Nieuws:

Zin in een spoors uitstapje? Kijk eens in onze kalender!

Lima Bm4/4 verlichting

Gestart door Jan22 maandag 21 oktober 2019, 16:32:17

0 leden en 1 gast bekijken dit board.
Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Lima Bm4/4 verlichting
Ik heb geen V60, maar wel 2x BM 4/4, en die heeft helemaal geen verlichting (wat me nooit echt gestoord heeft, maar toch):



OVP-detail:
De voorkant van de ovp toont een ander nummer (208144g) dan de achterkant (Lima 208145g ).
Beide uitvoeringen zijn volgens de wiki analoog, DC en 2-rail, maar 208144g heeft loc-nummer 18414 (loc is bruin),
en 208145g heeft loc-nummer 18440  (loc is rood). Deze locs zijn beide roodachtig, en hun loc-nummer is 18414.

De manier waarop de lampen bij de V60 zitten lijkt me cruciaal
(ik neem aan dat het licht van de led via een buisje doorstraalt naar de lampimitaties).

Als dat zo is, dan zal op die manier niet lukken bij de Bm 4/4.
Bm 4/4 heeft een soort plaat voor en achter, en daarop zitten 3 imitatielampen.

Voor de duidelijkheid: hierbij een uitsnede uit de foto die de 3rail wiki heeft geleend van de wikipedia.
Bij de groene pijl zit een van de drie lampen op die plaat; achter die plaat zit loze ruimte, waar je niets mee kunt doen, niets doorheen kunt voeren.

Het meest logische is leds bevestigen op of in een zelf te maken plaat styreen of zo.
Hoe zien anderen dat?
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2009

Old Skool Märklin - Scratch Built scenery

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Dag Jan Willem.

Citaat van: Jan22 op maandag 21 oktober 2019, 16:32:17
Het meest logische is leds bevestigen op of in een zelf te maken plaat styreen of zo.

Dat lijkt mij ook de enige oplossing, gezien de constructie.
Met kleine SMD-LEDjes i.c.m. lakdraad moet dat qua afmetingen toch te doen zijn lijkt mij :roll:

Leuke locjes trouwens! :thumbup: :thumbup:

Groeten,

Erik.
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2010

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Dun printplaatje met sms leds erop.
Er zijn. Flexibele printen met stroken koper erop.
Met een paar onderbrekingen moet je daar een eind mee kunnen komen.

Kijk op eBay even op flexibele print. Of flexibele printplaat.
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
@Hero:
Zal me er eens in verdiepen. Toen ik dit flex-plaatje zag, ging er een belletje rinkelen; het spul zit in een rommeldoosje,
en is afkomstig uit een oude IBM laptop (286-sx) en een oude Sony Digitale Camera (uit het jaar 0).
Het is superdun, hard, geribbeld (koperbanen) en toch flexibel, en bevat dus koper.
Maar het lijkt op een soort (doorzichtig) plastic.
Hoe ik erop moet of kan solderen, en met welke bout en temperatuur, weet ik nog niet.



@aanpak:
Zo te zien zijn er 2 mogelijkheden: via het hekwerk en op de plaat zelf.

Aan beide zijden heeft de loc een hekwerk, en daarin hangt een plaat. Die plaat beschermt het rangeerplatform op de loc.

Bij Lima is het (plastic) hek relatief te dik uitgevoerd, maar dat is vervangbaar misschien door of een hol messing pijpje of door massief geleidend draad.

Het Lima hekwerk met de plaat met daarop de imitatie lampen bevat niet de overige details van de Grootspoor loc;
dat zouden smd-weerstanden en/of diodes kunnen zijn.
Stel je maakt een printplaatje, verft dat in de kleur van de lok, en de smd-onderdelen ook, dan zou dat moeten lukken.

Er is ook een andere optie: als ik de loc open maak, zit daarin een groot blok zink.
Dat is het gewicht van het locje, haal je dat weg, dan is de loc erg licht (plastic kap uit een geheel).

Toen ik de eerste loc in de jaren '80 ombouwde naar 3-rail AC, heb ik een stuk van het zinken blok afgezaagd en daar een elektronische omschakel bouwsteen (FRU) in gepropt. De andere loc is nooit omgebouwd en rijdt op 2-rail DC.

Ik kan natuurlijk net zo goed nog iets van het zinken blok afzagen voor een verdeel-printplaat.
In dat geval volstaat lakdraad naar de leds (bijvoorbeeld via het hekwerk) en terug.
De locs rijden analoog, dus veel meer dan elke kant twee tweekleurige LEDs zal niet nodig zijn.
Als ik niet rangeer, volstaan waarschijnlijk 1-kleurige LEDs

De derde lamp (de bovenste) is het interessantst:

Er staat een stukje uitleg over bij lokifahrer.ch:
Citeer
Befand sich die Lokomotive im Rangierdienst, waren die Lampen zu hell. Daher wurden diese abgedeckt. Dazu steckte man die weissen und blauen Vorsteckgläser. Gerade die blauen Lampen, die den Platz des Lokführers kennzeichneten, waren bei der Baureihe Bm 4/4 schwer zu stecken, denn eigentlich gab es dort keinen entsprechenden Platz mehr. Das Lokomotivpersonal wechselte bei dieser Maschine ständig die Bedienseite.

Da die Lokomotiven grundsätzlich jedoch nur einen Führerstand besass musste die Richtung der Lokomotive bestimmt werden. Die Angabe der Richtung erfolgte analog der Dampflokomotiven. Vorwärts war demzufolge dort, wo der Kamin war.

Da dieser bei der Baureihe Bm 4/4 jedoch fehlte, nahm man dazu den langen Vorbau. Im Streckendienst war die Angabe jedoch längst nicht so wichtig, wie im Rangierdienst, wo die Richtung der Lokomotive massgebend war.

Das im Rangierdienst verwendete V war daher grundsätzlich auf der Seite des langen Vorbaus gesteckt worden. Stimmte diese Richtung nicht mit jener des Bahnhofes überein, musste die Diesellokomotive zur Vereinfachung des Rangierbetriebes auf einer Drehscheibe abgedreht werden. Der Grund war, dass sich das Personal zu stark am langen Vorbau orientierte und so automatisch diese Richtung als vorwärts angenommen wurde.

Fotobron:
Citeerhttp://www.lokifahrer.ch/images/Lokbilder/V-Richtung.JPG

Dat van die V op de bovenste lamp, en de noodzaak bij het rangeren om de loc op een draaischijf te keren, wist ik nog niet.
Maar nu begrijp ik ook pas waarom er bij de snelheid van deze loc staat "bei V 17,5 km/h".

Nog een (mij onbekend) detail:
loc-nummer voor het (voor- en achter-)schild bestaat bij deze loc uit witte cijfers op een rode ondergrond.
Maar bij een van de andere locs (op een foto) uit witte cijfers op een zwarte ondergrond.

Zal me moeten gaan verdiepen in die smd-onderdeeltjes voordat m'n ogen te slecht worden.  8o
Zal m'n Lidl magnifier er wel bij nodig hebben.
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Natuurlijk is iemand me voor geweest (morep.ch, Martin Renfer, die inmiddels met pensioen is en dus geen Lima loc's meer doet):

Ombouw handleiding verlichting inbouw als pdf-bestand
Verlichting printplaat schema (uitverkocht, geen naproductie), 2 Beleuchtungsplatinen zum Selbsteinbau mtr U 13003 LG, CHF 50.00

Als ik het goed begrijp, zijn die zwarte blokjes met "102" erop weerstanden van 1kΩ.
Het soldeerwerk ziet er wat lomp uit, maar misschien komt dit door de uitvergroting?
Het verbaast me dat het printje niet dezelfde kleur heeft als de platform-plaat, en ook dat het een fractie te breed is.
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Forum Moderator
Lid sinds: 2010

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Citaat van: Jan22 op maandag 21 oktober 2019, 16:32:17
Hoe zien anderen dat?
Je hebt m.i. 3 opties:
1) je werkt met losse SMD leds met (lak)draad, is ff pielen, maar scheelt een plaat achter.
2) je lijmt SMD leds op een styreen plaat en doet daar (lak)draadjes tussen.
3) neemt een printplaat, en soldeert daar de leds op.

Citaat van: Jan22 op dinsdag 22 oktober 2019, 17:24:36
Als ik het goed begrijp, zijn die zwarte blokjes met "102" erop weerstanden van 1kΩ.
Dat klopt.
Citeer
Het soldeerwerk ziet er wat lomp uit, maar misschien komt dit door de uitvergroting?
Het verbaast me dat het printje niet dezelfde kleur heeft als de platform-plaat, en ook dat het een fractie te breed is.
Het soldeerwerk is niet mega lomp hoor, heb veel gekker gezien. De extra tin komt met name door het ontbreken van een soldeermasker (de gekleurde laag van printplaat waar geen tin op hecht).
In de handleiding is te zien dat de print geverfd wordt, dat is de beste optie, zijn tenslotte meer kleuren plastic en verf dan soldeermasker. 
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Ik pak de handleiding er nog maar even bij, per slot van rekening gaf ik hem daarom ook meteen mee.

Ik ken mezelf inmiddels wel zo'n beetje. Dit wordt een lange-termijn klus.
Maar ik zal in ieder geval proberen duidelijk te maken waar ik tegen aan loop.

Om te beginnen "het blauwe licht"
CiteerBefand sich die Lokomotive im Rangierdienst, waren die Lampen zu hell. Daher wurden diese abgedeckt. Dazu steckte man die weissen und blauen Vorsteckgläser. Gerade die blauen Lampen, die den Platz des Lokführers kennzeichneten ....

M.a.w. alleen als je de Bm 4/4 in rangeerdienst inzet, heb je wit en blauw licht (in het echt veroorzaakt door voorzet glazen).
En als je rangeert met die Bm 4/4 dan heb je soms een lamp (de bovenste) met een "V" ervoor. Die geeft aan dat dit "Vorne" is, de voorkant dus.

Gelukkig rangeer ik er niet mee. Slaan we een stel problemen mee over, ware het niet dat de handleiding dat niet doet.
Want bij de Schaltung in Analog Betrieb staat nou net Blauw, Geel en Wit licht. En er zijn ook maar 3 lampen aan beide zijden.
Dus hoe zit dat? De tekening van de lampen (genummerd) erbij maakt het niet simpeler om te begrijpen.

Ik maak eruit op dat een trekkende (niet-rangerende) Bm 4/4 1 gele en 2 witte lichten voert aan de voorkant, en geen rode lampen aan de achterkant. Die gevolgtrekking blijkt achteraf onjuist.
Waar zit dan het blauwe licht als hij wel rangeert? Geen idee.
Dus die vragen heb ik bij een kenner (lokifahrer.ch) uitgezet. Ik kom erop terug.
Want als er verlichting moet komen, dan graag de juiste kleur op de juiste plek.

Bij Lokifahrer.ch staat nog iets  in dat zelfde stukje.
CiteerDa die Lampen lediglich weiss leuchten konnten, mussten die farbigen Signalbilder mit Vorsteckgläsern ausgeführt werden. Dazu wurden im Führerraum die entsprechenden Scheiben deponiert. Der Lokführer steckte je nach Art die Lampen so, dass der Zugschluss, aber auch die Fahrberechtigung gezeigt werden konnte. Da drei rote Scheiben vorhanden waren, konnten lediglich drei Lampen rot beleuchtet werden
Alle lampen gaven wit licht. Dus alle signaalbeelden die de machinist kon geven, werden bereikt door voorzetglas voor de lichten te plaatsen. Maar het aantal aanwezige voorzetglaasjes was beperkt. Er konden bijvoorbeeld maar 3 rode lampen tegelijk weergegeven worden. Dus, om de rijrichting aan te kunnen geven, moest de machinist van de bok komen om buiten in de kou de voorzetglaasjes om te wisselen.

Dus deze loc kon wel degelijk rood licht voeren (aan de achterkant); maar de print van morep.ch voorzag daarin niet,
of hij heeft niet gedocumenteerd dat hij duoleds (wit/rood) gebruikte.
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Waar ik ook tegen aanloop, is de handleiding van de montage van de printplaat:

De handleiding begint bij een loc waarvan de kap al is verwijderd
(dat is makkelijk: aan de onderkant van de loc zit een schroef en die moet er eerst uit).
Als je de kap eraf haalt, valt er een groot blok zink uit.
(ja, deze Lima loc staat op de lijst die bekend is om de zinkpest).

Daarna kun je 2 nokjes weg vijlen die zitten ter hoogte van de (vaste) beugelkoppeling
(in die tijd had Lima nog geen NEM-schachten). De koppeling zit vast aan het draaistel.

Vervolgens wordt er door de platformvloer een gat geboord (t.b.v. de bedrading).
De platformvloer zit vast aan het onderstel (niet aan de kap).
Maar om te kunnen boren, moet je de draaistellen eerst verwijderen.
Om te kunnen boren, moet je ook eerst de plaat met de handgrepen weg halen.

Daarna (volgorde fout) wordt de plaat met de handgrepen (Bühnengeländer)
als 1 geheel weg gehaald, en dat is nodig
om de lampgaten uit te boren, en
om de printplaat op de plaat te kunnen lijmen.
De Bühnengeländer zit vast aan het onderstel (niet aan de kap).

En bij dat lijmproces is een knijper nodig.

Ik heb het gevoel dat deze handleiding stappen mist,
en/of niet in de goede volgorde heeft staan.
En ik denk dat ik daar tegen aan loop zodra ik begin.
(Sorry voor de typefouten in de plaatjes)
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Citaat van: Looney Tunes op dinsdag 22 oktober 2019, 18:55:19

Je hebt m.i. 3 opties:
1) je werkt met losse SMD leds met (lak)draad, is ff pielen, maar scheelt een plaat achter.
2) je lijmt SMD leds op een styreen plaat en doet daar (lak)draadjes tussen.
3) neemt een printplaat, en soldeert daar de leds op.
Als je kijkt naar hoe het zit in de morep.ch aanpak, dan is een dubbele plaat niet fraai.
Ze laten de oorspronkelijke plaat zitten, vanwege de lampring-imitaties en het loc-nummer.

Op het forum www.hag-info.ch laat men zich uitermate kritisch uit over deze Morep aanpak.
"We hebben er maar vanaf gezien voor die 50 CHf voor een lok die niet meer mag kosten", dat is zo'n beetje de teneur.
Inderdaad, mijn eerste Lima Bm 4/4 kostte 49 gulden, de tweede Lima Bm 4/4 kostte me 59 CHf. Daar ga je geen Morep motor inzetten van 265 CHf of een SB-modellbau motor van 130 euro, laat staan lampjes van 50 CHf.

Waarschijnlijk is optie 1 het handigste:
De leds door de lampimitaties heen, de eigenlijke printplaat met smd-weerstanden onder de loc-kap,
en een gat in de platformvloer t.b.v. de bedrading, en dus de bedrading afwerken
deels in loc-kap kleur, deels in platform vloerkleur.
Dat zou betekenen dat de Bühnengeländer er eerst af moet, en daarna terug geplaatst
(dat is om handiger te pielen met de smd-leds en om het draadgat in de platformvloer te maken).

Ik kwam nog een andere ombouw tegen van de Bm 4/4
(bron en commentaar heb ik in de screenshot getypt).

Interessant is de aanpak:
Er zijn 2 printplaten (verdeelplaat, LEDS-plaat) in plaats van 1.
De ene bevindt zich onder de loc-kap, en bevat weerstanden en diodes.
De andere vervangt de Lima frontplaat, en bevat de leds,de imitatie lampringen, en een geëtst loc-nummer schild.
De handgrepen zijn gebruikt om de draden verborgen door te voeren van de verdeelplaat naar de frontplaat (met de LEDS).

Het voorbeeld toont een loc met 3 warm gele leds aan de voorkant
(dat is de kant met de lange neus, de cabine bevindt zich aan de achterkant van de loc).
De loc trekt een (sleep) wagons.
De maker is dus van mening dat een normaal gebruikte (niet-rangerende) loc 3 gele (geen witte) lampen voert!
Dat blijkt achteraf onjuist, volgens lokifahrer.ch.
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Inmiddels is het antwoord binnen van lokifahrer.ch
op de vraag hoe dat nou zit met de lampkleuren van een Bm 4/4:

CiteerWar die Lokomotive im Rangierdienst, waren beidseitig die unteren Lampen beleuchtet. Eine Seite weiss, die andere blau. Oben war nur die Lampe auf der Seite des Vorbaus mit einem weissen V beleuchtet.

Verkehrte die Lokomotive jedoch vor Zügen, war das normale Bild für Züge vorhanden. Die Vorsteckgläser wurden entfernt, und vorne drei weiss, hinten ein weiss. Bei einem Lokzug ersetzt durch rot. Da die Scheiben entfernt wurden, veränderte sich die Farbe leicht.

Gelb wird in der Schweiz bei Lokomotiven nie gezeigt.

Mit freundlichen Grüssen
Bruno Lämmli

Het is grappig dat je, als je bij anderen kijkt hoe die hun loc-lampen gebruiken, op het idee kunt komen dat het heel anders was dan het ooit is geweest.
Bij het trekken van een trein: Voorkant 3xwit, achterkant 1x wit (NIET 2xrood).
Bij een trein bestaand uit alleen een loc of loc's): Voorkant 3xwit, achterkant 1xrood (NIET wit, NIET 2xrood).
En never nooit geel.
Dat wit is coolwhite.
En dat is dan dus het normale Zwitserse treinbeeld.  8o

Ik heb ook foto-sites bekeken om te kijken naar de verlichting bij Bm 4/4's. En inderdaad: aan de voorkant 3x koelwit, daarvan heb ik een foto gezien (al leek het meer op 2x koelwit) bij een Bm 4/4 die eaos wagons trok.
De foto-site van Salem Blum (sbeb.ch) is tot dusverre de enige site die ik heb gezien waarop de lamp-voering te zien is.
Al zijn Bm 4/4 foto's tonen een Bm 4/4 met schoorsteen. De oudste BM 4/4-types hadden die niet. De schoorsteen kwam er pas bij de invoering van een verplicht roetfilter, oftewel na de zoveelste revisiebeurt.

Let er maar eens op bij de LS Models modellen van de Bm 4/4. Ze hebben bijna allemaal een schoorsteen (Kamin); een ander onderscheid is de daklengte boven de cabine. Bij sommige types staat "mit Signum". Lokifahrer.ch legt uit (met plaatje en tekst) hoe dat werkt.
CiteerDas Prinzip des Systems Integra-Signum beruht auf einem an den Fahrzeugen angebrachten Magneten und drei Feldsonden, die dieses Magnetfeld empfangen und senden.
Oudere (niet-gereviseerde) Bm 4/4's (en in het bijzonder Bm 4/4's van Lima) hebben geen Signum. dat hadden ze aanvankelijk niet nodig omdat ze bedoeld waren voor inzet op speciale trajecten. Pas later, toen ze breed ingezet werden, ontstond de noodzaak, en daarmee dus ook voor een revisiebeurt.

Bij een van de revisiebeurten werden de loc's iets langer gemaakt. Deze tekening (pix.gif) heb ik al eens eerder ergens op het forum gebruikt. Er staan 2 maten vermeld bij de loc-lengte (van buffer tot buffer). De bron van de afbeelding is volstrekt onzeker. Vermoedelijk komt de afbeelding uit de voorloper van het tijdschrift Loki, zo rond 1983, en mogelijk stamt de tekening uit de SBB-archieven.

Er bestaat een bedrijf H-R-F in Spiez. Die maakten geëtste loc nummer schildjes. In de catalogus van 2011-2012 staan o.a. de loc-schilden van de Bm 4/4 vermeld, maar helaas, sinds 30 april 2018 leveren ze die onderdelen niet meer.
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Lima Bm4/4 verlichting
Aan de aanpak van trainmaster48 kleeft een nadeel: de geëtste onderdelen zijn niet meer leverbaar en de Lima lamp-imitaties verdwijnen volledig. De achterkant van de frontplaat is niet zichtbaar op z'n foto's, dus je kunt niet inschatten wat het effect is van 3 LEDS op een frontplaat aan die achterkant. Het zal allicht iets uitsteken. De site is ook onduidelijk over de dikte van het gekozen materiaal. Hoe dik is zo'n LED van 1,2 mm, en zit die verzonken in de frontplaat? Hoe dik zijn de messing handgrepen? Er blijft veel onzeker. En dat pleit voor de aanpak van Looney Tunes: de LEDS in de bestaande frontplaat van Lima frommelen (en dan met verf camoufleren), in combinatie met de aanpak van Trainmaster48 (de handgrepen als stroomtoevoer, en de printplaat met weerstanden en diodes onder de kap).