Nieuws:

Bekijk eens een willekeurig artikel in onze informatieve Stichting 3rail Wiki.

aankoop relais

Gestart door alois zaterdag 08 juli 2017, 10:27:27

0 leden en 1 gast bekijken dit board.
aankoop relais
Lid sinds: 2016

offline
aankoop relais
weet iemand waar ik tegen een redelijke prijs relais van 24 volt (ac) wisselspanning kan kopen met 4 wisselcontacten heb er een 100 tal nodig om seinen en wissels te bedienen
Re: aankoop relais
Gerrit-1959
gast

Re: aankoop relais
Hallo Alois,

Je zou eens kunnen kijken bij Conrad.
Re: aankoop relais
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: aankoop relais
Citaat van: alois op zaterdag 08 juli 2017, 10:27:27
24 volt (ac) (...)  met 4 wisselcontacten
Je zoekt relais voor wissels en seinen ....

Voetje
Ik kan me voorstellen dat het je niet uitmaakt welke dat zijn, noch wat voor relais dat zijn.
Anderzijds, de meeste Finders passen in een andere sockel dan de meeste printkaart-relais.
En de bevestiging (van die relais) die je voor ogen staat, moet toch ook uitmaken.

Mono of bi
Mono gebruik je om een puls te geven aan een sein- of wissel relais. Bi gebruik je om een sein- of wissel relais te vervangen. Al te simpel denk ik dan, dat zullen dan wel bistabiele relais zijn die je zoekt (Märklin noemt die universeel, maar anderen noemen ze afwijkende relais). Omdat je met bistabiele relais seinbeeld en toestand treinbeinvloeding ook bewaart als je de stroom uitschakelt. Met monostabiele relais kun je ook seinen en wissels relais vervangen, mits je die met zelfhoudschakeling bedient, en dan heb je van de 4 wisselcontacten er altijd eentje nodig voor die zelfhoudschakeling.

Weet je zeker dat je 24 vAC wilt?
Want als je voor een redelijke prijs gaat, kom je uit bij ali express op 5 vDC SONGLE i.v.m. arduino klonen lopen die nog lekker. En dan heb je een aparte 5 vDC voeding nodig voor je logica (b.v. PC-voeding).

Twee of vier
Weet je zeker dat je 4 wisselcontacten wilt in plaats van 2 relais met 2 wisselcontacten?
Ik vraag dat omdat mijn ervaring is dat relais met 4 wisselcontacten weinig worden aangeboden, maar wel met zo'n 20000 stuks in stock in de USA liggen bij zeker 1 firma, mogelijk bij meer (dat zijn 12 vDC bistabiele relais met 4 stroomkringen, en dan heb je een 12 vDC voeding nodig, b.v. PC-voeding).

Bistabiel of monostabiel met 4 stroomkringen, dat betekent dat je naar een beperkt aantal merken moet zoeken (meestal oudere, inmiddels overgenomen merken). Takamisawa, NAIS, ITT, AXICOM, in die hoek moet je zoeken.Nieuw worden ze vrijwel niet meer gemaakt.
Re: aankoop relais
Lid sinds: 2016

offline
Re: aankoop relais
zit namelijk met marklin   24 volt wisselspanning
kan gelijkstroomrelais gebruiken en daar een gelijkrichterbrug over plaatsen

kan niet naar een ander spanning gaan om sommige seinen aanstuur door
een contactrail en die spanning kan moeilijk veranderen dus zit met die 24 volt
Re: aankoop relais
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: aankoop relais
Citeerzit namelijk met marklin  24 volt wisselspanning
(...)
kan niet naar een ander spanning gaan om sommige seinen aanstuur door
een contactrail

Okay, je zoekt dus monostabiele relais om de bestaande Märklin sein- en wisselrelais aan te sturen
(die op 16 vAC schakelen, maar ook op 12 vDC). En daarom zoek je 24 volt wisselstroom monostabiele relais.

En omdat je 4 seinen en/of wissels tegelijkertijd wilt kunnen schakelen, zoek je relais met 4 stroomkringen. Maar als je die zou vinden, en je doet dat, dan heb je ook per stroomkring een CDU nodig (zie 3rail wiki), omdat anders de trafo misschien te weinig vermogen levert om dat allemaal tegelijk te kunnen schakelen.

Als je een relais koopt met zwaardere stroomkringen (b.v. 2- 5 amp). dan kun je meerdere artikelen (seinen, wissels) tegelijkertijd schakelen, en heb je minder stroomkringen nodig om het zelfde te bewerkstelligen.
Waar je op moet letten is het verbruik van zo'n monostabiel relais om te kunnen schakelen, want als je er 100 nodig hebt, en zelfs als ze niet allemaal tegelijkertijd schakelen, dan loopt het verbruik toch nog aardig uit de kluif. Er zijn mensen die daarom de schakeling van hun monostabiele relais ook voorzien van een CDU. Hoever je gaat met het plaatsen van CDU's, is natuurlijk afhankelijk van het aantal treinen dat tegelijkertijd op de baan rijdt.
Ik noem hier een ITT swiss 2610 monostabiel relais met 4 stroomkringen, dat schakelt bij 44 mA en 12 vDC, en dat per stroomkring 230 V bij 2 ampere kan doorgeven. In praktijk gebruik ik die relais om per stroomkring 200 mA bij 12 volt te schakelen. Märklin relais van seinen en wissels verstoken 4x zoveel.

Eerst maar wat tegenvragen
Wat vind jij redelijk geprijsd?
Ga jij door met een zoektocht naar monostabiele AC-relais, of pak je een paar diodes, weerstandjes en DC-relais?
Ga je het CDU-probleem aanpakken?
Ga je voor speelgoed relais of voor elektronica?
Houd je je vast aan 4 stroomkringen of toch maar 2 (maar dan met wat meer schakelvermogen)?
En ga je uit van een aparte DC-voeding of moet het van de bestaande AC-trafo komen?

Waarom monostabiele relais schakelen op wisselstroom?
Je probleem (het moet een wisselstroom relais zijn, en die bestaan niet) herken ik niet. Ik stuur een Märklin 7188 sein in principe aan met gelijkstroom, via een schakelrail. De min van het gelijkstroom relais loopt via de rails, samen met de massa van de wisselstroom trafo.
De trein schakelt met de schakelrail oftwel rechtstreeks het seinrelais ofwel via een monostabiel relais.

Contactrail of schakelrail ...
Ik ga even terug naar mijn roots M-rail.
In mijn catalogus uit 1967 spreekt Märklin van contactrails, en in de 3-rail wiki heten dat tegenwoordig schakelrails, omdat ze schakelen met een puls in plaats van met een voort-durend contact.

https://wiki.3rail.nl/index.php?title=M%C3%A4rklin_M-Rail_Schakelrail_aansluiten

https://wiki.3rail.nl/index.php?title=Bezetmelding#M.C3.A4rklin_schakelrail
CiteerMärklin schakelrail

Märklin biedt een speciale schakelrail. Deze rail is voorzien van 2 kleine schakelaars die met een pal door de railbedding uitsteken. De sleper onder de loc drukt afhankelijk van de rijrichting de ene of andere schakelaar kortstondig aan. Ook dit is pulsdetectie. Met een schakelrail kun je iets schakelen AFHANKELIJK van de rijrichting. Zo kan bijvoorbeeld een sein of wisselstand geschakeld worden met een schakelrail. Voor M-rail worden schakelrails geleverd onder de nummers 5146 (90 mm), 5147(R1-15gr) en 5247 (R2-15gr). Voor K-rail luiden de bestelnummers 2299 (90 mm), 2229 (R1-15gr) en 2239 (R2-15gr). Voor C-rail zijn de bestelnummers 25994 (90 mm), 24194 (R1-15gr) en 25294 (R-15gr).

Als je zulke schakelrails gebruikt, dan schakelt de sleper de schakelaar tegen de min (massa). En met die puls schakel ik 12 vDC relais en 16 vAC relais. De stroomkringen van dat 12 vDC relais kunnen tot 230 volt en tot 2 ampere schakelen. Op die stroomkringen kun je gelijkstroom of wisselstroom aan sluiten, naar keus want het zijn gescheiden kringen.

Het hulprelais schakelt met stroom X, en de stroomkringen schakelen sein en/of wissel
Bestaande seinen en wissels hebben een wisselstroom relais. Dat relais schakelt met een korte puls.
Om die puls te geven gebruikte ik monostabiele relais (geschakeld met 12 vDC, zoals de ITT swiss-2610).

Ik gebruikte vroeger de schakelrail om een monostabiel relais te schakelen, en dat monostabiele relais (met 4 stroomkringen) schakelde dan o.a. 16 vAC-wissels, 16 vAC-seinen en 12 vDC relais.  Tegenwoordig heb ik mijn werkwijze versimpeld: ik doe alles met gelijkstroom: seinen, wissels en treinen.

Wat is redelijk
En dan kom je terug bij de vraag: zijn ze nog te koop? Deze ITT 2610 24 vDC monostabiel? Nee, niet nieuw. Tweedehands dan: Ja. Alleen voor wat de gek er voor geeft. Vorig jaar kwam ik ze tegen bij een dumpshop in Oostenrijk voor ? 0,50 per stuk. Op ebay vragen ze ? 8,00 per  stuk. Waarom zo'n groot verschil? De Oostenrijker wist niet wat hij verkocht, de Duitser wel. Deze relais werden gebruikt in cv-ketels (uit de  jaren '70, dus dump) en in revox tape recorders. En die tape-decks drijven de prijs op. Ik kocht ze van een CV-ketel sloper voor ? 1,- per stuk. Hij mazzel, ik mazzel.

Markt orientatie
Maar kijk eens ter orientatie bij http://futurlec.com/Relays.shtml

Zodra je 4 stroomkringen wilt wordt het naar verhouding heel duur, zeg ? 5, - per stuk..
Neem je een relais met 2 stroomkringen, dan kost je dat minder dan ? 1,00 per stuk.
Natuurlijk zijn er meerkosten (het dual inline voetje, de europrintkaart, de connectors op de boards, het soldeer en de krimpkousjes. Ik zie dat als overhead kosten. Het totaal zou je moeten vergelijken met de prijs van speelgoedrelais van Viessmann, Trix, Märklin, Fleischmann of Faller. En daar blijf je hoe dan ook ver onder.

pcb en dip
2A 4PDT PC Mount Relay $4.50    



of bij power relays:
http://futurlec.com/Relays/GR24PIN4Ppr.shtml $ 4 tot $ 5 per stuk 


Dat zijn weliswaar gelijkstroom relais, maar wel met 4 stroomkringen. En daarmee kom je ook een heel eind.

Of kijk eens bij
https://www.distrelec.nl/nl/relais-en-schakelaars/relais/signaalrelais/c/cat-DNAV_PL_050211

Ook daar vind je na wat filteren deze 24 vDC NAIS (NAIS is opgekocht door Panasonic) met 4 stroomkringen (maar die zijn duur, dus bijna ? 10,- per stuk):


Ik neem aan dat het goedkoper kan. Dit is een richtlijn.


Aangeschaft op een beurs in Zutphen. Takamisawa relais (2 en 4 stroomkringen, bistabiel), het hele zwikkie samen voor 10 ?. Bistabiele relais zijn duurder dan monostabiele, maar bij zo'n bargain maakt het niet meer uit. De bodem is de bodem.
Takamisawa is over genomen door Fujitsu, en die is over genomen door Panasonic. Bij elke overname ging de prijs omhoog. De goedkoopste ongebruikte 4 stroomkringen Takamisawa die ik heb gezien kost rond de $ 5, prijspeil 2017.
Re: aankoop relais
Lid sinds: 2009

Veel lukt met geduld, liefde en precisie.

offline
Re: aankoop relais
Die blauwe Panasonic met 4 wisselcontacten zitten ook in de marklin ICE 1 en 2.
Kosten in 1995 al Fl 16.- per stuk.

Gr. Marcel
Re: aankoop relais
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: aankoop relais
Wat me verbaast bij monostabiele relais is het relatief geringe prijsverschil tussen relais die veel of weinig amperage kunnen schakelen. Voor 80 dollarcent heb je er eentje die 1 A kan schakelen, en voor 2 dollar heb je er een die 8 A kan schakelen. Dat zie je bij bistabiele relais veel minder duidelijk.
prijs http://futurlec.com/Relays/JQX-115F-12pr.shtml
datasheet http://futurlec.com/Relays/JQX-115F-12.shtml

wanneer neem je wat?
-Wanneer 2 relais met 2 stroomkringen?
-Wanneer 1 relais met 4 stroomkringen?
-Wanneer 1 relais met 1 stroomkring?

Idealiter gebruik je uitsluitend een relais met meerdere stroomkringen, indien je verschillende stroomsoorten tegelijkertijd wilt schakelen. Echter, er zijn uitzonderingen op, en die hebben te maken met wat je tegelijkertijd wilt kunnen schakelen.

Meestal streven mensen ernaar om in 1 keer zoveel mogelijk tegelijk te schakelen. Het is dan meteen alles of niets. Als je 2 relais naast elkaar zet, zou er 1 kunnen weigeren, is de onderliggende gedachte.

Dus, als je 1 relais neemt met 1x 8A stroomkring dan kun je in theorie tot 8 Märklin relais tegelijk schakelen. In theorie, want de trafo trekt dat niet, en de gebruikte draden zijn te dun. Als je een CDU toevoegt, dan ontzie je de trafo (de elco laadt langzaam op, en ontlaadt snel als het relais een puls krijgt).
Om die CDU samen te stellen voor 1 stroomkring met b.v. 5 apparaten, reken je dan uit hoe zwaar de elco moet zijn om die 5 apparaten tegelijk te schakelen.

Goedkope relais hebben laag belastbare stroomkringen (of schakelen traag of verbruiken teveel stroom)
De goedkoopste relais schakelen max. 1A of 2A over 1 stroomkring, en als je die kiest, dan zoek je naar net zoveel stroomkringen als te schakelen relais via die stroomkringen, dus b.v. 2 stroomkringen van elk 2 A om 4 Märklin relais tegelijk te schakelen. Hoe minder zwaar de stroomkring van een relais belast kan worden, des te eerder zul je besluiten om een extra schakelrail (of reedcontact) te nemen  in plaats van een extra relais (stroomkring).

Het voordeel van een extra schakelrail (of reedcontact) in plaats van een extra stroomkring is dat apparaten na elkaar geschakeld worden in plaats van tegelijkertijd, en levert dus als besparing op dat je minder snel een CDU nodig hebt.

DPDT versus NO/NC relais
Ik geef voorbeelden van DPDT en 4PDT relais. En daarbij zowel monostabiele als bistabiele relais.
Omdat ik die zelf heb. Dat zijn relais met 3 pinnen per stroomkring. Een van de drie pinnen is de aanvoer, en de andere twee pinnen dienen voor de 2 standen, stand A of stand B. Bij monostabiele relais (die een korte puls geven, zolang ze aan trekken), is de ene stand NC (Normally Closed) en de andere stand NO (Normally Open). Met zulke relais sluit je op de ene stand de Märklin wissel- of seinrelais aan. En met de voorkeurstand kun je een terugmelding geven, of een andere schakeling aansturen.

Over het algemeen zijn monostabiele relais die uitsluitend NC of NO zijn veel goedkoper (in ieder geval dat waren ze tot 1990). Dat zijn relais met 2 pinnen per stroomkring. Die zijn op zich dus ook toereikend als hulprelais voor sein en/of wissel relais. Maar je hebt dan een extra stroomkring nodig als je dat relais ook wilt gebruiken voor terugmelding of als hulprelais voor een ander hulprelais.
Re: aankoop relais
Lid sinds: 2006

offline
Re: aankoop relais
Citaat van: alois op zaterdag 08 juli 2017, 12:37:08
zit namelijk met marklin   24 volt wisselspanning
kan gelijkstroomrelais gebruiken en daar een gelijkrichterbrug over plaatsen

kan niet naar een ander spanning gaan om sommige seinen aanstuur door
een contactrail en die spanning kan moeilijk veranderen dus zit met die 24 volt

Sinds wanneer werken de seinspoelen en de wisselspoelen bij Marklin op 24V?????

Uit een Marklin trafo licht aansluiting komt toch echt maar 16V AC, heb overigens nog nooit een relais nodig gehad om wissels te bedienen, ben daarom toch wel benieuwd naar de rede waarom jij dat wel denkt nodig te hebben.

Groetjes
Re: aankoop relais
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: aankoop relais
Je hebt helemaal gelijk, Sprinter, 16 vAC geldt voor alle Märklin wissel- en seinrelais. Dat is zeker geen 24 vAC! Dat zou een dubbele typefout moeten zijn. Daar hield ik het althans op.

Als je zelf nooit een hulprelais nodig hebt gehad om seinen en wissels te schakelen, wil dat niet zeggen dat het nooit zinvol is. Er zijn 3 situaties waarin monostabiele hulprelais bruikbaar zijn:


  • Bij schakelrails gebruik: als je meer dan 3 apparaten schakelt gebruik je of 2 schakelrails of 1 schakelrail met 1 monostabiel relais (met CDU).
  • Wisselstraat via diodenmatrix: als je veel wissels en/of seinen tegelijk wil schakelen, dan doe je dat via een monostabiel relais (met CDU).
  • Als je monostabiele relais gebruikt met-zelfhoud-schakeling voor de rijspanning in blokken.
    Je gebruikt daartoe 2 schakelrails of 2 reedcontacten, 1 om hem aan te schakelen, en 1 om hem af te schakelen. En zo'n monostabiel relais heeft dan minimaal 2 stroomkringen nodig. Je kunt het relais op deze manier niet gebruiken om wissels en seinen mee te schakelen.

En dan zit ik nog even aan een andere analoge monostabiele hulprelais toepassing te denken:
http://members.casema.nl/m.schulte/plaatjes/Modelspoor/oude_baan/m-track.htm
Daar stuitte ik toevallig op bij iemand die analoog op M-rails rijdt en toch aan massadetectie doet in z'n schaduwstation. Het is wel een hulp-relais toepassing, schakelt geen wissel of sein, maar wel de rijspanning op het bereden stuk spoor. Dus het is hier niet to-the-point en toch ook weer wel. Mijn gedachtenfout maakte ik hier Er zijn 3 situaties waarin monostabiele hulprelais bruikbaar zijn:. Ik had dat moeten inperken tot Er zijn 2 situaties waarin monostabiele hulprelais (met CDU) bruikbaar zijn voor seinen en/of wissels:.

Reedcontacten
Ik heb zelf een aantal reedcontacten die max 400 mA kunnen schakelen. Bij zulke reedcontacten ligt gebruik van een monostabiel relais voor de hand. De ITT-relais doen het voortreffelijk met hun 44mA schakelstroom, en hun 4 stroomkringen die elk 2 A kunnen schakelen. Want dat is ook een manier om efficient hulprelais in te zetten om wissels en seinen van een puls te voorzien (mits met CDU per stroomkring als er veel Märklin relais aan hangen).

Een zo'n reedcontact van 400 mA kan met moeite 1 bistabiel Takamisawa relais schakelen, en dat komt eigenlijk omdat alle bistabiele relais met 2 coils (latches) 2x zoveel mA verbruiken als single coil relais. Ik heb me altijd afgevraagd of dat wel waar is, of dat de opgave in de datasheet een optelsom bevat.
Re: aankoop relais
Wil Tweeendrie
gast

Re: aankoop relais
Hai Jan en Sprinter (geen naam?),

Jan, goede en duidelijke uitleg :thumbup:, die overnames wist ik nog niet en Sprinter, dat vroeg ik mij ook af.

Ik ben benieuwd naar de reactie van Alois.


groetjes

Wil Tweeendrie
Re: aankoop relais
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: aankoop relais
Citaat van: Wil Tweeendrie op dinsdag 11 juli 2017, 12:26:03
Hai Jan en Sprinter (geen naam?),
Sprinter heet Wim, volgens mij, en niet Rob.

Alois denkt verder. En ik ook.

Even een uitstapje naar de buren.
Het verschil tussen DIL en DIP. Antwoord: er is geen verschil. Of hooguit in point-of-view. DIP is Dual Inline Pins (gaat dus om de layout van de pinnetjes van ic of relais), DIL is Dual In Line (gaat om de layout van de gaatjes in het ic-voetje).

Als je relais koopt, dan wil je die meestal in een voetje kunnen stoppen. Dat voetje plaats je op een printplaat, en het voetje maakt het makkelijker om een relais te verwisselen als hij het niet meer doet, na 1.000.000 x schakelen (10 tot de 6e macht).

Relais heb je in allerlei verschillende pin-bezettingen, b.v. PCB met DIP, en die passen dan in DIL ic-voetjes en in DIP-ic voetjes. En DIL-voetjes zijn 10x zo goedkoop als DIP-voetjes. Uhoh! Juist. Kwam ik bij toeval achter.  :? 
Het komt mij voor dat ik ergens weleeens iets te duur uit was. Niet iedereen geeft het goedkoopste advies.

Dankzij een PB van Alois, met als vraag min of meer: Hoe vind je het juiste ic-voetje bij een bepaald relais?

Nou is die vraag nog vrij simpel te beantwoorden: je neemt een relais, leest het nummer, zoekt de datasheet ervan op, en je kijkt naar de pin-layout:
Citeer
Zoek een relais, b.v. monostabiel
https://www.eoo-bv.nl/relais-klein/19136-klein-relais-2x-wissel-12v.html
Takamisawa RY5W-K. Daarvan zoek je met google de datasheet
b.v. http://www.datasheet-pdf.info/entry/RY5W-K-pdf
dat leidt tot
http://www.weclonline.com/downloads/pdf/07-01-3005.pdf
Bij dimensions op p. 7 vind je dan de bottom view en de pc board mounting
In die bottom view staan nummers 1 t/m 16 =>16 pins
en dan kom ik of hier uit https://www.eoo-bv.nl/ic-voet-low-cost/4061-dil16-lc.html
Re: aankoop relais
Wil Tweeendrie
gast

Re: aankoop relais
Hallo Alois,

Voor mijn baan had ik ook relais nodig met 4 x om, en ook ik vind/vond relais met 4 x om te duur.
Dat heb ik opgelost door bij Conrad art. no. 503983 te kopen. Toen ? 2.05, nu 2.65. En op een printplaat gesoldeerd.
Een relaisvoet maakt het weer flink duurder en ze doen het uitstekend, ook zonder voetje.

Het zijn 12v relais met 2 x om contacten. Door de spoelen parallel aan te sluiten, heb ik zo 4 contacten die gelijk om gaan.
Jij kan dan de spoelen in serie zetten, dan heb je ook 24 volt.

Toch raad ook ik je aan, om de relais van uit een aparte trafo te voeden. Achter de trafo een CDU en je kan schakelen zonder problemen. Knoop de min van de CDU aan de bruine massa draad van de rails en je kan net zo schakelen als met wisselspanning.
Maar wat schakel je nu met deze relais? Een aantal wissels en seinen tegelijkertijd door 1 drukknop of schakelrail?


Groetjes

Wil Tweeendrie
Re: aankoop relais
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: aankoop relais
Citaat van: Wil Tweeendrie op dinsdag 11 juli 2017, 12:26:03
overnames
Overnames van relais fabrikanten haal je uit de datasheet library, oftewel kom je gewoon tegen als je zoekt naar datasheets van bepaalde relais. Daar hoef je weinig voor te doen, meestal alleen omlaag scrollen.

Citaat van: Wil Tweeendrie op zaterdag 15 juli 2017, 00:01:08
Conrad art. no. 503983 te kopen
Het zijn 12v relais met 2 x om contacten.
Heb er even het linkje bijgeplakt Omron G2R-2-12V Printrelais 12 V/DC 5 A 2x wisselaar, monostabiel, 1 spoel. Gewoon even om te weten waarom het gaat.
En de pdf van conrad, ook nooit weg, en om een afbeelding te hebben.