RailMagazine 331 is al een tijdje in de winkels, dus niets let me om mijn avonturen met de Faulhaber-motoren in Märklin loks nu hier te publiceren.
Eerst maar het artikel zoals dat in RailMagazine 330 stond en daarna komen dan nog wel de volgende loks die dit lot beschoren waren en (nu nog) moeten ondergaan.
Primair gaat dit topic dus over de montage van de Faulhabers in Märklin lokomotieven, maar de verdere pimp van de loks beschrijft ik hier ook.
Märklin bracht in 1985 haar eerste model van een loc uit de serie 1600 van de NS op de markt. Het werd de 1631 met het gemeentewapen van?Voorburg? en stond t/m 1989 in de catalogus, waarna het in 1992 werd opgevolgd door de 1607.
Uitgerust met een D(rum) C(ollector) M(otor) rijdt de loc redelijk bedrijfszeker, maar zeer luidruchtig met het van Märklin bekende koffiemolengeluid. Daar moest zeker wat aan gebeuren als de loc een tweede leven op mijn baan wilde krijgen.
Op zich kan de kap van de loc er nog wel mee door wat detaillering betreft. Het rooster is te dik, maar wel op de juiste hoogte, in tegenstelling tot de eerste generatie NS 1600-modellen van Roco.
De wielstellen zijn ook mooi gedetailleerd, daar mankeert het niet aan. Waar dan wel aan?
Als eerste het ontbreken van sluitseinen. Daarnaast de belachelijk grote koppelingen. Nu gebruik ik Roco- kortkoppelingen op mijn materieel, dus die koppeling zal sowieso gewijzigd moeten worden.
Er zitten tyfoons op het dak, wat de loc dan meteen in de periode 1981 - 1984/86 plaatst. In de jaren ?84-?86 werden bij alle locs de kenmerkende konijnenhokken geplaatst.
Ze zitten echter te ver naar achteren op het dak en zijn ook nogal groot uitgevallen. Hier moet dus ook wat aan gedaan worden.
De motor
Heel simpel; die gaat er uit! De 1631 is niet de eerste oude Märklin die ik digitaal ga maken.
De 1702 ging hem voor en daar heb ik de veldspoel vervangen voor een permanente magneet en een ESU LokPilot 4.0 ingebouwd. Het anker (3 polig) is nog origineel en zou nog vervangen kunnen worden door een 5 polige versie. De loc steekt qua lawaai zo enorm af tegen de rest van mijn materieelpark (Roco, Rivarossi, Liliput, Mehano) dat ik die optie en die van kogellagers aanbrengen in het motorhuis niet zie zitten. Het moet dus anders.
Nu bestaat de mogelijkheid om een klokankermotor in te bouwen. Destijds heeft hierover in Miba spezial 71 een artikel gestaan. Zo?n klokankermotor (ø 20 mm x 17 mm) zou in het huis van de Märklin-motor moeten passen, maar afgaande op wat ik zoal lees op internetfora moet er of een paar tiende mm van de motor worden afgedraaid óf moet het huis van de Märklin-motor een paar tienden ruimer worden gemaakt. Een draaibank heb ik niet, dus op zoek naar alternatieven.
Op de site waar de beoogde motor te bestellen is (www.lemo-solar.de) vind ik heel veel motoren, waaronder een kleinere van ø15 x 16 mm. Die 15 mm. Zou betekenen dat er niets afgedraaid hoeft te worden, maar opgevuld en die 16 mm. is dan weer net iets gunstiger dan de motor die in de Miba werd gebruikt, omdat daar ook aan de kap gefreesd moest worden om ruimte in de bochten te waarborgen. Is deze sterk genoeg? De Miba-motor heeft een vermogen van 0,4 Watt en werkt tussen de 0,2 en 18 Volt. De door mij gevonden motor (Faulhaber!) slechts 0,3 Watt en doet het tussen de 0,2 en 9 Volt. Nu is die 9 Volt niet zo spannend, dat is wel te regelen met de decoder, maar is het lagere vermogen genoeg om een flinke trein te trekken?
Er is maar één manier om daar achter te komen: proberen?
Bij het Miba-motortje staat de maat van het passende tandwiel vermeld en de firma Lemo Solar levert die ook los. Motor plus tandwiel dus besteld en inclusief verzendkosten worden die voor nog geen ?25 per post verzonden.
Het tandwiel heeft een asgat van ø 1 mm, het motortje een as van ø 1,5 mm (of desgewenst 1,6 mm). Nu had ik de eerste besteld, maar ontving ik de laatste. Maakt niet zoveel uit, het tandwiel moet sowieso uitgeboord worden. Met een handboortje lukt dat vrij gemakkelijk. Eerst boren naar 1,5 mm en daarna nogmaals de 1,6 mm boor er door. Dan past het tandwiel mooi strak om het asje. Het was wel eng om zoveel kracht te moeten uitoefenen om hem er op te schuiven, maar het lukte.
Nu nog de motor op de juiste positie fixeren en testen.
Nu heb ik een collega die zelf een 3D-printer heeft gebouwd en hij bood aan een pasring te printen die inwendig de ø 15 mm van de motor heeft en uitwendig de ø 20 mm van het Märklin-motorhuis.
Het frame
Na eerst getest te hebben met het motortje in het wielstel en de draadjes van de motor rechtstreeks op een regelbare voeding was het tijd voor de volgende stap: het wielstel weer in het frame bouwen. Nu vermoedde ik wel dat er wat materiaal van het frame weggehaald zou moeten worden. Bij de Miba-motor was dat in een 1200-loc behoorlijk wat, las ik ergens op internet.
Aangezien deze motor kleiner is, hoopte ik dat het wellicht minder zou zijn. Na wat passen en aftekenen op naar de schuur waar geen draai- en of freesbank op mij wachtte maar een bankschroef, een ijzerzaag en een arsenaal vijlen om dus klus te klaren. Na een kwartiertje zagen en vijlen was er ruimte genoeg voor de motor en kon het wielstel worden ingebouwd. (1. op de foto van het frame)