Sinds jaar en dag heb ik 16 HAG modellen. Deze motoren zijn voorzien van kogellagers. Märklin motoren hebben glijlagers, deze moeten met olie gesmeerd worden. Ben je rijkelijk met olie dat het je het gevolg dat de koolborstels vlug vet worden met alle nare gevolgen van dien. Smeer je spaarzaam één druppeltje dan is het euvel van vette koolborstels nihil maar je moet vaker smeren.
Kogellagers zijn voor het leven gesmeerd dus rotzooien met olie nabij de koolborstels is niet nodig. Mijn ervaring met HAG is zo positief dat ik 1 1/2 jaar geleden al eens onderzocht heb of ik geschikte kogellagers voor de Märklin motoren kon vinden. Helaas liep dat spaak, bij SKF kon ik niks geschiks vinden.
Tot ik begin dit jaar op deze site stuite. Meneer had dus het zelfde idee  
Blijkt dat bij Conrad de juiste afmeting kogellagers te vinden is. (Ik was nooit klant bij Conrad dus heb ik daar ook niet gezocht)

De uitvoering ziet er zo uit:


Motorschild met kogellager.


Motorhuis met kogellager.

Bij de werkwijze getoond op de CH site zit ricico aan vast dat het motorschild verprutst wordt.

Mijn werkwijze is iets anders maar dat heeft ook te maken dat ik op het werk kan beschikken over een CNC freesmachine (Ik weet niet iedereen heeft zo'n faciliteit)


Van een blokje alu heb ik een malletje gemaakt waarop ik het schildje kan opspannen. Centeren gebeurs op paspennetjes, dezelfde gaatjes gebruikt Märklin ook op het motortje. Het grote gat van 10mm is het nulpunt. Elke maal als ik deze mal opspan in de machineklem klok ik dat gat uit op 0.01mm nauwkeurig en heb zo de juiste positie weer terug.


Ik boor het gaatje in het schildje niet groter met boren maar gebruik een 3-snijder freesje van 3.8mm. Daar achteraan komt een ruimer van 3.98mm. Daar het schildje van kuntstof betreft knijpt het materiaal. Het uiteindelijke gaatje bewerkt met ruimer 3.98mm wordt 3.96mm precies goed om het lagertje met buitenring van 3.99 mm er in te persen.

Voor het lager inpersen heb ik een hulp gereedschapje gemaakt.


Bij inpersen wordt de kracht alleen op de buitenring overgedragen. Het pennetje is voor centreren zodat het niet wegschiet en het lagertje vernield wordt.


Klaar voor montage.

Mijn eerste doel van deze ombouw is puur het niet meer te hoeven smeren van het anker van de Märklin motor.

Johan.

_{Edit Johan reparatie urls van de foto's na verandering van hetnet in KPN}

Ziet er mooi uit! Heb je ook al resultaten??

Koen

Citaat van: KNedZiet er mooi uit! Heb je ook al resultaten??

Koen

Jawel, reeds twee Re 460 en de 12X van Märklin rijden op kogellagers. de 460-ers rijden in dubbeltractie met een zware goederentrein. Op een helling van 3% geen enkel probleem.
Verder heb ik een delta Re 460 met kogellagers uitgezet bij een vriend van mij die analoog rijd. Tot het einde van het jaar blijft die lok bij hem om te kijken hoe de rijeigenschappen zich houden. Hij heeft zelf een delta Re 460 dus mooi vergelijkings materiaal.

Ik rij zelf digitaal met lastgeregelde decoders, daar zul je geen verschil tussen met en zonder kogellagers aantreffen. De decoder zal ten alle tijde de weerstand van het glijlager compenseren.
Mij gaat het puur om het onderhoud (lees smeren).

Nog niet gemeld, voor de getoonde hoogvermogen motor maak ik van een stukje film een isolatieschijfje welke ik plaats op het asje bij de collector. Dit om te voorkomen dat de collector sluiting kan maken op het lagertje. Aan alles is dus gedacht Het is van doorzichtig filmmateriaal dus haast niet te fotograferen.

Johan.

Hoi Johan,

Dit is wel een heeeeel mooi project! Ik denk dat je uniek in deze bent!
Ik denk vervolgens dat veel mensen op dit forum de mogelijkheden niet hebben, en dit ook niet zullen durven.

Ooit aan gedacht om dit tegen betaling te gaan doen voor andere mensen?  

Ja ik zie Johan al van forumlid naar forumlid trekken om dit te promoten   . Of voor iedereen te doen. Johnny

Citaat van: JohnnytreinJa ik zie Johan al van forumlid naar forumlid trekken om dit te promoten   . Of voor iedereen te doen. Johnny

Hahaha Johnny...

Nee diegene die dit zouden willen laten doen, dienen dan uiteraard zelf de moeite te troosten om hun loc te brengen of op te sturen, en het geduld op te brengen om aan de beurt te zijn. En uiteraard de kosten te willen dragen. Zal toch een prijskaartje aan hangen dan

Sascha, ik vond het idee van Johnny eerlijk gezegd eigenlijk toch een stuk beter...

Hallo,

GAAF!
Heel goed gedaan, Johan.
Je moet inderdaad de mogelijkheden hebben om dat te doen.
Ik had die site ook al een paar keer bezocht en heb er goede tips aan over gehouden.
Hij heeft het trouwens een stuk eenvoudiger gedaan.

Het smeren blijft een probleem met motorassen.
De een smeert vaker met motorolie (zoals ik)
en de ander gebruikt vet.
Het nadeel van vet vind ik dat het weggedrukt word.
Modelspoorgroeten van
Wim

Mensen, dank voor de reacties.
Als er belangstelling voor is wil ik wel een ombouwsessie houden. Niet eerder dan in het najaar.
Zomaar een idee, schildjes per post opsturen (geen hele motoren dus).
De schildjes pas ik aan op de grotere diameter voor het lager.
Op een bijeenkomst bijvoorbeeld de beurs te Houten komen de gegadigden met hun motoren en die voorzie ik dan per plaatse van de lagers.

Graag niet honderden te gelijk, sessie van 15 stuks vindt ik al mooi zat (als er al zoveel belangstelling er voor is)

Ik vraag er dan wel een vergoeding voor. Vet zal ik er niet van worden maar voor niks heb ik voor anderen in het verleden al te veel gedaan.

Johan.

Het zijn helaas niet alleen de motor schilden, maar toch ook het motorblok zelf wat gewijzigd moet worden? (Schild aan de ene kant, blok aan de andere kant van de as)

Motorhuis aanpassen is een fluitje van een cent. Glijlager druk je er zo uit (van buiten naar binnen) en het lagertje pers ik er van buitenaf zo in.  Aan de vrijgekomen diameter (na glijlager verwijdering) hoeft verder niks te gebeuren. Deze ombouw handelingen kan ik dus ter plaatse verrichten.

(Deze info bleek idd niet uit mijn verhaaltje, je had het wel van de CH-site kunnen plukken want daar staat het wel vermeld)

Johan.

Zo goed is mijn duits nou ook weer niet
Is het een idee anders als er (voor geinteresseerden) een riedel motorschilden gekocht worden, dan deze door jou tegen vergoeding gemodificeerd worden en bij de eerstvolgende meeting die in de loks zetten?
Is maar een idee.... Als je nieuwe motorschilden gebruikt (dacht niet dat deze echt duur waren) kun je je lok voorlopig ook nog gewoon draaien...

Motorhuis nog even gefotografeerd.


Motor van de inmiddels omgebouwde 12X nog met glijlager van binnen gezien.


Na het glijlager van buiten na binnen uitgedrukt te hebben blijft een gat over van 4mm (min een paar honderste) Voor montage van het lager hoeft aan de diameter niets te gebeuren.


Gemonteerd lager gezien vanaf de binnenzijde. (Voor buitenzijde zie eerste bijdrage in dit draadje)

Citaat van: RogierIs het een idee anders als er (voor geinteresseerden) een riedel motorschilden gekocht worden, dan deze door jou tegen vergoeding gemodificeerd worden en bij de eerstvolgende meeting die in de loks zetten?
Is maar een idee.... Als je nieuwe motorschilden gebruikt (dacht niet dat deze echt duur waren) kun je je lok voorlopig ook nog gewoon draaien...

Daar had ik ook al wel aan gedacht. Maar voor investeren in extra motorschildjes doe ik niet.
Voor de hoogvermogen motor heb ik zelf 3 extra schildjes liggen.
Voor de Delta motor heb ik hier 10 schildjes liggen.
Uiteraard kunnen die wel gebruikt worden voor uitwisseling.
Maar als jullie zelf extra schildjes bestellen is mij prima.

Johan.

Netjes gedaan Johan en duidelijke foto's

Het lijkt mij ook interessant omdat ik diverse malen ervaren heb dat een motor vaststaat.
2 maal met een nieuwe lok af fabriek waarbij bleek dat de gebruikte Märklin olie helemaal rubberachtig geworden was, met name in de metalen frame zijde en de rotor zat moervast.

Dit uiteraard gewoon verwijdert en netjes geolied met instumenten olie ! (geen 7199 of 7149 olie) maar blijft een zwakke plek die glijlagers.

gr Hans

We houden dit zeker in de gaten . Maar we hebben nog geen problemen met de motoren . Dus wanneer en voor welke lok doe je het dan ?

Mensen even 2 dingen goed scheiden.

1- Ik voorzie het anker van kogellagertjes. Ik heb het in het verhaal volgens mij duidelijk aangegeven maar ik doe het nu nog een keer, de hoofdreden voor mij is het niet meer hoeven smeren van het anker.
Vooral bij het schild zit je altijd te kliederen in de nabijheid van de koolborstels.
Smeer je weinig (één druppel, even laten rijden en dan overtollige wegvegen, mijn smeer methode) dat moet je regelmatig smeren. Zelfs dan worden de koolborstels nog wel eens vettig.
Smeer je overvloedig dat het je zo een probleem met vette en verzadigde koolborstels met alle problemen van dien.
Ik zet aan beide zijden van het anker kogellagertjes. Wil je besparen kun je het alleen aan het schildzijde doen, motorhuis blijft dan glijlager (volgens mij is dat van Teflon achtig materiaal en geeft minder problemen als het schild materiaal).

Ervaring met HAG modellen (hebben standaard anker kogellagering) leert bij onderhoud dat koolborstels natuurlijk slijten maar je treft het aan als droog slijpsel in het koolborstelhuis. Ge blaast het weg of kwast het weg met een kwasje en je hebt de boel schoon.
Hoevaak tref je bij onderhoud aan een Märklin motor vette bende aan    wel te vaak    . Door toepassen van kogellagers gaat dat ook tot het verleden behoren    .

2- Het stroef lopen van het motortje heeft een andere oorzaak.
De binnen liggende tandwielen in de motor lopen over een groot vlak langs elkaar heen. Deze vlakken zijn spiegelglad. Als je dat nu (te veel) met olie smeert gaan de vlakken zuigen. Daar komt het stroef lopen vandaan.
Met de ombouw van de motor 12X heb ik zelf het probleem gehad. Na lagermontage de tandwielen olie gegeven. Dat was even fout. Met kogellager liep het motortje niet mooi. Met name bij afrremmen ging de lok schokken. Motor gedemonteerd, alle tandwielen gedemonteerd! Schoon en droog maken. Monteren en het rijdt weer als een tierelier.
De ene motor is er gevoeliger voor dan de andere, heeft domweg met de toleranties te maken. Ik heb al eerder gezegd Márklin neemt de toleranties ruimer dan b.v. HAG.

Ook dit verhaal heeft invloed op de rijeigenschappen van de motor.
Ik heb hier nu twee Re 460 Märklin machines rijden in dubbeltractie met kogellagers en ringen tussen de wielen (hadden ze al eerder gekregen) en ik heb echt de indruk dat ze soepeler rijden en blijven rijden dat voorheen.

Johan.

Hoi Johan,

Even in mijn mailbox gedoken, en wij hebben onze RC lagers gekocht bij http://www.bocabearings.com/ in Amerika. Deze hebben werkelijk alle soorten, maten.. Varierend van licht gebruik, matig gebruik, stofdicht, wat je maar wilt.. Ik twijfel er niet aan dat de maten die je nodig hebt voor de marklin motors hier ook te krijgen zijn. Neem maar eens een kijkje.

Goedenavond mede-marklin-lezers,
in mijn intro had ik al beloofd van tijd tot tijd een en ander te melden over het testen van de marklin-motoren met kogellagers, project Ombouw lokomotieven Mitholz.

Johan stelde vast dat het een goed idee was om één van eerste resultaten van de ombouw grondig aan de tand te voelen en bovendien in te testen in de dagelijkse praktijk op een conventioneel aangestuurde baan. Daarom bracht jij de loc over naar de modelbaan Seetal (Zwarte woud*). We hebben afgesproken dat de loc grotendeels in het lange afstandsverkeer zou worden ingezet. Het IC-verkeer is op deze modelbaan de ruggegraad van de exploitatie; materieel in deze dienst legt veel (model) km af!

* fictief

Hieronder de verslaggeving tot nu toe:



5 juni
Bij de modelbaan Blausee Mitholz zijn zoals bekend proeven gestart met tractiemotoren die speciale kogellagers hebben gekregen. Het betreft motoren van Marklin. Daarvoor is loc Re 460 020 (met totaal-reklame Tilsiter) als eerste aangepast.

Vanmorgen werd ook de Re 460 019 (Miele) opgehaald om ook vergelijkende tests mogelijk te maken. Deze machine was uitgeleend aan mijn zoon, die sinds kort ook een Marklin baan heeft (naar Zwitsers voorbeeld). In tegengestelde richting verhuisde vervangend materieel.



Na van de locs de Deltamodules in de locs te hebben aangepast (wegnemen van adressen), ivm. overschakeling digitale besturing (modelbaan Blausee Mitholz, BLS) / conventionele besturing (modelbaan Seetal/Zwarte woud, DB), werden de locs Re 460 019 en Re 460 020 in een line-up geplaatst om foto?s te nemen. ?s Middags reden beide locs in de IC-dienst.



Op dit moment loopt de 019 in op de 020, maar dit zal ermee te maken hebben dat de eerste vrijwel dagelijks rijdt. De verschillen zullen naar verwachting minder groot worden. De 020 is vanmiddag ook nog te zien geweest met een IR-trein, bestaande uit 2 Ewii, SBB + Am + 2 Bm + Dyl, DB.



16 juni
Ook bij extreem warm weer verloopt de dienstuitvoering met loc Re 460 020 goed. De rij-eigenschappen zijn absoluut vrij van problemen.

14 juli
Intussen wordt de Re 460 020 ook vaker in de goederendienst gesignaleerd. Ook hierbij zijn de resultaten goed. De te trekken last van goederentreinen is aanzienlijk groter dan de (max) 5 IC-wagens. Waar op gelet wordt is of het geluidsniveau verandert bij grotere lasten. Verder wordt hier in het bijzonder gelet op de optrek- en rem-karateristiek. Bij dit laatste is bij een conventionele baan met stroomloze gedeeltes (bij seinen op stand onveilig) interressant te weten hoeveel cm de uitloop is.

De machine heeft nu meer dan een maand gereden op de modelbaan Seetal. Wat in het begin niet zo'n zinvolle test was zal nu worden herhaald: de vergelijking met de niet-verbouwde Re 460 019. Los van de kogellager-ombouw zijn deze locs volstrekt identiek (ze komen, wat je zou kunnen noemen, uit hetzelfde nest).

Wordt vervolgd.
met vriendelijke groet,
Willem

ps.: de foto's worden tzt. weer verwijderd

edit: formaat foto's aangepast, Johan.

Goedenavond,
Hier weer even het laatste nieuws rondom het proefrijden met de SBB Re 460 met kogellager-aandrijving.

13-9-2006. Sinds de afgelopen paar weken rijdt de SBB loc Re 460 020 in de IR-dienst die het noorden van het Zwarte woud met het midden verbindt (altans: op mijn modelbaan!). Met rijtuigen van het type B(i)m en A(i)m wordt deze dienst normaal gesproken uitgevoerd. ?s Avonds laat gaat hij met één stam over naar de regionaal-dienst op de tak van de (eveneens denkbeeldige) Neckar-lijn, om de volgende ochtend vroeg weer in tegengestelde richting te gaan. De prestaties van de loc zijn nog steeds goed. Verleden week ontmoette de machine de Re 460 019. Op het baanvak kon echter niet geconstateerd worden dat de 020 in loopt op de 019. De 019 had zelfs een tijdje stil gestaan en minder km gemaakt dan de 020. Beide locs reden met sleepcontact voorop en met blikken Märklin-IR -wagens. Op zich is het snelheidsverschil niet schokkend; de 020 rijdt volstrekt probleemloos en ook het geluidsniveau overschrijdt de norm niet. Het had een loc met HAG-aandrijving kunnen zijn! De inzet van de Re 460 020 is niet alleen vanwege de proefnemingen met de kogellager-tractie; de machine vervangt in bovengenoemde dienst loc-serie 111, waar momenteel een klein te kort aan is (hetgeen te maken heeft met het verstrijken van de onderhoudstermijnen en het geplande onderhoud).

Tot de volgende keer, met vr groet,
Willem Aleva

Gisteren Willem bezocht en natuurlijk hebben we ons weer kostelijk vermaakt met zijn modelbaan.
We hebben uitgebreid testritten gemaakt met de Re 460 Tilsiter welke voorzien is van kogellagers en de Re 460 Miele in orginele staat.



Ik heb nu toch een duidelijk verschil gezien in rijgedrag tussen beide loks wat terug te voeren is op de ankerlagering.

Test condities:

Beide lokken ingezet op de analoge baan welke voorzien is van een automatisch blokstelsel van 3 blokken. (analoog dus voor rood sein betekend stilstand op een stroomloos stuk in de baan).
Beide lokken met de sleper in de zelfde rijrichting en belast met het zelfde aantal rijtuigen.
Kortom voor beide lokken waren de condities gelijk.

Opgemerkt verschil rijgedrag:

Beide lokken zijn tegelijkertijd de baan opgestuurd bij koude start. De eerste 4 rondjes reden beide treinen door zonder te stoppen. Snelheid van beide treinen was dus gelijk.
Na 4 rondjes was te zien dat de Re 460 Miele (met orginele lagering) sneller ging rijden en van af rondje 5 á 6 stopte deze lok konsekwent in een bepaald blok voor rood sein.

De orginele Re 460 miele vertoont het bekende gedrag dat na het warm rijden de lok soepeler gaat rijden en de snelheid iets toeneemt.
De Re 460 Tilsiter met kogellagers vertoond dit gedrag niet en rijdt van het begin af met één zelfde snelheid en blijft dat doen.

Conclusie:
Bij de orginele glijlagering is de invloed van bedrijftemperatuur goed waar te nemen. Koude lagers hebben dus meer wrijving, zijn de lagers op bedrijftemperatuur gekomen dat gaat het soepeler, neemt de wrijving wat af en neemt de snelheid van de lok toe.
Bij toepassen van kogellagers is de bedrijftemperatuur niet meer van invloed op het rijgedrag. De lok kent van het begin af één zelfde snelheid.

Dit alles getest op een analoge baan. Bij digitaal met lastregeling zijn deze verschillen niet waar te nemen omdat de elektronica de wrijving invloeden compenseert.

De Re 460 Tilsiter blijft een iedergeval nog tot eind dit jaar bij Willem actief.

Bij deze Willem nog bedankt voor de gezellige avond 

Mvg, Johan.

Goedemiddag allen,
Hierbij van mij het onderstaande bericht.

DB / SBB
De SBB-loc Re 460 020 reed na een verblijf van ca. 6 maanden voor
het laatst in de DB-diensten op mijn modelbaan (zie bericht van juni 2006).
Na een reeks van proefnemingen vertrok gisteren-avond de machine terug
richting Zwitserse baan voor de dienst op het BLS-traject in model.

Zoals uit vorige berichten was te lezen was het proefbedrijf met de Re
460 020 (Tilsiter), met kogellager-motor, grotendeels er op gericht de
machine te testen in het lange afstandsverkeer. Hierbij werd
grotendeels gelet op rijprestaties en -eigenschappen,
uithoudingsvermogen en geluidsemissie. De volgende aspecten zijn
daarbij duidelijk aan het licht gekomen, en mag als conclusie worden
gezien:

- tov. een identieke machine ? voor vergelijkende tests de Re
460 019 (Miele) ingezet ? vertoont de loc met kogellagermotor geen
opwarmverschijnselen. Een traditionele Märklin loc gaat na ?koud? te
hebben gestaan tijdens het rijden steeds beter lopen totdat de
bedrijfstemperatuur is bereikt. Dan loopt de machine optimaal. De loc
met kogellageraandrijving rijdt na ?koud? te hebben gestaan direct
optimaal en op de juiste snelheid.
- Qua geluidsemissie kan gemeld worden dat bij een loc met
traditionele aandrijving het geluid van de kunststof lagers altijd
goed hoorbaar is. Bij de loc met kogellageraandrijving ontbreekt
ontbreekt dit min of meer brommende geluid en is alleen het zoemende
geluid van het draaiende anker en de tandwielen te horen.

Tussentijdse problemen hebben zich niet voorgedaan met de Re460 020.
Smeren is in elk geval niet meer nodig met kogellagers. Ook de overige
componenten hebben geen onderhoud gehad. Dat betekent dan voor
intensieve inzet in het IR- en IC-verkeer (op mijn modelbaan) de
machine relatief onderhouds arm is. Na een half jaar gebruik van de
Re460 020 kan vastgesteld worden dat we hier te maken hebben met een
uitermate betrouwbare loc, geliefd zowel in de exploitatie als bij het
rijdend personeel! Naar verwachting zal de eigenaar van de
loc, "Blausee Mitholz" nog een na-onderzoek verrichten, waarbij wordt
gelet op de slijtage van bepaalde componenten (koolborstels ed.).

Bedankt, Johan, voor een half jaar gereden mogen hebben met een
mooie loc!

Goed uiteinde toegewenst en het beste in 2007.

Groeten,
Willem

Hallo iedereen,
Ik ga een beetje off topic want wil toch het nodige kwijt over de trommelcollectormotor.

Allemaal erg mooi gemaakt met die kogellagertjes ,maar voor de gedane moeite levert het mijns insziens veel te weinig op.

Er wordt geprobeert een constructief slechte motor d.m.v. een paar kogellagertjes een beetje op te peppen, terwijl de werkelijke problemen ergens anders zitten. Dit is al zo sinds de introductie van de trommellagermotor,deze komt niet voor niets uit het in mijn ogen "slechte" tijdperk van marklin. (Veel kunststof,slechte bedrukking en lak, matige techniek)

Wat is er mis met de trommelcollectormotor?

Ten eerste; het ontbreken van de viltjes die voor de smering zorgen. In de jaren 30 t.m. 70 zat er een mooi viltje op de ankerlagers dat voor een constante minimale smering zorgde. Dit is bij de trommelmotor gemakshalve weggelaten (meer ruimte?) en bij de schijfmotoren op een gegeven moment vervangen door een stukje schuim (ook niet goed!).

Ten tweede: Het ontbreken van een nikkellaag op de tandwielen. Deze zijn hierdoor zachter op het oppervlak en hebben meer wrijving. Bovendien slijten ze sneller en plakken meer.Ook het gebruik van tussentandwielen met maar 8 tanden is natuurlijk helemaal fout.

Ten derde; De asdiameter in de tandwielen is verkleind. Dit klinkt leuk (minder omtreksnelheid),maar is het niet. Minder diameter betekend bij een gelijke speling tussen as en gat, een grotere scheefstelling van het tandwiel. Het ontbreken van een kraag op de as zoals bij de oude motoren draagt hier nog aan bij. (Tegenwoordig is er een kraagje aanwezig,echter zo klein dat dit eigenlijk geen functie heeft).
Door de geringe lagersnelheid is het ook moeilijker om een behoorlijke smeerfilm op te bouwen.

Ten vierde: De trommel zelf. Een klein dingetje dat door een veel te grote koolborstel voor een goede stroomsturing moet zorgen. Door de kleine diameter veel overlap dus onnauwkeurig. Door de kleine diameter ook moeilijk zelfreinigend (mede ook door de slechte kwaliteit koolborstels en de extreem hoge veerdruk)

Conclusie; de oude schijfcollector is zo slecht nog niet. Ik durf zelfs te beweren dat iedere schijfcollector van voor 1970 minder geluid maakt dan een moderne motor,zelfs als deze met kogellagers is uitgerust.

Probeer het zelf maar uit,leg een C-rail baantje op een stuk tapijt en zet er een lok met schijfmotor en daarna een met trommelmotor op.
Rij en huiver...

Bart

Hallo,
nou,
ik kan het alleen maar helemaal eens zijn met Bart...
de schijfcollectormotor heeft ook nog eens een
enorme trekkracht, voor al de grote...

Ik doe i.p.v. een viltje of schuimrubber
gewoon kogellagervet in de smeeropening...
dan is hij helemaal stil...

Vettegroeten
van
Wim

MA heeft in de loop der tijd verschillende lagers toegepast. Het kenmerk was dat het altijd glijlagers waren.

Het uitgangspunt bij een glijlager is dat de as in een dun smeermiddel ligt en het lagerhuis dus niet direct raakt. Dit principe werkt alleen als er voldoende en het juiste smeermiddel wordt gebruikt en de as vaak en lang draait. Alleen op die manier is er sprake van een dunne smeerfilm om de as.

Vaak wordt er zo lang met de locs doorgereden tot er blessure verschijnselen aan de loc optreden of er vreemde geluiden uit de loc komen. Eigenlijk ben je dan al te laat.

Het lager smeren of invetten helpt wel even, maar de slijtage en beschadiging is er. Locs gaan meestal slechter en langzamer rijden. De as van de motor resoneert in de lagers door de speling die ontstaat.

Repareren van glijlagers is eenvoudig door kogellagers te gebruiken. Met kogellagers kan je de problemen die je met glijlagers kan krijgen voorkomen.

Het nadeel van een glijlager is ook dat er bij stilstand onder de as geen oliefilm is. Bij het wegrijden is de weerstand in het lager hoger, de slijtage is groter en zullen de meeste locs andere rijeigenschappen hebben als wanneer de locs een tijdje gereden hebben en zich een oliefilm om de as in het lager bevindt.

Kogellagers zijn ook in deze situatie in het voordeel tov glijlagers. Ook kan je met kogellagers tolerantie fouten die in de tegen over elkaar liggende lager openingen bestaan (door slijtage) iets corrigeren, wat met een glijlager niet mogelijk is.

Voor de assen van de motoren (1,5/2,0 mm) zijn verschillende kogellagers te koop. Deze kogellagers zijn in de meeste motoren van oude en nieuwe locs te gebruiken. Er zijn standaard kogellagers van bv Fohrmann en Conrad die bij een zeer hoog toerental een levensduur hebben, die met het rijden met locs nooit benaderd zullen worden. Ook is er geen olie of smeermiddel nodig.

Voor de goedkope constructies van de moderne motoren en de versleten motoren, is het aanbrengen van kogellagers niet alleen om van het smeerprobleem af te komen, maar ook de levensduur en de constante rijeigenschappen van de loc van belang. De loc vraagt in ieder geval om minder onderhoud en zal bij intensief gebruik langer meegaan. Een loc die weinig gebruikt wordt en voorzien is van glijlagers gaat ook minder lang mee en krijgt slechtere rijeigenschappen.

Ik zie als voordelen:
1/. onderhoudsarm
2/. betere en constante rijeigenschappen
3/. langere levensduur bij intensief gebruik (slijtage glijlager)
4/. langere levensduur bij weinig gebruik (slijtage glijlager)
5/. met het goedkopere en slechtere materiaal dat tegenwoordig gebruikt wordt, gaan motoren met kogellagers langer mee.
6/. motoren zonder koolborstels gebruiken, dus onderhoudsarm en geen noodzaak meer om de locs te openen. Met mfx werkt alles automatisch. De combinatie met mfx, onderhoudsarm, maakt van de loc echt een Plug-And-Play loc.

Wim

Ik ben benaderd door iemand die bezich is een modelbaan in zijn winkel te maken als publiektrekker. Zijn modellen gaan dagelijks rondjes rijden. Hij gaat niet over één nacht ijs, alles wordt doordacht gebouwd en getest alvorens de modelbaan daardwerkelijk gebouwd wordt. Ook onderhoud van zijn modellen heeft zijn aandacht Enkele van zijn modellen worden thans doormij van kogellager voorzien. Betere proef is er niet zou ik zeggen.



Eén van de omgebouwde modellen is de DB 120. Omdat dit loktype ooit te gast geweest is op de Lötschberg (2x) mag deze gast vazelfsprekend even poseren op Blausee-Mitholz 

Mvg, Johan.

leuk en interessant 
groet robert

Ik blijf je volgen . Graag regelmatig een up date hoe het gaat in die winkel .

Johan,

Ik loop ook al een tijdje rond met het idee om mijn lokjes van kogellagers te voorzien, maar ik beschik niet over zulke mooie apparatuur als jij.
Ik heb dit ook eens op een andere website gezien (welke weet ik niet meer) en die gebruikte een centreerboor om het motorschild op te boren.
Daarbij had zijn centreerboor een centreerpunt van 1,5 mm en loopt dan in een soort flessehals breed uit naar 4mm.
Bij conrad zijn deze centreerboortjes te bestellen, maar net deze maat niet.


Ik ben er namelijk ook huiverig van om dit met een gewone boor te doen, omdat deze niet goed centreren.

Omdat jij blijkbaar ervaring met metaalbewerking hebt; kun jij mij misschien vertellen, waar ik deze maat centreerboor kan bestellen.
Als iemand anders het wel/ook weet, dan hoor ik dat ook graag.

Was het nu de bedoeling dat Johan op ronde ging om bij de forummers kogellagers in de locs te plaatsen? 

Citaat van: Kappa op maandag 06 augustus 2007, 14:12:18
Daarbij had zijn centreerboor een centreerpunt van 1,5 mm en loopt dan in een soort flessehals breed uit naar 4mm.

Omdat jij blijkbaar ervaring met metaalbewerking hebt; kun jij mij misschien vertellen, waar ik deze maat centreerboor kan bestellen.

Ha kappa,

Dat noemen ze een draaiers center.



Vandaag even naar de kleindraaierij gelopen en even gevraagd of die maat ook bestaat(als frezer weet je ook niet alles).
Ze zijn er op de foto zie je er één 1.6x4.
Heb even met de micrometer de maat opgemeten en die is 3.99 mm
Zou moeten kunnen, vanuitgaande dat het kunstof nog wat knijpt. Dan klemt het lagertje in het schildje (is de maat groter dan 4 dan wordt het met lijm fixeren)

Mijn advies (ik heb geen tijd om uit te proberen).
1- schildje fixeren (b.v. op een plankje hout)
2- het best is te werken met een boorstandaard (niet uit de hand dus)
3- laag toerenlal aan houden.
4- kijk uit voor happen (niet hard drukken dus)

Ik geef hiervoor (nog) geen garantie dat het werkt maar moet wel kunnen.

Waar je deze maat koopt kan ik zo niet zeggen. Vraag eens bij een goede gereedschapszaak (ijzerwinkel o.i.d.).

Ik kan zo krijgen op het werk maar jullie begrijpen hopelijk dat ik dit niet zomaar even voor derden kan ritselen................... (dan is nl het hek van de dam  )

Nog een opmerking, die maat van 1.6 is niet toevallig. 1.6 is boormaat voor M2 Met dit center kun je dus centeren en meteen verzinken voor M2 en dan 1.6 boren.

Is dat kappies 

Succes, mvg Johan.

Citaat van: Blausee-Mitholz op woensdag 22 augustus 2007, 19:46:41

Citaat van: Kappa op maandag 06 augustus 2007, 14:12:18
Daarbij had zijn centreerboor een centreerpunt van 1,5 mm en loopt dan in een soort flessehals breed uit naar 4mm.

Omdat jij blijkbaar ervaring met metaalbewerking hebt; kun jij mij misschien vertellen, waar ik deze maat centreerboor kan bestellen.

Ha kappa,

Dat noemen ze een draaiers center.



Vandaag even naar de kleindraaierij gelopen en even gevraagd of die maat ook bestaat(als frezer weet je ook niet alles).
Ze zijn er op de foto zie je er één 1.6x4.
Heb even met de micrometer de maat opgemeten en die is 3.99 mm
Zou moeten kunnen, vanuitgaande dat het kunstof nog wat knijpt. Dan klemt het lagertje in het schildje (is de maat groter dan 4 dan wordt het met lijm fixeren)

Mijn advies (ik heb geen tijd om uit te proberen).
1- schildje fixeren (b.v. op een plankje hout)
2- het best is te werken met een boorstandaard (niet uit de hand dus)
3- laag toerenlal aan houden.
4- kijk uit voor happen (niet hard drukken dus)

Ik geef hiervoor (nog) geen garantie dat het werkt maar moet wel kunnen.

Waar je deze maat koopt kan ik zo niet zeggen. Vraag eens bij een goede gereedschapszaak (ijzerwinkel o.i.d.).

Ik kan zo krijgen op het werk maar jullie begrijpen hopelijk dat ik dit niet zomaar even voor derden kan ritselen................... (dan is nl het hek van de dam  )

Nog een opmerking, die maat van 1.6 is niet toevallig. 1.6 is boormaat voor M2 Met dit center kun je dus centeren en meteen verzinken voor M2 en dan 1.6 boren.

Is dat kappies 

Succes, mvg Johan.

Hoi Johan,

Bedankt voor je tips en uitleg.
Ik ga het zeker binnenkort uitproberen.
Ik moet nog het eea aan gereedschap kopen en dan aan de slag.

Vandaag is mijn Conrad bestelling met o.a. kogellagertjes binnengekomen.
Binnenkort ga ik eens proberen om een motor met lagers uit te rusten.
Ik heb een Br 78 en Ae3/6 die met een 60760 zijn uitgerust en nogal veel herrie maken (knarsen/brommen).
De Br 78 maakte analoog al veel herrie, dus ik hoop dat de lagers een grote verbetering zijn.

Johan: kan jij op de gastendag een loc met rollagers meenemen? ben heel benieuwd hoe dat rijd!
Ik weet dat je BLS fan bent, eventueel kan ik wel mijn BLS 465-001 meenemen, die heb jij vast ook met rollagers, dan heb ik mooi vergelijkingsmateriaal...

Koen

Citaat van: Kappa op maandag 17 september 2007, 22:52:26
Vandaag is mijn Conrad bestelling met o.a. kogellagertjes binnengekomen.
Binnenkort ga ik eens proberen om een motor met lagers uit te rusten.
Ik heb een Br 78 en Ae3/6 die met een 60760 zijn uitgerust en nogal veel herrie maken (knarsen/brommen).
De Br 78 maakte analoog al veel herrie, dus ik hoop dat de lagers een grote verbetering zijn.

Welk bestel nummer hebben de kogellagertjes bij Conrad?
Verder vind ik dit zeer interesant bovendien blijven de loks ook schoner.

Fred.

Hoi Fred,

Voor een Fx of mFx lok met normale 5-polige motor, zoals uit de 60901 set kun je kogellagers met nr. 220249 bestellen bij Conrad.
Heb je een oudere lok met ombouwset 60904, dan heb je één lager nr. 220249 nodig en één lager met nr. 222012 nodig.
Het anker uit de 60904 set heeft aan één zijde een asuiteinde met een diameter van 1,5mm en aan de andere kant een diameter van 2mm.
Dit is, omdat het oude anker een as heeft van 2mm diameter, maar na ombouw wordt het motorschild en anker vervangen en deze hebben een as/gat met een doorsnede van 1,5mm.

Ik heb vorige week mijn Br 78, Ae3/6 en Br 050 van lagers voorzien en ze rijden wel rustiger, maar ik had er meer van verwacht.
Maar doordat de 60760 decoder met een lage frequentie aanstuurt, blijft de motor enigzins brommen.

Hieronder nog twee foto´s van mijn Br 78 met kogellagers.





Aan de chassiszijde kun je eenvoudig het teflon busje eruit duwen met een schroevendraaier oid en daarna het lagertje erin duwen.

Het motorschild heb ik op een houten plankje gefixeerd met twee kleine schroefjes en daarna met een speciale centerboor uitgeboord, uit de hand met een accuboor op een zeer laag toerental en goed kijken of je wel haaks boort.
Daarna het kogellagertje erin geperst.
Duw alleen op de buitenzijde van de lager, om deze niet te beschadigen.

Bij de br 050 moest ik een tandrad verwijderen, voordat ik het lager kon plaatsen.

Citaat van: Kappa op dinsdag 16 oktober 2007, 15:53:25
Bij de br 050 moest ik een tandrad verwijderen, voordat ik het lager kon plaatsen.

Hi Ad,

Fijn dat het gelukt is en ehu goed gereedschap is het halve werk 

Glijlager druk je van buiten naar binnen er uit, lager pers je er van buiten af in, tandwiel verwijderen is niet nodig.
Ik heb één motor gehad voor ombouw waar je van buiten af het glijlagertje niet ziet. Glijlagertje is met geduld met een klein schroeverdraaiterje naar binnen toe uit te drukken. Met wat gevogel is het lagertje van binnen uit wel te plaatsen zonder het tandwiel te verwijderen. Vergt wel enige handigheid.
Tandwielen behoeven dus niet gedemonteerd te worden.

Mvg, Johan.

Citaat van: KNed op dinsdag 18 september 2007, 10:25:03
Johan: kan jij op de gastendag een loc met rollagers meenemen? ben heel benieuwd hoe dat rijd!
Ik weet dat je BLS fan bent, eventueel kan ik wel mijn BLS 465-001 meenemen, die heb jij vast ook met rollagers, dan heb ik mooi vergelijkingsmateriaal...

Koen

Helaas, ik neem niets mee. Al mijn materieel is veilig opgeborgen achter slot en grendel voor de komende 2 maanden. Ik ga er niet in trekken en alles overhoop halen, ik heb wel wat anders te doen helaas 
Ik heb wel een los motortje bij mij waar de lagertjes zijn ingebouwd, dat is ook het enige wat ik meeneem.

Mvg, Johan.

En wij maar denken johan komt onze locs ff ombouwen  niet dus. 

Citaat van: Blausee-Mitholz op dinsdag 16 oktober 2007, 18:41:21

Citaat van: Kappa op dinsdag 16 oktober 2007, 15:53:25
Bij de br 050 moest ik een tandrad verwijderen, voordat ik het lager kon plaatsen.

Hi Ad,

Fijn dat het gelukt is en ehu goed gereedschap is het halve werk 

Mvg, Johan.

Klopt helemaal johan...... 

Citaat van: Blausee-Mitholz op dinsdag 16 oktober 2007, 18:41:21

Citaat van: Kappa op dinsdag 16 oktober 2007, 15:53:25
Bij de br 050 moest ik een tandrad verwijderen, voordat ik het lager kon plaatsen.

Glijlager druk je van buiten naar binnen er uit, lager pers je er van buiten af in, tandwiel verwijderen is niet nodig.
Ik heb één motor gehad voor ombouw waar je van buiten af het glijlagertje niet ziet. Glijlagertje is met geduld met een klein schroeverdraaiterje naar binnen toe uit te drukken. Met wat gevogel is het lagertje van binnen uit wel te plaatsen zonder het tandwiel te verwijderen. Vergt wel enige handigheid.
Tandwielen behoeven dus niet gedemonteerd te worden.

Mvg, Johan.

In het geval van de Br 050 (3084) moest ik wel een tandwiel verwijderen.
In het chassis zat een bronzen glijlager, maar aan de buitenzijde van het chassis zat een flens, die de bus tegenhield, zodat deze er niet uit kon vallen, of door het anker naar buiten kon worden gedrukt.
Maar de kogellager was dikker dan dit glijlager en kwam te ver naar binnen, waardoor het anker met de collector tegen het motorschild werd gedrukt.
En om deze flens uit te boren, moest ik het grote tandwiel er even uit halen, om deze tijdens het boren niet te beschadigen, hij zat deels voor het gat.
Ik heb deze namelijk van binnen uit weggeboord, zodat het bestaande gat van 4mm als centrering voor de boor diende.
Ik heb van het chassis van de br 050, jammer genoeg geen foto gemaakt, van voor het boren.
Maar ik heb het chassis op een vlak stuk hout gelegd en met een spijker en één gerichte subtiele tik, het asje van het tandwiel er uit getikt.
En het asje zat ook zo weer op z'n plaats.
De Br 050 zoemt er weer over hoor.

Nog een vraagje Johan, moeten die kogellagers voor gebruik nog gesmeerd worden?
Of zijn ze af fabriek al ingevet?

Citaat van: Kappa op dinsdag 16 oktober 2007, 21:18:10
Nog een vraagje Johan, moeten die kogellagers voor gebruik nog gesmeerd worden?
Of zijn ze af fabriek al ingevet?

Absoluut niet smeren. Als het goed is zijn ze gesloten en voor het leven gesmeerd. Als je met olie gaat knoeien verstoor je het vet.
Dat is nu juist het voordeel, je mag niet smeren, je koolborstels blijven dus droog 

Mvg, Johan.

P.s. heb je een isolatie ringetje tussen het lager en de collector? Zo niet heb je riele kans dat er ooit kortsluiting ontstaat.
Er zijn ankers waar geen isolatie nodig is.

Citaat van: Blausee-Mitholz op dinsdag 16 oktober 2007, 21:31:37
P.s. heb je een isolatie ringetje tussen het lager en de collector? Zo niet heb je riele kans dat er ooit kortsluiting ontstaat.
Er zijn ankers waar geen isolatie nodig is.

Aan de kop van de collector zit nog een zwart kunstof deel van 1 mm dik.

Wat voor ringetjes gebruik jij dan hiervoor?

Citaat van: Kappa op dinsdag 16 oktober 2007, 21:57:50

Citaat van: Blausee-Mitholz op dinsdag 16 oktober 2007, 21:31:37
P.s. heb je een isolatie ringetje tussen het lager en de collector? Zo niet heb je riele kans dat er ooit kortsluiting ontstaat.
Er zijn ankers waar geen isolatie nodig is.

Aan de kop van de collector zit nog een zwart kunstof deel van 1 mm dik.

Wat voor ringetjes gebruik jij dan hiervoor?

Hi Ad,

Dan is het goed.
De oudere ankertjes hebben dat niet, dan maak ik zelf een ringetje.
De 60760 ankers hebben idd die rand.

Mvg, Johan.

Citaat van: Blausee-Mitholz op dinsdag 16 oktober 2007, 22:06:09

De oudere ankertjes hebben dat niet, dan maak ik zelf een ringetje.
De 60760 ankers hebben idd die rand.

Mvg, Johan.

Ik heb hier nog een anker uit een een 60904 set, met groene lamellen en die heeft idd die kunstof rand niet of nauwelijks, het is nog geen halve mm denk ik.

De 60760 ankers, met kunstof rand hebben zwarte lamellen.

Waar maak je die ringetjes dan van, Johan?  Van Teflon?

Citaat van: Kappa op dinsdag 16 oktober 2007, 15:53:25
Hoi Fred,

Voor een Fx of mFx lok met normale 5-polige motor, zoals uit de 60901 set kun je kogellagers met nr. 220249 bestellen bij Conrad.
Heb je een oudere lok met ombouwset 60904, dan heb je één lager nr. 220249 nodig en één lager met nr. 222012 nodig.
Het anker uit de 60904 set heeft aan één zijde een asuiteinde met een diameter van 1,5mm en aan de andere kant een diameter van 2mm.
Dit is, omdat het oude anker een as heeft van 2mm diameter, maar na ombouw wordt het motorschild en anker vervangen en deze hebben een as/gat met een doorsnede van 1,5mm.

Ik heb vorige week mijn Br 78, Ae3/6 en Br 050 van lagers voorzien en ze rijden wel rustiger, maar ik had er meer van verwacht.
Maar doordat de 60760 decoder met een lage frequentie aanstuurt, blijft de motor enigzins brommen.

Hieronder nog twee foto´s van mijn Br 78 met kogellagers.





Aan de chassiszijde kun je eenvoudig het teflon busje eruit duwen met een schroevendraaier oid en daarna het lagertje erin duwen.

Het motorschild heb ik op een houten plankje gefixeerd met twee kleine schroefjes en daarna met een speciale centerboor uitgeboord, uit de hand met een accuboor op een zeer laag toerental en goed kijken of je wel haaks boort.
Daarna het kogellagertje erin geperst.
Duw alleen op de buitenzijde van de lager, om deze niet te beschadigen.

Bij de br 050 moest ik een tandrad verwijderen, voordat ik het lager kon plaatsen.

Hallo Ad,

Bedankt voor de uitgebreide info hier kan ik wel wat mee. Alleen heb ik noch even een vraagje je hebt het over de 60901 en de 60904, maar hoe zit het dan met de lagertjes voor de 60903 of is die het zelfde als de 60904.

Groeten

Fred.

Hoi Fred,

Ik heb zelf de 60903(60923) niet, maar als je hier even kijkt, dan zie je in de lijst van onderdelen het anker 210888, met 8 tanden, staan en er staat dat deze zowel in de 60903(60923) als de 60904(60924) ombouwset zit.

Dus voor de 60903(60923) heb je ook twee verschillende kogellagertjes nodig.

Hallo Ad en Peter,

bedankt voor de info en de links.

Fred.

Citaat van: Blausee-Mitholz op woensdag 07 juni 2006, 12:03:01
Sinds jaar en dag heb ik 16 HAG modellen. Deze motoren zijn voorzien van kogellagers. Märklin motoren hebben glijlagers, deze moeten met olie gesmeerd worden. Ben je rijkelijk met olie dat het je het gevolg dat de koolborstels vlug vet worden met alle nare gevolgen van dien. Smeer je spaarzaam één druppeltje dan is het euvel van vette koolborstels nihil maar je moet vaker smeren.
Kogellagers zijn voor het leven gesmeerd dus rotzooien met olie nabij de koolborstels is niet nodig. Mijn ervaring met HAG is zo positief dat ik 1 1/2 jaar geleden al eens onderzocht heb of ik geschikte kogellagers voor de Märklin motoren kon vinden. Helaas liep dat spaak, bij SKF kon ik niks geschiks vinden.
Tot ik begin dit jaar op deze site stuite. Meneer had dus het zelfde idee  
Blijkt dat bij Conrad de juiste afmeting kogellagers te vinden is. (Ik was nooit klant bij Conrad dus heb ik daar ook niet gezocht)

De uitvoering ziet er zo uit:


Motorschild met kogellager.


Motorhuis met kogellager.

Bij de werkwijze getoond op de CH site zit ricico aan vast dat het motorschild verprutst wordt.

Mijn werkwijze is iets anders maar dat heeft ook te maken dat ik op het werk kan beschikken over een CNC freesmachine (Ik weet niet iedereen heeft zo'n faciliteit)


Van een blokje alu heb ik een malletje gemaakt waarop ik het schildje kan opspannen. Centeren gebeurs op paspennetjes, dezelfde gaatjes gebruikt Märklin ook op het motortje. Het grote gat van 10mm is het nulpunt. Elke maal als ik deze mal opspan in de machineklem klok ik dat gat uit op 0.01mm nauwkeurig en heb zo de juiste positie weer terug.


Ik boor het gaatje in het schildje niet groter met boren maar gebruik een 3-snijder freesje van 3.8mm. Daar achteraan komt een ruimer van 3.98mm. Daar het schildje van kuntstof betreft knijpt het materiaal. Het uiteindelijke gaatje bewerkt met ruimer 3.98mm wordt 3.96mm precies goed om het lagertje met buitenring van 3.99 mm er in te persen.

Voor het lager inpersen heb ik een hulp gereedschapje gemaakt.


Bij inpersen wordt de kracht alleen op de buitenring overgedragen. Het pennetje is voor centreren zodat het niet wegschiet en het lagertje vernield wordt.


Klaar voor montage.

Mijn eerste doel van deze ombouw is puur het niet meer te hoeven smeren van het anker van de Märklin motor.

Johan.

Om even verder te gaan met deze misschien wel vergeten interessante topic, ik heb namelijk een 3-snijder freesje van 3.8mm en een ruimer van 3.98mm besteld Kommetstaal in  Doetinchem (WWW.Komeetstaal.nl) de kosten hiervan zijn totaal 22,60 euro en dit valt in principe mee. Dit is wel zonder verzend kosten. Bij een andere firma rekende ze namelijk 92 euro zonder verzend kosten. Eigenlijk vind ik dit wel de moeite waard, het grootste voordeel vind ik toch dat de motor en natuurlijk ook de lok van binnen schoon blijft van vettigheid. Ik zie het namelijk zo, je kan een lok ombouwen met lagertjes en een gewone ESU decoder, dus zonder geluid. Dit is dan altijd nog goedkoper dan een lok met geluids decoder, vind het geluid wel mooi maar niet voor alle loks. Dit gaat op ten duur vervelen en werkt ook storend. Stel je voor je hebt op je baan 5 of meer loks rijden en allemaal met verschillende geluiden moet er niet aan denken. Uiteraard zullen er bij mij een aantal rijden met geluid maar dan wel beperkt, en nooit teveel te gelijk.

Fred Vonk

De Re 460 Tilsiter heeft een intensief bedrijf bij Willem gehad. Zo'n anderhalf jaar heeft de lok _bijna dagelijks gereden. In die tijd geen drup olie gehad en rijdt nog prima.

Tijd voor inspectie.


Bij demontage trof ik de motor inwendig zo aan. Ziet er schoon uit. _{er is niets schoongemaakt}


In het motor schildje zijn korreltjes te zien. Dat is droog slijpsel afkomstig van de koolborsteltjes. Het stof is er zo uit te blazen _{of met een kwasje weg te vegen}


Het ankertje. De lamellen van de collector zijn mooi schoon en in de spleet tussen de lamellen zit geen troep. Geen vette bende dus na anderhalf jaar intensief rijden.


Ook de kooltjes zien er goed uit. Niet verzadigd door olie en geen vette bende.

Kogellagers toepassen in Märklin motoren scheelt dus een hoop ergenis, naar de goede rijeigenschappen blijft het rond de koolborstels schoon en droog omdat er geen olie meer nodig is op de lagering.

Nu wordt de Tilsiter verbouwd met een C90 decoder en is wederom proef konijn 

Mvg, Johan

Beste mensen, er bereiken mij regelmatig vragen hoe het e.a te kunnen realiseren met minder gereedschap.
Nu heb ik het wel heel erg mooi gemaakt met het alu opspanblokje en CNC bewerkings machine_{dat is niet voor iedereen weggelegd dat realseer ik me wel}

Opspannen is ook mogelijk op een houten plankje of houten blokje.
Je kunt centreerpennetjes maken van spijkertjes 1mm rond. Boor een gaatje van 0.9 mm en druk het spijkertje in het gaatje. Knip dan het kopje van het spijkertje af.
Boor gaatjes in het hout en met kleine schroefjes (voor b.v C-rail of andere) kun je het schildje vast zetten.

Met een draaierscenter genoemd in bericht #29 is het gaatje rond 4mm min een paar honderste goed te maken. Kappa _Ad heeft het op deze manier gerealiseerd.

Aan een bootje van 0.9 mm en draaierscenter is wss wel aan te komen in een beter gesorteerde ijzerwinkel of beurzen.

Mvg, Johan

Zoals eerder door mij vermeld in dit topic:
Om even verder te gaan met deze misschien wel vergeten interessante topic, ik heb namelijk een 3-snijder freesje van 3.8mm en een ruimer van 3.98mm besteld Kommetstaal in  Doetinchem (WWW.Komeetstaal.nl) de kosten hiervan zijn totaal 22,60 euro en dit valt in principe mee. Dit is wel zonder verzend kosten. Bij een andere firma rekende ze namelijk 92 euro zonder verzend kosten. Eigenlijk vind ik dit wel de moeite waard, het grootste voordeel vind ik toch dat de motor en natuurlijk ook de lok van binnen schoon blijft van vettigheid. Ik zie het namelijk zo, je kan een lok ombouwen met lagertjes en een gewone ESU decoder, dus zonder geluid. Dit is dan altijd nog goedkoper dan een lok met geluids decoder, vind het geluid wel mooi maar niet voor alle loks. Dit gaat op ten duur vervelen en werkt ook storend. Stel je voor je hebt op je baan 5 of meer loks rijden en allemaal met verschillende geluiden moet er niet aan denken. Uiteraard zullen er bij mij een aantal rijden met geluid maar dan wel beperkt, en nooit teveel te gelijk.

Fred Vonk