IntroductieIn Berlijn blijf je dingen tegenkomen die je niet verwacht en/of nog nooit eerder gezien hebt. Op Google maps was ik op zoek naar "vergeten" stukjes spoorgeschiedenis om op te zoeken tijdens ons verblijf daar (rond de jaarwisseling).
Dit gebouw trok nogal de aandacht. Direct nadat we (na een lange autorit) hadden ingecheckt bij het hotel zijn we er heen gegaan om het eens van dichtbij te bekijken. Helaas begon het al donker te worden toen we er aankwamen, maar we hebben er toch nog even goed kunnen rondkijken. En de deur stond ook nog open...
Maar wat is het?Gelukkig ben ik niet vies van een beetje onderzoek en ik heb het volgende gevonden: Het is een zogenaamd "Rundhaus" of "Rotunde" en dit type locloods kwam vroeger wat vaker voor. Er hebben er in Duitsland een ruime 20 gestaan. En om een idee van "vroeger" te geven: deze loods is de laatst gebouwde van z'n soort en kwam gereed in 1893. Echt oud dus! De loods heeft 24 sporen rond een kleine draaischijf, waarvan er 2 in/uitrijspoor zijn. Hij is gebouwd voor de Berlijnse S-Bahn, die toen nog met (kleine) stoomlocs reed. De laatste stoomlocs die hier gestaan hebben waren vermoedelijk van het type
T12 (later BR74), aangezien er daarvan in Berlijn honderden rondreden op de Stadtbahn. Er werd in de spits zelfs in 90 seconden-tact mee gereden. In de jaren '20 werden alle stoomtreinen uiteindelijk vervangen door elektrische S-Bahntreinstellen.
De loodsen waren lastig aan te passen voor grotere locs en daarom zijn de meeste al voor of vrij snel na de (vorige) eeuwwisseling gesloopt. Er zijn er nog maar 2 in Duitsland; de 2e staat bij Betriebsbahnhof Rummelsburg. Die is echter lastiger te bereiken en is in slechtere staat omdat het dak vanwege de sneeuw is ingezakt. De houten dakbekleding is daar voor een deel verwijderd. Ook in Polen (voormalig Oost-Pruisen) staat nog een vergelijkbare loods.
De loods bij Pankow-Heinersdorf is nog tot ca. 1990 in gebruik geweest bij de Deutsche Reichsbahn (DDR) en staat sindsdien leeg. De meeste ramen zijn ingegooid en de buitenkant is beklad met graffiti. Een deel van het lage dak is ingezakt, maar de staalconstructie is nog in tact. wat er met deze loods gaat gebeuren is nog niet duidelijk. Wel is het officieel een monument, dus zal het zeer waarschijnlijk niet gesloopt worden. Aan de zuidkant van het viaduct (dat er vlak langs loopt) lag ooit een rangeerterrein, maar daar komt een meubel- en winkelboulevard. Een van de eisen van het stadsdeel aan de projectontwikkelaar is dat de locloods wordt betrokken bij het nieuwbouwplan. Hoe dat uitpakt word dus nog even spannend. Ik ben uiteraard van mening dat dit prachtige stukje spoorweghistorie niet verloren mag gaan, dus ik ben erg benieuwd hoe het afloopt.
ModelZoals hierboven waarschijnlijk al opgevallen is, ben ik nogal enthousiast over dit bouwwerk. Zo zeer zelfs dat ik er een model van wil maken. Het wordt geen lullig gebouwtje; op H0 zal de diameter bijna 80cm zijn! Het is dus niet iets dat ik op m'n huidige baan kwijt kan, maar het is voorlopig ook niet af.
Voor zover ik kan nagaan bestaat er nog geen model van. Een van de redenen (die ik ook op het web tegenkwam) is dat je nauwelijks kunt zien wat er in de loods zit. Het speel- en kijkplezier is dus beperkt. Hoe ik daarmee om ga weet ik nog niet. Ik kan het dak (gedeeltelijk) verwijderbaar maken, of doorzichtig, of alleen de spanten bouwen, of er lak aan hebben, of... we zullen het zien.
Op dit moment ben ik bezig met het uitpluizen van alle informatie en ben ik begonnen met tekeningen maken in AutoCAD. Voordat ik een beeld heb van hoe het moet worden kan ik sowieso niets beginnen natuurlijk. Vandaar de tekst "lange termijn project".
Wordt vervolgd!
Groetjes,
Rutger