Nieuws:

Wilt u Stichting 3rail steunen? Dit kan eenvoudig via onze Stichting 3rail Webshop :thumbup:

Potentiometers

Gestart door SBB-Fan maandag 03 april 2017, 10:47:35

0 leden en 1 gast bekijken dit board.
Potentiometers
Lid sinds: 2011

offline
Potentiometers
Beste mede-forummers,

Ik zou graag mijn analoge baan, voor wat betreft de rijspanning, willen aansturen door middel van potentiometers.  'Gewoon' telkens een potentiometer tussen de uitgang van de transformator en de baan zelf, en dit per 'blok' of 'een aantal blokken'.  Staat een beetje 'overzichtelijker' op het besturingspaneel, ipv een 10-tal transformatoren.

Kan iemand me adviseren welke potentiometers ik hiervoor best gebruik?  Heb hier namelijk bitter weinig verstand van.

Bedankt op voorhand!
Re: Potentiometers
Forum Beheerder Bestuurslid St. 3rail
Lid sinds: 2007

offline
Re: Potentiometers
Hallo SBB-Fan,

Als je de baan op deze manier wilt besturen dan ga je behoorlijk vermogens verlies introduceren.

Je hebt zware potmeters nodig die zelf vermogen vragen, je gaat echt een beetje ernstig inefficient de boel regelen.

Zelf geef je ook aan dat je hier niet veel verstand van hebt, begin er dan ook niet aan zou ik zeggen, trafo's kun je ook netjes naast elkaar en boven elkaar plaatsen.

Je kunt een "mechanisch" regelpaneel maken met knoppen naar de regelaars op de trafo's.
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2014

offline
Re: Potentiometers
Gewoon de keuze voor digitaal maken er gaat dan echt een wereld open ;)
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2023

offline
Re: Potentiometers
Zijn al eens meer vragen over gesteld. Klikkie doen
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2009

Old Skool Märklin - Scratch Built scenery

offline
Re: Potentiometers
Citaat van: hmmglaser op maandag 03 april 2017, 12:02:58
Gewoon de keuze voor digitaal maken er gaat dan echt een wereld open
Mark, je slaat de plank volledig mis! Die keuze is niet zo eenvoudig en lost in deze vraagstelling ook weinig op! :thumbdown:
Een niet onderbouwd antwoord, waar de vraagsteller dus ook niets aan heeft, heeft geen enkele toegevoegde waarde  ;)

De topicstarter geeft aan om met draaiknoppen op een besturingspaneel de rij-spanning per blok instelbaar te kunnen maken.

Dit is op meerdere manieren te verwezenlijken:
- 1) Middels regelbare weerstanden (potentio- of potmeters). Deze dienen wel enig vermogen aan te kunnen indien rechtstreeks
   in de stroomkring van de rijstroom opgenomen. De draadgewonden-versies voldoen hieraan, maar nemen veel ruimte in onder
   of achter het bedienpaneel en hebben tevens de nodige warmteontwikkeling;
- 2) Middels een potentiometer in een aparte schakeling waarmee een servo wordt aangestuurd, opdat de servomotor de knop
   van een regeltransformator aanstuurt.
- 3) Middels standenschakelaar met meerdere standen: per stand worden er meerdere dioden ingeschakeld waarmee de rijspanning
   wordt beïnvloed;

Voorbeeld 1 zou ik afraden vanwege de afmetingen en warmteontwikkeling van draadgewonden potmeters;
voorbeeld 2 vergt per regelsectie een regelbare transformator en een servomotor met aansturing - is adt wat je wil?
Voorbeeld 3 is het mogelijk om meerdere secties vanaf één transformator in te kunnen stellen, gezien de kosten en de mogelijkheden is dit het meest aan te bevelen.

Groeten,

Erik.
Re: Potentiometers
Freak
gast

Re: Potentiometers
Bericht verwijderd.

Re: Potentiometers
Lid sinds: 2009

Old Skool Märklin - Scratch Built scenery

offline
Re: Potentiometers
 @citaat Is hier een voorbeeld / schakeling van, Peter?

Groeten,

Erik.
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2006

offline
Re: Potentiometers
KLIKKERDEKLIK

En als het een regelbare wisselspanning moet zijn zoek dan maar eens op Triac.

Groetjes
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2009

Old Skool Märklin - Scratch Built scenery

offline
Re: Potentiometers
 @citaat Beste Groetjes,

met de aangegeven link beland ik in het spreekwoordelijke bos
en ook verder zoeken op triac levert geen sluitend antwoord.
De topicstarter geeft aan "er bitter weinig verstand" van te
hebben, dus wellicht kun je jouw antwoord toelichten ... :roll:

Groeten,

Erik.
Re: Potentiometers
Freak
gast

Re: Potentiometers
Bericht verwijderd.
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2006

offline
Re: Potentiometers
Erik,

Als je het niet weet uit te filteren, of begrijpt, begin er dan niet aan, ook een schema van Freak zal dan niet begrepen worden, want dat zal lijken op de schema's gegeven in de link.

Groetjes
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2011

offline
Re: Potentiometers
Duidelijk niet zo eenvoudig als ik het mezelf had voorgesteld!

Het idee met de stappenschakelaars lijkt me  inderdaad het dichtst bij de waarheid te liggen. Moet ik eens verder bekijken.

Zou dit ook mogelijk zijn met dimmers?
Re: Potentiometers
Freak
gast

Re: Potentiometers
Bericht verwijderd.
Re: Potentiometers
Freak
gast

Re: Potentiometers
Bericht verwijderd, voegt niets toe.
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2007

Elk vogeltje zingt zoals het gebekt is.

offline
Re: Potentiometers
Beste SBB-Fan,

Het probleem zit in het vermogen wat "vernietigd" moet worden, met potentiometers moet je dan hele grote hebben om dat vermogen in warmte om te zetten, een straalkacheltje werkt volgens hetzelfde principe.

En ik ben het eens met de stelling: digitaal is echt niet zo moeilijk als je denkt, het kost wel wat en je hebt hulp nodig.

Groet, Anne W
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2006

offline
Re: Potentiometers
Citaat van: Freak op maandag 03 april 2017, 21:31:52
Citaat van: Sprinter op maandag 03 april 2017, 19:54:18
ook een schema van Freak zal dan niet begrepen worden, want dat zal lijken op de schema's gegeven in de link.
Het schema lijkt totaal niet op die van de link.

Dat zou ik ook zeggen, eigenlijk een te verwachten reactie.
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Potentiometers
Na alle zinnigheden en onzinnigheden, something completely different.

Analoog, jaren '70, werd dit wiel uitgevonden door Titan, nu nog steeds bekend van de blauwe trafo's.
Mijn oom had z'n Marklinbaan rijden op een Titan hoofdtrafo met aanklikbare modules. Elk van die modules bestond uit een regelknop, een hulpvoeding, en aansluitingen voor de rails. Wat je ermee deed per baanvak (blokbesturing of stroomkringbesturing), was niet relevant, je kon er alle kanten mee uit.

Op een analoge beperking na: per trein een regelknop. Want daarvoor was een ander analoog systeem op basis van hoogfrequente aansturing, maar dan moest ook de loc worden omgebouwd.

Ik vraag me daarom af wat de vragensteller echt wil met die potentiometers.

Per loc of per baanvak?

Per baanvak? Zoek naar die oude Titan, 2e hands. Nieuw worden ze niet meer gemaakt.
Of leidt van dat principe je eigen systeem af.
Ik zou dan gaan voor optie 3 van Erik (de standenschakelaar).
Er komt dan geen potentiometer aan te pas, wel een draaischakelaar met b.v. 8 standen.

Per loc? Ga digitaal, want dat andere systeem is 2e hands niet meer leverbaar.
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2007

Elk vogeltje zingt zoals het gebekt is.

offline
Re: Potentiometers
Analoog per blok is goed mogelijk, een impulsbreedband regelaar per blok, de breedte van de pulsen te regelen met een condensator/potmetercombinatie, omschakelen met een aparte spanningspuls, ik reed er van 1980-1988 mee, maar is niet iets voor mensen die niets van elektronica begrijpen.......

Groet, Anne W
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2011

offline
Re: Potentiometers
Wat ik dacht te bereiken was een aparte regeling per 'baanvak', in 5 grote delen (schaduwstation, paradebaan, klimspiraal opwaarts, klimspiraal neerwaarts en station.  De eerste 4 'baanvakken' zijn daarbij nog eens onderverdeeld en beveiligd via analoog bloksysteem.  In het station komt er een 'dubbele' aansturing, zodat dit mee kan draaien in het systeem 'paradebaan met blokbeveiliging' voor doorgaande treinen, en tegelijk kan 'afgezonderd' worden om te rangeren e.d.

Op de eerste 4 baanvakken (alles uitgezonderd station) moet ik enkel de snelheid kunnen regelen, omschakelen hoeft niet omdat er toch steeds in 1 richting gereden wordt. (de blokbeveiliging werd maar in 1 richting aangebracht).

Ik dacht dit met 1 trafo (station) en 4 'kleinere' regelaars (potmeters) te kunnen doen, maar dit is blijkbaar wat te eenvoudig gedacht.  De enige reden is om de vier overige trafo's niet op mijn 'stuurtafeltje' te hoeven zetten.  Ik zou ze dan ergens onder de baan kunnen inbouwen, samen met nog twee trafo's voor verlichting en spanning voor spoelen wissels/seinen/relais.
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2007

Elk vogeltje zingt zoals het gebekt is.

offline
Re: Potentiometers
Beste SBB-Fan,

Flexibel en eenvoudig zijn heel vaak tegengestelde dingen....., mijn "oude" systeem kan doen wat je wilt, maar zoek eerst maar een vriend die weet wat elektronica is en doet.

Groet, Anne W
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2008

offline
Re: Potentiometers
Als je een weerstand van enige betekenis in serie met een motor zet, dan verlies je de trekkracht van de motor.
Verder is een motor een ding die meer of minder stroom trekt, afhankelijk van de belasting.
Een weerstand in serie is een star ding en past zich nergens op aan (behalve overbelasting).
Dus moet de motor meer kracht leveren, dan zakt de spanning flink over die motor.

Ik heb vroeger een eigen trafo gewikkeld en met een boel aftakkingen op 6,7,8 enz. Volt, dat is wat je nodig hebt. En een draaischakelaar.

grv Huub
Re: Potentiometers
Roberd
gast

Re: Potentiometers
He is gewoon mogelijk om een "motorregeling" te maken met een triacschakeling. Dat is feitelijk een dimmer voor, wat is het, 19 volt
Het aanpassen van een simpele dimmer, om de trigger voor de triac te maken is makkelijk te doen, een dimmer heeft vanwege fase-aansnijding nagenoeg geen dissipatie. Alleen, verkrijgbare dimmers zijn allemaal 220, en regelen de trigger-offset naar die 220 volt met een RC kring, in die RC kring zal wat aangepast moeten worden.

Een 19 V motortje is net zo goed regelbaar met faseaansnijding als een boormachine. Waarschijnlijk ga je bij lage snelheden wel wat van de motor horen door de steile fase-aansnijding
Re: Potentiometers
Roberd
gast

Re: Potentiometers
Dat bos van schakelingen waar die LM317 in verwerkt is  da's allemaal voor DC
Re: Potentiometers
Roberd
gast

Re: Potentiometers
ik vond dit simpele schematje. Als je de diac weglaat en wat experimenteert met  P1 en C1 kom je waarschijnlijk een heel eind, die C2 kan je misschien ook weglaten. Dimmer is feitelijk een schakeling die zichzelf op enig moment kortsluit waardoor die gaat geleiden, eigenschap vaneen triac is dt die uit geleiding gaat als de spanning/stroom 0 is. Een Triac lijkt me essentieel, als je een thyristor toepast heb je maar een halve sinus.

Re: Potentiometers
Roberd
gast

Re: Potentiometers
Effe voor mijn beeldvorming: wisselstroommotoren in die M* loks zijn toch allemaal seriemotoren? Veld staat in serie met de rotor? een eigenschap van een seriemotor is dat -ie het ook gewoon doet op DC???

Verder kan  je met een H-Brug een hele mooie "regelbare wisselspanning" maken vanuit een symmetrische gelijkspanning. Voor Hbruggen zijn komplete kleine IC'tjes beschikbaar die met weinig externe componenten een FET sectie aan kunnen sturen. Misschien moet je voor de finetuning de Dokter Oetker van de elektronica eens raadplegen: "Looney Tunes"
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2008

offline
Re: Potentiometers
Jawel, je hebt het bij het rechte eind, die dingen heten bij Märklin dan ook ALL-STROM motor; ze werken ook gewoon op gelijkspanning.

grv Huub
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Potentiometers
En ze hebben een heel mooi en rustig rijgedrag bij DC, ook nog.
Alleen het wisselen van de rijrichting ...
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2007

Elk vogeltje zingt zoals het gebekt is.

offline
Re: Potentiometers
Omschakelen: aparte spanningsbron met een momentschakelaar, de uitgang van de DC trafo beveiligen met een diode.

Groet, Anne W
Re: Potentiometers
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Potentiometers
Citaat van: Anne W op dinsdag 11 april 2017, 22:00:04
de uitgang van de DC trafo beveiligen met een diode.

Ahh? Die eerste stap had ik al. Ik schakel alleen om als een blok stroomloos is.
Maar dat hoeft dus kennelijk niet met die extra diode.