Dick,
De groentewagen heeft decennia lang het gezicht bepaald van het goederenvervoer in het naoorlogse tijdperk bij de Nederlandse Spoorwegen. Met 3.390 stuks is het één van de grootste serie gesloten goederenwagens welke in de jaren ?50 van de vorige eeuw bij de NS in dienst werd gesteld. De groentewagens zijn bij Werkspoor gebouwd tussen 1947 en 1955. Bij veel museumbedrijven is de Vierdeurswagen (jargon) nog steeds in gebruik!
Ontwerp
De wagens waren voorzien van grote ventilatieroosters en torpedodakventilatoren om een zo goed mogelijke temperatuursregeling in de laadruimte te garanderen. De wagens zijn verdeeld over twee verschillende series, één serie met rembordes en één serie zonder rembordes. Zoals de bijnaam voor deze goederenwagens al zegt, werden ze aanvankelijk voornamelijk voor groentenvervoer en ander levensmiddelenvervoer gebruikt.
Kleurstellingen & inzet
De kleurstellingen waar de wagens in hebben gereden zijn grijs (bij in dienststelling) en roodbruin. De wagens met rembordessen zijn nooit grijs geweest, zij werden in 1954 direct in het roodbruin afgeleverd. Een grote serie van 1.020 stuks werd voor Van Gend & Loos als groepswagen ingezet, beter bekend als de ?geelbanders?. Deze wagens waren te herkennen aan een korte gele band op alle vier de hoeken van de wagen.
Bij de Friese zuivelfabriek Frico werden uiteindelijk ook vijfentwintig groentewagens (waarvan acht met rembordes) ingezet, maar nu voor het internationale vervoer van zuivelproducten. Op bovenstaande foto is een Frico ?groentewagen? te zien in de Franse stad Perpignan. De foto komt uit de collectie van wijlen de heer Petrusma. Ook de andere groentewagens hadden een internationaal leven en waren door heel Europa te vinden.
Grt, Ronald.