Een diodenmatrix is een slimmere manier in de omgang met
diodes.
De eerste diodes kwamen rond 1970 op de elektronicamarkt.
Een diode laat in een riichting stroom door, en blokkeert de andere kant op.
In de richting waarin een diode stroom doorlaat, neemt die stroom met 0,7 Volt af.
Als je er veel achter elkaar zet, vormt dat een rem.
Vanwege die handige eigenschappen worden diodes op allerlei manieren gebruikt.
Als gelijkrichter (om van wisselstroom een soort gelijkstroom te maken), als ontstoorder, als vertrager, als blusser, maar ook om te zorgen dat je maar een ding schakelt (en niet per ongeluk meerdere).
Je kunt allerlei testjes doen met diodes:
In dit testje staan twee schakelrails(=SR):
SR1 schakelt wissel 1, en SR2 schakelt wissel 2 (buiten beeld),
SR1 en SR2 schakelen beide het zelfde lampje aan (wel in beeld).
Door de verbinding via het lampje (zonder diodes) zullen SR1 en SR2 beide wissels schakelen.
Met de diodes in sperstand, kunnen ze dat niet. Het kleine grijze ringetje op de diode geeft de sperrichting aan (kathode, min). De stroom kan heen, maar niet terug.
Zodra je veel wissels gaat aansturen met schakelrails, kom je erachter dat dit vaak niet gaat omdat je onbedoeld meer wissels omzet dan je wilt. Vaak staat er bij schakelingen dan: plaats een extra schakelrail (dat is dan om onbedoelde commando vermengingen uit te sluiten.
Met diodes kun je dus dingen scheiden. Handig.
Maar nog handiger is een matrix te maken van de diodes, en daar dan je schakelaars, relais of rijspanning op aansluiten. Het vergt meer denkwerk, want je moet een laagje dieper gaan in de schakellogica.
In het schema van Rob in de 3-rail wiki wordt zo'n matrix gebruikt om te kunnen remmen.
In
het verhaal van Fred over wisselstraten in de wiki wordt de diodenmatrix gebruikt om wisselstraten mee te zetten (als rijwegmatrix). Zo'n idee zul je ook bij Einte tegen komen in zijn bouwdraadje. Einte heeft de wisselstraten in een rangeerterrein in een diodenmatrix gezet, met 1 knopje op het blauwe schakelkastje zet hij een complete wisselstraat, daardoor wordt alles overzichtelijker, en alle diodes zitten meteen zo geordend dat je er maximaal profijt van trekt.
Je gebruikt met een diodenmatrix het minimaal nodige aantal diodes, en ook niet meer dan dat.
Puur analoog. Werkt goed bij schakelingen met wisselstroom.
Fred legt het zo uit:
CiteerEen diode kun je in een gelijkstroom circuit ook beschouwen als een terugslagklep, worden de + en ? verkeerd aangeboden dan zal de stroom worden geblokkeerd. Deze eigenschap wordt gebruikt om de analoog bestuurde wisselstraten te kunnen laten werken.