Nieuws:

Wilt u Stichting 3rail steunen? Dit kan eenvoudig via onze Stichting 3rail Webshop :thumbup:

Schakelen schaduwstation m-rail

Gestart door clemensz zondag 25 mei 2014, 22:14:22

0 leden en 1 gast bekijken dit board.
Schakelen schaduwstation m-rail
Hallo,

Ik heb op mijn schaduwstation het volgende toegepast:
http://wiki.3rail.nl/index.php/LED_bezet_indicatie_voor_analoge_stopsecties
Was leuk om te maken, en makkelijk aangegeven voor een leek.



Nu heb ik de leds mooi in een in een bord verwerkt van kunststof waarop het schaduwstation geprint is.
Met het desbetreffende ledje op de plek van het stroom onderbroken spoor ( 1 aangegeven ) met daaronder op een rij de drukknoppen.

Nu zit ik achteraf te denken dat ik eigenlijk wel graag een beveiliging zou willen hebben zodat de treinen niet op elkaar knallen.
)
Nu weet ik alleen niet goed hoe ik dit kan realiseren (in de bestaande situatie), reedcontactjes, relais 7045 of iets anders.
Ik houd wel graag zelf de touwtjes in handen zodat ik zelf de trein kan kiezen die ik op de baan kan roepen.

Wat kan ik hier op toepassen of zelf maken ?





Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Heb je ook zo'n schakelaar+diodes+weerstand zitten op het inrijspoor (het spoor dat toegang geeft tot je schaduwstation)? Reedschakelaars (dus met magneet onder de trein) op M-rails geeft vaak magnetisch gerakende wissels (die dan blijven kleven).
Re: Schakelen schaduwstation m-rail

nee, ik heb tot nu toe alle inrijsporen onder handmatige bediening.

edit wakkie: Citaat van vorig bericht verwijderd, hier kun je lezen waarom.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Re: Schakelen schaduwstation m-rail

Dat is inderdaad een zeer creatieve oplossing :), maar ik schakel niks digitaal.

https://www.dropbox.com/s/eccnlmae1cl52iv/schaduwstation2.jpg

zo zie ik het analoog voor me, de loc schakelt de wissel om en als hij wegrijd weer terug.
Maar doen alle daar opvolgende wagons niet hetzelfde? beetje een knipperlicht dan... :|

edit wakkie: Citaat van vorig bericht verwijderd, hier kun je lezen waarom.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
De oplossing met de folie doet net hetzelfde als de Märklin contact rails, dat heeft op zich niks met digitaal of analoog te maken.
Er zijn in de loop der jaren met contactrails al ontelbare banen geautomatiseerd.
Ook met relais zijn houd (start/stop) schakelingen te realiseren.
Bedenk dat ook als je met schakelrails werkt die door een sleper bediend worden wordt er meerdere malen geschakeld wordt als er meerdere slepers zijn, dus dat moet je toch hoe dan ook zien op te lossen.
Met schakelrails zijn ook al ontelbare banen geautomatiseerd.
En met de combinatie van de 2 ook al.

Met reedcontacten heb je dat probleem (?) van meerdere keren schakelen niet maar vast en zeker heel wat andere problemen waarvan sommige hier al vernoemd zijn.

Voor analoog zijn contact en schakelrails wel de beste keuze voor wat betreft betrouwbaarheid.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Ik verwijs eerst maar even naar een draadje over het meest simpele schaduwstation:
http://forum.3rail.nl/index.php?topic=26062.0
In dat draadje werkt maavm met seinen en schakelrails, in plaats van met goedkopere elektronica relais.

In die oplossing kies je in de ontwerp in welke volgorde de treinen binnenkomen en vertrekken; tijdens het in het bedrijf zijn ervan, heb je die keuze niet meer.

Er geldt:
-ofwel: de trein die op het laatste spoor binnenkomt, laat de trein op het eerste spoor vertrekken.
-ofwel (aanvulling): als het uitrijspoor bezet is, zal de trein die op het laatste niet-bezette spoor binnenkomt, het inrijspoor op onveilig zetten

Grofweg komt het erop neer dat een schaduwstation een inrijspoor, een uitrijspoor en een stel opstelsporen heeft, en een dot logica die een en ander met elkaar verbindt.
Er zijn twee varianten: bij de ene is het inrijspoor ook het uitrijspoor; bij de andere variant heeft een van de opstelsporen een doorrij-functie (omloopspoor), als alle opstelsporen vol zijn, rijdt de trein erom heen via het omloopspoor.

Waar je over moet nadenken, is of het schaduwstation automatisch een trein terug op de hoofdbaan mag serveren, of dat dit niet zomaar mag. Dat hangt onder andere af van het aantal treinen dat je hebt t.o.v. het aantal opstelsporen in het schaduwstation, en het aantal vrije blokken op de hoofdbaan.

Veel automatische schaduwstations zijn gebaseerd op de logica van de binnenkomende trein. Die trein bepaalt de wisselstanden, en welke trein mag vertrekken.
Enkele schaduwstation-ontwerpen zijn gebaseerd op de vertrekkende trein. Dat leidt tot andere logica.

Ik begrijp dat je de controle zelf juist in de hand wil blijven houden.
Je wilt een willekeurig te kiezen trein kunnen laten vertrekken, zonder dat de boel in het schaduwstation in het honderd loopt. Dus in dat geval kan een op een opstelspoor binnenrijdende trein niet de wissels achter zich omzetten, maar moet de vertrekkende trein de wissels terug zetten naar het opstelspoor dat deze trein na vertrek vrij gaat geven. En dat leidt tot noodzakelijk extra logica.
Een "vertreksein" is dan gekoppeld aan een wisselstraat van wisselstanden; een groter aantal "relais" (of modernere middelen) moet tegelijkertijd schakelen.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Laten we even terug gaan naar het begin.
je hebt dit nagebouwd in gebruik:
http://wiki.3rail.nl/index.php/LED_bezet_indicatie_voor_analoge_stopsecties

Je gebruikt dus schakelaars die AAN of UIT staan, en geen drukknop die alleen een puls geeft zolang je hem ingedrukt houdt. Die schakelaar doet wat een bistabiel relais doet (dat staat op AAN of op UIT).
Een monostabiel relais gebruik je als je de functie van een terugverende drukknop wilt nabootsen.
Om een (bistabiel) relais om te schakelen heb je een korte puls nodig (bijvoorbeeld schakelrail, reedcontact of terugverende drukknop). Ik laat de modernere jaren '60 elektronica even buiten beschouwing, want het kan natuurlijk veel slimmer dan met relais.
Een monostabiel relais kun je ook met contactrails activeren, de puls duurt dan langer. Een monostabiel relais geeft een signaal door zolang het kleeft (bijvoorbeeld de stroom op de rails, het draaien van een molentje). Dat moet je met een bistabiel relais niet willen proberen, het brandt door.

Het voordeel van bistabiele relais is dat ze in de laatst gekozen stand blijven staan (ook als de stroom eraf gaat), en dus stukjes geheugen zijn die onthouden hoe de stand van zaken is. Dat moet je niet willen proberen met een monostabiel relais.

Je vraag valt voor mij in twee delen uiteen:

1. Kun je tussen weerstand, diode en schakelaar iets monteren dat de stand van zaken bijhoudt, opdat duidelijk is welk spoor bezet is, op welk spoor een trein aan komt, en vanaf welk spoor een trein vertrekt.
(dus denk ik in termen van bistabiele relais, die ook overmorgen nog weten hoe ik gisteren mijn schaduwstation gevuld had, voor ik de stekkers eruit trok).

2. Is er een manier om de vertrekkende trein (die handbediend vertrekt) te laten zorgen dat de volgende trein op het zelfde (leeg gekomen) spoor binnen rijdt. (En niet op een ander spoor en dus tegen een daar toevallig stilstaande trein aan knalt.)


Antwoord vraag 1: ja en nee
Antwoord vraag 2: ja

ad 1.: een bistabiel relais vervangt de schakelaar in het schema, en wordt aangestuurd met een momentschakelaar op het schakelbord. Dat kunnen drukknoppen zijn, mits ze kortstondig contact maken.

ad 2: ja, de vertrekkende trein zet alle wissels achter zich terug naar het spoor van vertrek. Op dat moment mag er dus geen andere trein in die (inrij) wisselstraat rijden, en dus kun je alleen een trein laten vertrekken indien het inrijspoor een rood sein heeft.

Lastiger wordt het met het door jou gegeven plan voor het schaduwstation (https://www.dropbox.com/s/eccnlmae1cl52iv/schaduwstation2.jpg), want dat geeft twee achter elkaar liggende schaduwstations aan, met daartussen een raillengte te kort  om een trein op tot stilstand te brengen (tenzij al je treinen 3-4 rails lang, natuurlijk). Dat betekent dat het uitrijspoor van het achterste schaduwstation het inrijspoor is van het tweede schaduwstation. Je zou er ook vanaf kunnen zien om dat stuk bocht de uitrijspoor/inrijspoor functie te geven. Dat betekent dat om een trein te laten verstrekken van het voorste schaduwstation alle "seinen" van het achterste schaduwstation op rood moeten staan, en dat er in de bocht geen trein mag staan of rijden bij het "sein" van vertrek in het voorste.
Het voorste schaduwstation heeft (pas na de wissel) twee uitrijsporen. Een trein op willekeurig welk van die twee sporen zal het "sein van vertrek" op rood moeten zetten en het inrijspoor (van het voorste schaduwstation) daarna veilig geven. Maar hoe doe je dat als dit schaduwstation geen inrijspoor heeft?

Dit is een plan met de nodige haken en ogen, qua logica.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Laten we dan eerst kijken naar de basis van een schaduwstation:


In dit plaatje is alleen het onderste uitrijspoor voorzien van de details waar het om gaat:

Idealiter heeft een opstelspoor 3 schakelrails (contactrails in de M*catalogus) van bijvoorbeeld het type 5146 (halve rechte). De stopplaats-lengte is volgens M* 2 hele rails (5106) oftewel 36 cm.
Die 3 schakelrails (S1,S2, en S3) hebben verschillende functies:

S1 meldt spoor bezet, en zet in het vorige spoor waaruit de trein vertrok de uitrijrechten uit.
S2 draagt er zorgt voor dat de aankomende trein stopt op de stopplaats (relais of sein).
S3 maakt deel uit van de uitrijwisselstraat en meldt dat de trein bezig is te vertrekken
(oftewel dat de uitrijrechten aan staan).

Dat ziet er dan zo uit:



De praktijk is een andere. Sporen zijn vaak te kort om de adviezen van M* te volgen, het is woekeren met ruimte, dus wordt er zoveel mogelijk weggelaten:


Er is dan nog maar 1 schakelrail (5146) per opstelspoor, en 1 na de wisselstraat.
Elke binnenkomende trein remt altijd, dus laten we S1 weg.
S2 krijgt er 2 functies bij (van de geschrapte S1): bezetmelding (op dit spoor), en het op "rood" zetten van het voorgaande spoor.
S3 is verplaatst naar het einde van de uitrij-wisselstraat, en schakelt daarom altijd de uitrijrechten van alle opstelsporen op "rood", want dan hoef je niet uit te zoeken van welk opstelspoor een trein vertrok.

Daarna wordt het ingewikkelder, want je moet ook bepalen hoe de wisselstand veranderd wordt.
Maar daar hebben we het nu nog even niet over.

Ik ga even terug naar jouw ontwerp:
https://www.dropbox.com/s/eccnlmae1cl52iv/schaduwstation2.jpg
Hele korte sporen, dus hele korte treinen, en heel weinig ruimte om met 5124 + stopplek(36 cm) te kunnen werken.

Daarom heb ik eerst maar eens gekeken of het (met andere wissels) beter kan. en wat dat aan ruimte kost:

Als je deze tafelruimte niet beschikbaar hebt (3 meter lang bij 112 breed) dan wordt het allemaal heel moeilijk uitvoerbaar. En ga ik dus verder ook niet nadenken over een technische oplossing.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Ik heb al een tijdje niets meer gehoord.

Stel nou dat je echt maar 5 rails per schaduwspoor hebt, en je treinen zijn ook niet langer dan 95 cm, maar zeker wel langer dan 54 cm.

Dan moet je lichtsluizen overwegen,
  • waarbij zodra de achterkant van de trein voorbij de sluis is, het hele schaduwspoor stroomloos wordt gezet (de bistabiele oplossing), of
  • waarbij zolang de lichtsluis gepasseerd wordt, de trein nog mag rijden (de monostabiele oplossing).

Het verschil zit in het type lichtsluis wat je gebruikt.
Voor de eerste oplossing moet je zelf iets maken (elektronica).
Voor de tweede oplossing bestaan al lichtsluizen (o.a. van Huub Maaskant). 
Dat kost je circa ?10,- per spoor. En daar komt dan de rest van de schakeling nog bij.

Voor die vervolg-schakeling maakt het heel veel uit wat voor type lichtsluis je neemt.

"Zodra" betekent dat er een korte puls wordt afgegeven, en dus dat je met die puls ook wissels kunt omzetten, en het vorige spoor kunt vrijgeven. En dat is onmisbaar in een schaduwstation.

"Zolang" betekent dat er een lange puls wordt afgegeven die het relais verkleeft dat de rijstroom levert.
Je hebt dan dus geen korte puls om de wissels mee om te zetten, en zult dus voor die korte puls iets anders moeten toevoegen (reedcontact of schakelrail), en beide middelen hebben beperkingen (hoeveel magneten, slepers heeft een trein, zitten die vooraan of achteraan, is het een getrokken trein, een trek-duwtrein of een railbus, e..d.).
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Jan Willem,

De topicstarter is al sinds 28 mei niet meer op het forum ingelogd.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Het seizoen voor deze hobby loopt meestal van oktober tot maart.
Alleen de echte hobbyisten gaan door. Daartoe reken ik me zelf niet. Teveel hobbies.

En o ja, deze link voor de infrarood-reflex sluis kwam ik net tegen ...
http://www.trigonal.de/sel/moba_02.htm
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Excuses voor de late reactie, had geen notificatie aan staan. ( en inderdaad ook druk met andere hobby's, lees motorrijden e.d.)
Ik heb op het moment alles aangesloten en nog niks veranderd aan de opstelling. Tot zo ver heb ik het dus ''af''.

https://www.dropbox.com/s/uo193l2xq3dxafc/2014-10-29%2020.30.39.jpg?dl=0
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Onlangs liep ik in een van de de digitale draadjes op tegen een andere (analoog bruikbare) aanpak:
http://forum.3rail.nl/index.php?topic=13476.msg211268#msg211268
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Hallo

Ik heb dat schema ook nagemaakt zoals
het er staat maar bij mij (ik weer) werkt niets geen led geen schakelaar niets waar zou dat aan liggen

Mvg Ivan
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Wiki Redactie
Lid sinds: 2006

VT601 is one of my favorite trainsets

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
In het draadje staan meerdere schakelingen. De schakeling met de diode-matrix



werkt eigenlijk alleen goed met gelijkspanning.

Om een (schaduw)station met M-rail automatiseren zou je eens in dit wiki-artikel kunnen kijken, ook al weet ik dat het niet compleet is.

John
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Dat is het nu juist
ik wil gewoon weten als er een loc staat
meer niet dat schema zag er tof uit maar bij mij lukt het niet jammer
op zoek naar iets anders ??

Mvg Ivan
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2007

Deelnemer vanaf 2007

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Ivan, op mijn baan waar 25 locs geheel automatisch hun baantje trekken, gebruik ik het M track systeem.
Ooit ontdekt op internet. Er moet dan wel op detectie gereden worden. Het betekent wel veel moeite en arbeid om de M rails te isoleren. En daarnaast moet je per blok een M track module in elkaar solderen.
Het is veel werk, maar het werkt prima. Mijn baan heeft geisoleerde M rails  op het 8 sporige schaduwstation met ieder 2 blokken. Hier kan ik 16 locs kwijt en kan ik op afstand bekijken hoe de situatie er voor staat.
De site waar het M track printje staat  http://members.casema.nl/m.schulte/hoofdpage.htm   Kies vervolgens voor Modelspoor en daarna mijn vorige baan.
Succes
Frans
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Hallo Frans
Bedankt voor u reactie
maar ik krijg dat simpel schema nog nog niet tot een goed einde laat staan het uwe
maar ik ga door tot ik het of iets heb THX voor de reacties

Mvg Ivan
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Citaat van: ivan op woensdag 20 januari 2016, 13:26:23
werkt niets geen led geen schakelaar niets waar zou dat aan liggen

Geen gelijk (gerichte) spanning en te weinig spanning ....

Als je geen CDU neerzet (ofterwel een buffer condensator, 2200 µF ) dan kom je spanning te kort
om gelijktijdig een aantal apparaten te schakelen, zoals b.v. 3 of 4 wissels .....
Als je stroombron (trafo) een kleintje is, loop je daar al meteen op vast.

Citeerik krijg dat simpel schema nog nog niet tot een goed einde

Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Hallo Jan
dit schema heb ik nagemaakt
http://wiki.3rail.nl/index.php/LED_bezet_indicatie_voor_analoge_stopsecties
Mijn transfo is een witte voor de rest alles gevraagd in de electro winkel

Mvg Ivan

Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Wiki Redactie
Lid sinds: 2006

VT601 is one of my favorite trainsets

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Hallo Ivan,

Als je bovenstaand schema toepast, krijg je alleen een bezetmelding binnen de stopsectie. Als je dat wilde bereiken moet het werken.
Maar ik krijg toch de indruk dat je meer wilt bereiken.

In de goede oude analoge tijd, was het opbouwen van een automisch werkend schaduwstation een systeem dat vaak werkte met bistabiele relais (zoals de 7245 en zo) in combinatie met schakelrails. In het oude seinboek van Marklin vindt je verschillende voorbeelden.

Een engelstalig exemplaar kun je vinden op de site  modelspooh0.nl.

John
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Ik vind het overdreven ingewikkeld, dat schema.
Het enige wat er gebeurt, is dat er een relais aangetrokken wordt zodra er een trein op het betreffende stuk rails staat.

Als je voor een paar euro een lichtnetadapter koopt, voor bijvoorbeeld 12 Volt, dan kan je gewoon 12 Volt relais schakelen.
Er is dan helemaal geen gelijkrichter, stabilisator etc. voor nodig.

Bij interesse kan ik wel een schema produceren.

grv Huub

Edit:
Ik heb het hier over het M-track blokbeveiligingsschema  :oops: 
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
En dan zou je ook eens hier kunnen kijken, om te zien of het wat is.
Want of je nou 2-rail of 3-rail rijdt, maakt niet zoveel uit voor de logica van het schakelen; alleen de aansluiting op de rails is anders.

Of een goede oude  M* aanpak zie http://forum.3rail.nl/index.php?topic=26062.msg455762#msg455762
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Old Skool Märklin - Scratch Built scenery

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Ik volg dit topic al een tijdje - allemaal interessant wat er hier opgesomd wordt.

@citaat Dat is ook een interessant topic!
Jammer dat Marcel niet meer post (maar nog wel actief is) ... :confused:

Groeten,

Erik.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Interessant, maar ondertussen een rommeltje. Clemenz (de oorspronkelijke topicstarter) heeft niet meer gereageerd. Dat is op zich al jammer, want op zijn ontwerp was nog wel even door te gaan. Hij had als voorbeeld een schaduwstation bestaande uit 2x een aantal sporen, met een vrij korte enkele boog ertussen.

Dat voorbeeld is lastig analoog te beveiligen. Het kan wel, maar dan moet je de hele boog als wisselstraat zien, en dan schuiven de treinen van de eerste groep sporen door naar de tweede groep sporen. En daar moet je dan iets op vinden (een vaste volgorde). Ik kwam toen met een ander soort spoorlegging die zich makkelijker laat schakelen.

Clemenz gaf in een eerder stadium aan dat hij met het schema uit de wiki iets had gebouwd, en hij vroeg zich af hoe hij dat op goedkope wijze zo kon uitbouwen dat treinen niet op elkaar knallen.

Recent kwam Ivan erbij. Die had het schema nagebouwd. Welk schema? Dat van Marcel? Dat uit de Wiki? Of een van de andere genoemde schema's? Geen idee. Wat er dus niet werkte (geen led, geen schakelaar, niets), wijst erop dat hij het schema uit de Wiki heeft nagebouwd. En als dat zo is, dan slaan alle reacties daarna als tang op Dirk.

Dus het handigste is toch echt dat Ivan nog even uitlegt wat hij heeft gedaan, en dat we erachter komen, waarom dat niet gaat werken. Led verkeerd om, diode verkeerd om, andere weerstandswaarde genomen, of een verkeerd soort schakelaar ?
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Hallo Jan22

Ik heb het schema van wiki nagemaakt
ben naar elec shop en daar de tekening laten kijken heeft het mij nog eens
uitgelegd hoe het moest zoals de led de diode enz
in het shema stond alleen maar de waarde 1,5 van de WEERSTAND

Mvg Ivan
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Ivan, dat schema moet gewoon werken.
Je zal een of andere fout gemaakt hebben, dat kan natuurlijk van alles zijn:
Led of diode verkeerd om, bedrading niet zoals in de tekening gemaakt, sluiting gemaakt, enz.

De diode zit anti-parallel over de led, ook een diode.
Die kan echter niet meer dan 5 Volt verkeerd om verdragen, dus de led kan ook kapot zijn als het verkeerd zit.

grv Huub
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2014

BLIJ dat ik analoog RIJ

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Ik kies handmatig welke van de 6 treinen uit het schaduwstation mag vertrekken, daarna gaat alles vanzelf, helemaal analoog (met slechts 4 schakelrails :D) maar geen beginnersschakelingetje ;)
http://forum.3rail.nl/index.php?topic=54026.150
Een volgende stap is nog dat de hele cyclus opnieuw wordt opgestart en er telkens een nieuw spoor wordt gekozen...
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Citaat van: Hanzi op zondag 24 januari 2016, 09:15:19
daarna gaat alles vanzelf, helemaal analoog (met slechts 4 schakelrails :D)

en met 23 monostabiele relais, een timer en een cdu?

Daar stel ik toch even wat vraagtekens bij.

Je hebt 6 opstelsporen, een inrijspoor, een bufferspoor en een uitrijspoor (samen 9 sporen).
Het bufferspoor zit tussen de uitrij-wisselstraat en de plek waar de keerlus sluit.

Je gebruikt 23 4xom monostabiele relais. Waarom 23?
Gebruik je alleen de ON-staat of ook de OFF-staat van de relais?

Je inrij-wisselstraat bestaat uit 5 elektrisch geschakelde wissels.
Stel je reserveert voor 5 wissels 5 relais (dat kan met en speciaal soort schakeling).
Dan zijn er nog 18 nodig voor 9 sporen, dus 2 per spoor?

Ik had gedacht dat dit ook kon met de helft. Dat komt zo (deze tekening vond ik ergens online):


Als je 1 monostabiel relais neemt, met 2 schakelaars, dan kun je dat relais laten verkleven door op de ene drukknop te drukken, en weer laten sluiten door op de tweede knop te drukken. Al die tijd dat het relais verkleeft, kun je rijspanning voeren naar de rails (en de trein tuft verder).

Het kan ook met 2 monostabiele relais, het principe is gelijk. Deze tekening stond in de wiki.

De ene schakelaar laat het relais verkleven, de andere schakelaar heft de verkleving weer op.

Als je de schakelaars vervangt door schakelrails of reedcontacten, dan werkt het alleen voor eenrichtingsverkeer. Komt een trein vanaf de andere kant, dan stopt hij, en werkt het niet.

Goed, mijn eerste vraag gebruik je 9 of 18 relais voor het rijden en stoppen van treinen?

De tweede vraag: waar liggen die 4 schakelrails? Op inrijspoor, bufferspoor en uitrijspoor lijkt me logisch, en vanwege je uitbreiding van 3 naar 6 sporen, zou er ook eentje kunnen liggen tussen inrij-wissels 2 en 3.

Maar hoe stoppen jouw treinen dan op de opstelsporen, op de juiste plek?
Of te wel, hoe wordt de 2e schakelaar ingedrukt die aan relais-verkleving een eind maakt?
Stel je neemt die schakeling uit de wiki (die Clemenz en Ivan hebben uitgetest). Dan heb je in ieder geval per spoor ook een weerstand, led en diode, een optocoupler en een transistor nodig om een stopsignaal te kunnen geven. Maar daar heb je het niet over, dus hoe dan wel?

De derde vraag: jouw "gewone" monostabiele relais, hebben die 2 toestanden of 3? M.a.w. zijn ze ON-OFF, ON-OFF-ON, of hebben ze een tussenstand? Ik heb zelf monostabiele relais met 4 gescheiden stroomkringen; ze hebben twee standen OFF(default), ON(alleen als ze aan zijn). Ze kunnen geen 5A schakelen, maar wel 2 A, ook genoeg tenzij je 5 wissels tegelijkertijd wil kunnen schakelen.  Doe jij dat?

De vierde vraag: hoe schakel jij je wissels? Met een korte puls, of met verklevende relais?
En heb je de wissels omgebouwd of doen ze het zo uit de doos ook al goed in jouw aansturing?

En de laatste vraag: je gebruikt een diodenmatrix voor je display, maar gebruik je die ook voor je rijwegen?
Want stel voor: je gebruikt 9 relais voor de sporen, 4 relais voor de vier schakelrails, 9 relais voor de rijweginstellingen (diodenmatrix), en 1 hulprelais. Dan heb je er precies 23 nodig.

En ff zien, je drukt op een knop. Dan komt het schaduwstation tot leven, en gaat alles verder automatisch ...
Wat doet die ene knop: zet opstelspoor x op rijden+zet bufferspoor op rijden+zet wisselstraat x.
Wat doet dan de bufferspoor-schakelrails? Die zet opstelspoor x relais uit.
Wat doet dan uitrijspoor-schakelrails? Die zet bufferspoor-relais uit, en inrijspoor-relais aan.
Dus de eerstvolgende trein komt binnen op opstelspoor x.

Maar dan is me nog steeds niet duidelijk waarom een volgende trein stopt op opstelspoor x, en hoe en wanneer de volgende rijweg (b.v. opstelspoor x+1) geselecteerd wordt.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2014

BLIJ dat ik analoog RIJ

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Hoi Jan, mogelijk dat het best eenvoudiger kan, maar deze schakeling is in de loop der jaren gegroeid en uitgebreid tot wat het nu is en het werkt probleemloos. Leuk dat je je zo in deze schakeling verdiept, ik zal proberen je vragen te beantwoorden.
De timer is slechts om na een minuut of 2 de spanning van het schaduwstation af te schakelen zodat treinverlichting niet onnodig blijft branden.
Alle relais zijn afgedankte monostabiele industrierelaistjes 3 of 4 polig.
Wat is een CDU?
De schema'tjes die je bijvoegt zijn standaard set-/resetschakelingetjes, die zijn inderdaad meermalen verwerkt bij mij.
Waar liggen de schakelrails vraag je; antwoord:
1 voorbij uitrijspoor, als de trein die het uitrijspoor verlaten heeft start deze het bufferspoor,
2 in het uitrijspoor, als hier de trein vanaf het bufferspoor overheen rijdt is het bufferspoor kennelijk leeg en kan het geselecteerde spoor (1 t/m 6) vertrekken,
3 na de uitrijwisselstraat (dus eigenlijk begin bufferspoor); de trein rijdt door naar de stopsectie bufferspoor. De trein op het inrijspoor zal bij bedienen schakelrail 3 naar het geselecteerde spoor rijden.
4 ligt na het inrijspoor om hier door de vertrekkende trein het inrijsein weer op rood te zetten.
De hele schakeling is er op gebaseerd dat het hele schaduwstation vol staat, er zitten geen bezetmelders in, zodra een trein een spoor verlaten heeft wordt een schakelrail bedient en "weet" de scakeling dat het vorige spoor vrij is.
De wissels worden bediend aan het begin van de cyclus door het indrukken van een drukknopje waarmee ik het spoor (1 t/m 6) selecteer. Achter deze drukknopjes zijn relais geschakeld waarvan de verschillende contacten de wissels in de juiste stand zetten. Er gaan dus meerdere wissels tegelijktertijd om, dit gaat prima, ook met standaard m-wissels. Bij het indrukken van het spoorselectiedrukknopje wordt tevens de cyclus opgestart en start de trein die op het uitrijspoor staat.
Een volgende selectie, door jou x+1 genoemd, dient handmatig te worden gedaan.
Er worden ook relais in set-/resetschakeling gebruikt als geheugen dat onthoudt welk spoor geselecteerd is om op het moment supreme (bufferspoor leeg) het juiste spoor van spanning te voorzien.

Een heel verhaal, ik hoop dat het principe enigzins duidelijk is geworden ;)
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2014

BLIJ dat ik analoog RIJ

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Dus...
Via drukknop voor spoorselectie wordt een selectie 1-6 in het geheugen gezet, worden de wissels in de juiste stand geschakeld én rijdt het uitrijspoor leeg.
Schakelrail 1 start bufferspoor en stopt uitrijspoor,
Schakelrail 2 start selectiespoor 1-6 icm geheugen en stopt bufferspoor,
Schakelrail 3 start inrijspoor en stopt selectiespoor 1-6,
Schakelrail 4 stopt inrijspoor en reset (geheugen-)schakeling.
Oei, vergeet ik toch nog 2 schakelrails, deze liggen in het inrijspoor; eentje voor bezetmelding en eentje om het inrijwissel "veilig" te zetten. Op het inrijspoor hoeft namelijk niet altijd een trein te staan, dit in tegenstelling tot de overige sporen.
Als er een trein op het inrijspoor staat, blijft het inrijwissel op de velige stand staan zodra de cyclus gestart wordt met de selectiedrukknop. Is het spoor vrij dan gaat het wissel om bij start cyclus zodat er een trein op het inrijspoor komt te staan totdat deze door kan rijden naar een selectiespoor; zodra deze trein bijna de stopsectie bereikt schakelt hij met de schakelrail het inrijwissel achter zich veilig.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Citaat van: Hanzi op zondag 24 januari 2016, 09:15:19
Ik kies handmatig welke van de 6 treinen uit het schaduwstation mag vertrekken, daarna gaat alles vanzelf, helemaal analoog (met slechts 4 schakelrails :D) maar geen beginnersschakelingetje ;)
Zo, zo, dus toch?

Een selectie 1-6 wordt in het geheugen gezet.
Dat geheugen heb je nodig voor:

schakelrail 1 (uitzetten relais rijspanning inmiddels verlaten geselecteerde spoor), 
schakelrail 2 (aanzetten relais rijspanning  nieuw geselecteerd spoor),
schakelrail 3 (uitzetten relais rijspanning geselecteerde spoor),
schakelrail 4 (resetten geheugenschakeling)
en voor de selectiedrukknop
(waarmee alles opnieuw begint, als alle opstelsporen bezet zijn, en  er een trein staat op het inrijspoor).

Begrijp ik het zo goed:
Het geheugen is een schakeling (bestaand uit een aantal monostabiele relais).
Het enige wat er handmatig moet gebeuren om niet aan de selectiedrukknop te hoeven komen, is zorgen dat het inrijspoor vrij is. Als dat bezet is, is handmatig ingrijpen noodzakelijk (heropstart met selectieknop).
Er komen situaties voor waarbij alle (6) opstelsporen bezet zijn, en het inrijspoor ook is bezet.

Rara, hoe zit die geheugen schakeling in elkaar?

Als er een bepaalde tijd is verstreken (timer), dan worden alle 6 relais uitgeschakeld.
Dus als alle sporen+ inrijspoor bezet zijn, slaat de timer toe, en wordt het geheugen gereset.
Als dat gebeurt, dan is de selectie opgeheven, en moet je handmatig een keus maken.

Er zijn 6 opstelsporen, en die zitten niet als 2x3 verknoopt (dus niet in een boomstructuur).
Elk opstelspoor heeft 1 relais (verkleven=rijden, default=niet rijden).

Van elk relais van 4x om, zijn 2 stroomkringen bezet (1x wel/niet verkleven, 1x rijspanning).
Per relais zijn er dus nog 2 stroomkringen beschikbaar voor het geheugen.
Elke stroomkring heeft 1 ingang en 2 uitgangen (respectievelijk default=uit en aan).
Die zijn doorgelust als AND of OR verbinding, net hoe je ze nodig hebt.

Met  geen beginnersschakelingetje bedoel je waarschijnlijk de manier waarop de 6 relais zijn doorgelust?
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Citaat van: Hanzi op zondag 24 januari 2016, 21:20:16
De hele schakeling is er op gebaseerd dat het hele schaduwstation vol staat, er zitten geen bezetmelders in, zodra een trein een spoor verlaten heeft wordt een schakelrail bedient en "weet" de scakeling dat het vorige spoor vrij is.
De wissels worden bediend aan het begin van de cyclus door het indrukken van een drukknopje waarmee ik het spoor (1 t/m 6) selecteer. Achter deze drukknopjes zijn relais geschakeld waarvan de verschillende contacten de wissels in de juiste stand zetten. Er gaan dus meerdere wissels tegelijktertijd om, dit gaat prima, ook met standaard m-wissels. Bij het indrukken van het spoorselectiedrukknopje wordt tevens de cyclus opgestart en start de trein die op het uitrijspoor staat.
Een volgende selectie, door jou x+1 genoemd, dient handmatig te worden gedaan.

Verdorie, dit is close reading. Ik merk dat ik teveel gefocust ben op de relais.
Ik probeer het nog een keer, langs de andere weg.

Die wissels zijn essentieel. De wisselstanden tezamen bepalen welk spoor is geselecteerd.
Je kunt meerdere wissels tegelijkertijd omzetten. Je hebt daar kennelijk  geen CDU voor nodig (Voldoende amperage,  trafo's zijn zwaar genoeg).

Zolang de timer de schakeling niet beëindigt, is de wisselselectie bekend (oftewel de wisselrelais worden aangestuurd zolang de relais verkleven?). Je hebt de wissels niet bewerkt, zoals Fred heeft gedaan.

Stel je selecteert een opstelspoor. Dan is dat spoor gekenmerkt door de wisselstanden van de inrijwissels.
Dat geldt zowel voor inrijden als uitrijden van een opstelspoor.  Als er een trein uit rijdt, dan moeten die wisselstanden zo staan voor de volgende trein om binnen te komen. De wisselstanden veranderen pas, als er van een volgend opstelspoor een trein mag uitrijden.

Dat bedoelde ik in een eerdere reactie met rijwegen: elke rijweg is een vaste combinatie van wisselstanden.
Elke rijweg definieert bepaald opstelspoor. Er zijn 6 rijwegen naar 6 opstelsporen. Die kun je via  een diodenmatrix aansturen met relais.

Re: Schakelen schaduwstation m-rail
@ Huub

Zou jij mij de waarde van de led en diode
die van de weerstand stond er bij

Mvg Ivan
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2014

BLIJ dat ik analoog RIJ

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Beste Jan, ik merk dat je de schakeling serieus probeert te doorgronden maar uit je reactie blijkt dat dat lastig is -of ik begrijp je verkeerd-.
Onderstaand het complete schema:
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2014

BLIJ dat ik analoog RIJ

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
eerst maar eens verklaren waar al die relais dan wel voor nodig zijn:

K1 (2x), K2 (2x), K3 (2x) en K4 (1x) zijn relais die bekrachtigd worden door de drukknopjes spoorkeuze 1, spoorkeuze 2, spoorkeuze 3 en Reset. deze relais komen op zolang de drukknopjes ingedrukt worden en vallen daarna direct weer af. Deze relais schakelen de wissels in de juiste stand, niet met een diodematrix maar gewoon met relaiscontacten; omdat je er daar nogal wat van nodig hebt zijn de relais deels dubbel uitgevoerd. Meerdere wissels tegelijk schakelen gaat hier probleemloos, zeker als je het drukknopje bijvoorbeeld 1 seconde ingedrukt houdt. Een andere functie van een aantal contacten van deze relais is het bekrachtigen van de geheugenschakeling welke wordt gevormd door de relais K11, K12 en K13.
Deze geheugenschakeling is dusdanig gemaakt dat er slechts 1 van de 3 relais "op" staat en blijft staan, wordt er na spoorkeuze 1 (K11) bv toch nog op spoorkeuze 2 (K12) gedrukt dan blijft als enige K12 "op" staan. Wordt er op Reset gedrukt dan valt het geheugenrelais af en komt K14 op.
Met het indrukken van één van de spoorkeuzedrukknopjes wordt ook nog relais KX even bekrachtigd dat op zijn beurt relais KV aanstuurt. KV vergrendelt zichzelf met een overnamecontact en blijft dus "op" staan.
Een maakcontact van KV laat de trein op het uitrijspoor vertrekken. Zodra deze trein even verderop over een contactrail rijdt wordt relais KCR7 bekrachtigd. KCR7 vergrendelt zichzelf weer en blijft dus "op" staan.
KCR7 reset KV met een verbreekcontact, en schakelt met een maakcontact spanning op het bufferspoor.
De trein die op het bufferspoor staat rijdt nu naar het uitrijspoor en stopt aan het eind daarvan.
Aan het begin van het uitrijspoor is deze trein al over een contactrails gereden die relais KCR9 bekrachtigd. KCR9 vergrendelt zichzelf weer en blijft dus "op" staan. KCR9 reset KCR7 met een verbreekcontact, en schakelt met een maakcontact in serie met een maakcontact van relais K11, K12 of K13 (afhankelijk van de eerder gemaakte keuze) spanning op het juiste stationsspoor.
De trein die daar staat zal nu vertrekken naar het bufferspoor en stopt aan het eind daarvan. Aan het begin van het bufferspoor is deze trein al over een contactrails gereden die relais KCR5 bekrachtigd. KCR5 vergrendelt zichzelf weer en blijft dus "op" staan. KCR5 reset KCR9 met een verbreekcontact (indirect via KCR6, maar dit stukje is inmiddels overbodig t.g.v. aanpassing railplan), en schakelt met een maakcontact het inrijspoor. 
De trein rijdt vanaf het inrijspoor naar het geselecteerde stationsspoor en komt onderweg een schakelrail tegen die het geheugen wist en hiermee de gehele schakeling reset.
Zodra de geheugenrelais K11, K12 en K13 niet meer "op" staan wordt relais K14 bekrachtigd door een serieschakeling van verbreekcontacten van de geheugenrelais. Dit is tevens het moment dat de timer gaat lopen en na circa 1 minuut de sporen (tussen de stopsecties) spanningsloos schakelt zodat er niet onnodig wagonverlichting blijft branden.
Heel bovenstaand verhaal was gebaseerd op 3 stationssporen, na de uitbreiding naar 6 sporen zijn er nog 3 relais bijgekomen om te switchen tussen spoor 1-2-3 en 4-5-6. De contacten van deze relais zijn op verschillende plaatsen in het schema opgenomen maar zijn voor de principiële werking niet van belang.
Tot slot liggen er nog 2 schakelrails in het inrijspoor. 1x massadetectie om te detecteren dat hier een trein staat; staat hier een trein dan wordt het inrijwissel niet in de richting van dit spoor geschakeld zodra de cyclus gestart wordt met het indrukken van 1 van de spoorkeuzedrukknopjes (KX, zie helemaal bovenaan dit verhaal); de andere contactrail wordt bediend door de sleper, zit vlak voor de stopsectie en schakelt het inrijwissel veilig.
Tot slot worden er nog contacten van diverse relais gebruikt om de 2 7-segmentdisplays en de in- en uitrijseinen aan te sturen.   
Je ziet ook nog een gelijkrichter in het schema, deze is voor de aansturing van de displays, en daarnaast voor de voeding van wat DC-relais (ik had destijds onvoldoende AC-relais).

Zo, een heel verhaal weer, leuker kan ik het niet maken en ook niet makkelijker ;)
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Citaat van: Hanzi op maandag 25 januari 2016, 21:37:53
uit je reactie blijkt dat dat lastig is -of ik begrijp je verkeerd-.

Ja het is lastig, en ik heb vooronderstellingen gemaakt die het lastiger maken.

Je schema had ik al gezien, maar met mijn slechte ogen kan ik er maar delen goed van zien.
Dus die heb ik uitgesneden, contrast wat veranderd en zo en toen nog maar eens bekeken
Bijvoorbeeld:







Maar bij sommige deelplaatjes leidde dat niet tot iets leesbaars






Rotogen  :-(
Maar ik begrijp nu een beetje hoe het werkt.

Het belangrijkste wat ik er van meeneem is het gebruik van de VERBREEK-contacten van de relais. Daar doe ik zelf te weinig mee. En die zijn essentieel bij monostabiele relais. Iemand legde me het ooit zo uit: zorg dat de verbreekcontacten de veilige basissituatie stellen, en zorg dat je maakcontacten gebruikt voor de uitzonderingssituaties, de tijdelijke wijzigingen.
Als ik je verhaal goed begrijp, is dat geen wet van meden of persen, en kun je verbreekcontacten ook heel goed gebruiken om andere maakcontacten te maken.

Zelf werk ik meer met bistabiele relais dan met monostabiele (ook industrieel afval), maar ook daar is het serieel schakelen van relaisstanden de manier om logica in te bouwen (als dit dan dat, als en+en+en dan dit en als dit of dat, dan zus). Jouw schakeling vind ik dan ook een toppertje om nog iets van te leren.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2009

Dwarsliggers op de rails sporen niet

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Overigens Hans, in je bouwdraadje staat ook een foto van de spullen die in dat displaykastje zitten:


Ik heb die foto een kwartslag gedraaid, en twee pijlen (rood en blauw) gezet bij een paar intrigerende onderdelen in deze fruitmand. Nieuwsgierig makend.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2014

BLIJ dat ik analoog RIJ

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Hoi Jan, fijn dat het enigzins duidelijk is geworden. Zoals ik al eerder schreef is deze schakeling gegroeid tot wat het nu is en dat geldt ook voor het schema waardoor dit niet uitmunt in overzichtelijkheid, ik had me ooit voorgenomen het nog eens netjes te tekenen maar er  zijn een hoop belangrijker zaken, dus...
Ik heb het schema ingescand, toen veranderd naar JPG (forum lust geen JPG) en vervolgens ook nog moeten verkleinen (forum lust geen te grote bestanden), dit alles komt de scherpte helaas niet ten goede.
Bistabiele relais zijn in een hoop gevallen een stuk eenvoudiger bij dit soort schakelingen, je bespaart er iig een heel aantal relais mee.
De rode pijl wijst naar de timer die de rijstroom na verloop van tijd uitschakelt.
De blauwe pijl wijst naar de afvlakcondensator die over de gelijkrichtbrug (die zit onder het tape) staat tbv gelijkspanning displays, seinen en diverse DC-relais.
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
@Jan22

Hallo jan zou u mij de waarde van de diode en led kunne zeggen
van de weerstand was het 1,5 ohm
dan kan ik het nog eens proberen met het schema vanWiki

mvg Ivan
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Citaat van: ivan op maandag 25 januari 2016, 21:34:55
@ Huub

Zou jij mij de waarde van de led en diode
die van de weerstand stond er bij

Mvg Ivan


Sorry, dit had ik even niet gezien  :oops:
De weerstand is 1,5 kiloOhm, niet 1,5 Ohm !
Als je dit verkeerd had, dan is je led al overleden.

Waardes van de led en diode:
Bij een gewone led kan je al prima vooruit met een 1N4148
Deze diode kost 1 á 2 cent.
De gewone led (en dat zijn er heel veel) kan maximaal 20 mA aan stroom verdragen. De weerstand is daar op aangepast.
De spanning over een werkende led hangt af van de kleur van het licht uit de led en ligt tussen 1,5 en 3,5 Volt.
Maar de spanning in omgedraaide richting mag slechts 5 Volt maximum bedragen.
Als je dus de 1N4148 anti-parallel aan de led schakelt, dan kan de spanning niet hoger meer worden dan 0,6 á 0,7 Volt.

Anti-parallel betekent dat de twee diodes tegengesteld aan elkaar zitten.

grv Huub

Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Lid sinds: 2014

BLIJ dat ik analoog RIJ

offline
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
Kleine aanvulling:
En 1,5 KiloOhm is weer 1500 Ohm, deze waarde wordt weergegeven door gekleurde ringen:
Bruin-Groen-Rood en naast de rode ring zit er nog een ring (bijvoorbeeld zilver of goud) voor de tolerantie van de weerstand.
U=I*R ---> I=U/R ---> stroom=16/1500=10,7mA waarmee over het algemeen een lang leven van de Led gewaarborgd is :D
Re: Schakelen schaduwstation m-rail
@ Huub

Heb je e-mail gekregen thx

Mvg Ivan