder van de rand te blijven, moet je meer R2 gebruiken. Je moet er dan wel rekening mee houden dat de minimale parallelafstand voor R2 een paar milimeter groter is dan voor R3, maar dat is wel te doen. Als je goed kijkt, zie je dat ik ook al heel flexibel was omgesprongen met de parallelafstanden. Als je de linkerbocht krapper maakt, zul je ook de rechterbocht krapper moeten maken, of je moet het spoor aan de achterkant aanpassen, bijvoorbeeld door de slinger weg te laten.

Hoe groter de hoek van het station, hoe dichter de stationssporen rechtsvoor bij de rand zullen komen. Dat was precies de reden dat ik al van 7,5º was overgestapt naar 5,7º. Je zou de hoek nog iets kleiner kunnen maken door andere rails te gebruiken. Je zou ook de hele baan nog een fractie kunnen draaien, om bijvoorbeeld het station op 4º te krijgen.


Met deze ideeën ben ik nog eens aan de slag gegaan. De bochten zijn anders en het geheel ook nog iets gedraaid. Het station ligt nu op 4º, de lange rechte sporen aan de achterkant op 1,1º. Er ligt wat meer R2, maar de parallelafstanden zijn overal voldoende. Rechts heb ik, zoals je zelf al aangaf, ook meegebogen (slanke) wissels toegepast en de engelsman weggelaten. Tenslotte heb ik in de hoofdbaan slanke wissels 24711/712 toegepast in plaats van de wissels 24611/612.

De nummers staan er bij, je kunt het zelf in SCARM invoeren. Daarna kun je het uitbreiden of aanpassen naar jouw eigen wensen. De beide geel gemarkeerde rails 24912 zijn gebruikt alsof ze 12,2º zijn; als je die als laatste neerlegt, sluit het goed aan.
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2013

offline
Re: De Zwolse route
Rob, uiteraard bedankt voor deze interpretatie. Ik wil 'em zelf wel even natekenen. Ik was er echter nog niet aan toe gekomen. Je ziet het zo snel ik hem getekend heb.

Edit


Zolder 3a, Rob's creatie in SCARM

Rob,
Hij past best goed. Ik dacht ook te herinneren dat enkele mm's en graden worden "begrepen" wanneer de aansluiting niet zou passen.

Ik weet nog niet zeker wat ik ga doen. Het gedeelte bovenin is nu wat minder "speels". Maar dat heb je dan ook wanneer je eerst de tafel maakt, denkt ruim te zijn met 160cm en dan hier alsnog tegenaan loopt. Daarnaast zijn reguliere wissels ook geen schande. Ik ben het aan het zoeken/kiezen wat het beste werkt voor ons op deze eerste officiële tafel hier op zolder. Ik heb het plan overigens ook nog niet gedraait wat jij wel gedaan hebt, maar dat is een details voor het laatst.
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2018

Thema Duitsland, tijdperk IIIb

offline
Re: De Zwolse route
Citaat van: Shaggy op zondag 12 april 2020, 12:33:09Hij past best goed. Ik dacht ook te herinneren dat enkele mm's en graden worden "begrepen" wanneer de aansluiting niet zou passen.

In WinTrack kun je instellen wat de marges zijn; ik neem aan dat dat in Scarm ook kan. Bij mij is het 2 mm en 1 graad. Ik zou liever 0,2 graad instellen, maar kleiner dan 1 kan niet. Wat er in werkelijkheid nog past, ligt aan het ontwerp. Hoe compacter een bepaald fragment en hoe meer sporen er liggen, hoe kleiner de marges. Vooral bij wisselstraten is de speling relatief klein. Met 2 mm zit je soms al tegen de limiet en 1 graad is al snel te veel. Aan de andere kant kun je bij langere trajecten rustig tot meerdere graden afwijken. Weliswaar is de rails zélf niet of nauwelijks te buigen, maar met een fractie van een graad bij iedere railovergang kom je al een heel eind.


Als je er omheen kunt lopen, is een tafel van 160 cm prima, zeker als er in het midden geen sporen liggen. Als echter een van de lange kanten tegen een muur ligt of de tafel zelfs in de hoek staat, moet je iets verzinnen om overal bij te kunnen komen. Je zou de tafel op wielen kunnen zetten, of één of twee mangaten kunnen maken, eventueel met afneembare scenery er bovenop.

Een alternatief is tafel die sterk genoeg is om op te kunnen zitten. Dan moet je wel bedenken hoe je dat doet als tezijnertijd de hele tafel vol ligt en achteraan is een storing, of je wilt er iets aan de scenery veranderen.


Citaat van: Shaggy op zondag 12 april 2020, 12:33:09Daarnaast zijn reguliere wissels ook geen schande.

Een ovaal met R4 inclusief bedding is al 120 cm. Dat past prima op een tafel van 160 cm, maar als je daarbij wat stationssporen buiten zo'n ovaal wilt, en nog een slinger in het ovaal om het wat speelser te maken, dan is het onvermijdelijk dat je in de buurt van de randen komt. Het maakt daarbij nauwelijks uit of je gewone wissels 24611/612 dan wel de slanke wissels 24711/712 gebruikt. Gewone meegebogen wissels 24671/672 in plaats van de slanke meegebogen wissels 24771/772 maakt wél een flink verschil, maar ja, die gewone meegebogen wissels zijn dan ook sterk gebogen en heeft ook weer zo zijn nadelen. Als je het toch minder breed wilt, zou ik liever meer R2 in de binnenbochten willen gebruiken.

Overigens begin ik bij het ontwerpen van een baan bij voorkeur met de wensen voor die baan plus de totale ruimte die daarvoor beschikbaar is. De maten van de tafel komen later wel. Dat is dan vaker iets dat op een L- of U-vorm lijkt dan een rechthoek. In andere topics in 'Banenplan ontwerpen' staan legio voorbeelden.
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2013

offline
Re: De Zwolse route
Rob,
In SCARM kan ik hem als kleinste instellen op 0,5°. Wanneer ik 0 in voer komt 'ie na het opslaan en her-openen terug op 0,5°.

Ja, mijn originele plan was ook met R2 en R3. Deze keuze heeft voor mij op het moment nog wel de voorkeur. Ik heb dan al een aantal slanke wissels liggen, maar dat is niet zo erg. Als ik het mij goed herinner is een reguliere wissel eigenlijk R2 en heeft alleen de binnenbocht van een reguliere gebogen wissel een kleinere boog. Nu is dat geen ramp, ik ben immers van de M-rails de industriële bochten nog gewend. Da's pas krapjes!

De tafel heeft aan de zij-kanten praktisch niks over. 2× 10cm ofzo. Wel heb ik onder alle poten "rechte" wieltjes zitten. Ik kan het geheel dus naar voren en naar achteren rijden. Zo kan ik altijd goed bij de achterzijden, wanneer dit nodig is. Het bevind zich op zolder naar de muur van de buren toe, zeg maar (punt dak). Links en rechts heb ik dus de schuine vlakken. Daarom wil ik ook links en rechts niet te dicht tegen de kant aan rijden.
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2018

Thema Duitsland, tijdperk IIIb

offline
Re: De Zwolse route
Beide bochten van de meegebogen wissels 24671/672 zijn R1, 30° (bij M-rails trouwens ook). Het enige verschil is dat de buitenbocht eerst een recht stukje van 77,5 mm heeft voordat de bocht wordt ingezet.

Voor de slanke meegebogen wissels 24771/772 geldt net zoiets. Beide bochten zijn R3, 30°, maar de buitenbocht begint pas na een recht stukje van 64,3 mm.

De wissels 611/612/620/624/630 hebben inderdaad allemaal R2-bochten (van 24,3°), de slanke wissels 711/712 heel flauwe 'R9'-bochten van 12,1°.
Re: De Zwolse route
Lid sinds: 2017

offline
Re: De Zwolse route
Citaat van: Shaggy op woensdag 08 april 2020, 19:29:40Ook zijn we sinds kort met z'n drieën in huis (eigen productie, zeg maar) dus ik kan niet beloven dat het nu wel opeens snel zal gaan.
Hallo Peter en Sandra,

Beiden gefeliciteerd. Tegen de tijd dat de kleine kan lopen, kun je vast wel een stuk(je) baan gebruiksklaar hebben.

Toen onze oudste zoon nog geen twee jaar was, keek hij al vol bewondering naar de treinen. Maar auto's vond hij leuker. Hij is nu vrachtwagenchauffeur.

De tweede zoon (van de vier) reed op driejarige leeftijd zelfstandig met wagons. Hij wilde steeds 'wonnen' rijden. Een loc was toen nog te ingewikkeld voor hem. Later had hij een eigen baan op het onderste deel van een hoogslaper. Zijn afstudeerscriptie (Bedrijfseconomie) ging over de magneetzweefbaan (o.a. in de Randstad) en over een kostprijs-vergelijking van railmateriaal van een zestal modelspoor-fabrikanten.