Zo.... gisteravond was het dan zover: het in elkaar solderen van de printplaten voor mijn volautomatische schaduwstation!
Dus:
Schuif gezellig aan, laat je speelgoed staan... We hebben simultaan gewerkt, dus aan beide printplaten (één per rijrichting) tegelijk. Hier volgt het verslag van "mijn" exemplaar:
Stap 1 was meteen het oplossen van een probleem wat ik eerder al geconstateerd had: het te dikke pootje van het relais.
Duidelijk is te zien dat het pootje op de voorgrond niet rond maar plat is, waardoor het niet lekker in het gaatje op de print past. Dat werd dus vijlen geblazen... Veertig stuks, want elke print heeft 20 relais.
Dat is overigens gedaan om met één type (niet al te duur) relais te kunnen werken. Het relais is tweepolig monostabiel, 12V gelijkstroom. Voor de liefhebbers: Conrad 502642. Er worden er één, twee of drie tegelijk geschakeld voor een functie.
Na het vijlen, wat makkelijker en dus sneller ging dan verwacht, konden de relais op de print geprikt worden:
Daarna is het zaak om alle pinnetjes (20 x 5 = 100 per print) even aan te stippen met de soldeerbout. Ook dat ging makkelijker dan verwacht door de soldeereilandjes waarmee de print is uitgerust. Geen last van uitlopende tin, ging als een trein
Daarna was het de beurt aan de diodes. Eerst met een puntbektangetje alle pootjes netjes met dezelfde maat omgebogen, daarna konden ze eenvoudig door de gaatjes geprikt worden. Dat paste precies omdat we hier in de ontwerpfase rekening mee hadden gehouden bij het bepalen van de afstand tussen de twee 'padjes' voor een diode. Wel opletten op de polariteit, maar die staat op de print aangegeven.
Als je na het plaatsen van de diodes de print omdraait heb je een soort woud van pootjes
Even aansolderen en dan met de kniptang afknippen. Niet andersom, want dan vallen ze er uit voor je ze vast kunt solderen!
Next: de LEDjes! Die moesten "wijdbeens" omdat ze er anders uitkukelden voordat je de kans kreeg ze vast te zetten. De pootjes van de diodes zijn ietsje dikker, waardoor die nog enigszins klemden.
Verder hetzelfde recept: solderen en knippen. Ook hier letten op de polariteit: het korte pootje is de min.
Als laatste component zijn de weerstanden geplaatst aan de onderzijde van de print. Deze overbruggen de rijstroomonderbreking van de stopsecties om ervoor te zorgen dat oudere locdecoders hun "lekstroom" krijgen die nodig is om hun settings te onthouden.
Er zijn vier stopsecties: één voor elk van de drie sporen, en een inrijsectie die stroomloos wordt gezet bij "vol station" (= alle drie de sporen bezet). De vierde weerstand zit links buiten beeld.
Tot slot: de drie tien-polige connectoren, die helemaal bezet zijn. Het aantal aansluitingen is precies 30:
- 12V= plus
- 12V= min (massa)
- rijstroom in
- vier stopsecties (rijstroom uit)
- vier seinen (12V= uit, naar tableau, voor rood en groen, totaal dus acht)
- drie "triggers" voor het laten vertrekken van treinen
- drie bezetmeldingen (in)
- drie bezetmeld LEDs (12V= uit, naar tableau)
- één release trigger om het spoor van de vertrekkende trein weer uit te schakelen
- één trigger die de wissels goed zet bij een binnenkomende trein
- uitgangen voor de twee wissels (vier aansluitingen in totaal)
Totaal dus 30
Alle componentjes zitten erop, 170 pinnetjes per print!
Heel erg gaaf om dit ding, wat ik helemaal zelf ontworpen heb (op basis van een bestaand schakelschema, dat wel, al heb ik 't wel uitgebreid) nu gewoon in mijn handen te hebben!! En het ziet er
exact uit zoals wat ik zo veel uren op mijn computermonitor heb gehad... (
drewl)
Uiteraard moet die 12V= nog wel ergens vandaan komen. Vriend Wijnand, de ElectronicaHeld, heeft deze eenvoudige voedinkjes in elkaar gezet, eentje voor elke printplaat.
Eigenlijk is het geen voeding maar een soort statische omvormer
, die van de 18V wisselspanning uit een Märklintrafo (de L, geel dus) een nette gestabiliseerde vlakke 12V gelijkstroom maakt voor de LEDjes en relaisjes.
De rode draad die je in en uit ziet gaan is de rijstroom (de digitale wisselspanning, B, rood). Daar wordt op dit printje niets mee gedaan, alleen doorgevoerd van ingang naar uitgang. Dit is gedaan zodat ik alledrie de aansluitingen naar de trafo (O, B, L) op één plek heb zitten; da's wel zo overzichtelijk.
Nou ja, en dan komt natuurlijk het grote moment...
Doet-ie het of doet-ie het niet??Acido proudly presents:Mijn fantastische
testbank!!
Een staaltje knutselprutswerk van de bovenste plank, maar het doet wat het moet doen
Een korte uitleg lijkt mij op zijn plaats...
Om te beginnen, de schakelkastjes. Die zijn allebei op de massa aangesloten.
- De linker zorgt voor de
momentcontacten. Dat zijn in feite de schakelrails in het hele spel, die ik op de baan ga uitvoeren met reedcontacten.
- Het rechter kastje zorgt voor de
houdcontacten naar massa. Dat zijn de spoorbezetmeldingen die contact maken zolang er een trein op het spoor staat.
De twee wisselaandrijvingen had ik over en dienen hier uiteraard om het gedrag van de wissels (die bepalen op welk spoor een trein binnenkomt) zichtbaar te maken.
De vier lichtmasten (daar zijn ze weer!) tot slot geven aan of een stopsectie rijstroom ontvangt of niet.
De seinen en bezetmeldingsLEDs zitten niet op de testbank, omdat de prints zelf zijn uitgerust met controle LEDs waaraan je kunt zien wat de stand van een sein is cq. of een spoor bezet is. Dat scheelde me wel 11 aansluitingen op de testbank en een woud van lichtmasten
Nou daar gaat-ie dan...
Eerst maar eens spanning op het voedingsprintje gezet zonder de printplaat aan te koppelen.
Dat ging goed
Daarna hetzelfde maar dan met de printplaat aangesloten.
Dat ging ook goed
De rode LEDs van de uitrijseinen en de groene van het inrijsein gingen branden, de bezetmeldLEDs bleven uit, en er ging niks in rook op.
Toen drukte ik het knopje in waarmee ik de bezetmelding van spoor 1 simuleer.
Dat ging
niet goed
De relais begonnen te ratelen dat het een lieve lust was en kregen dus op één of andere manier toch een wisselstoom aangeboden
Het heeft even geduurd voordat we hem doorhadden, maar de oplossing was dat de moment- en houdcontacten (de twee knoppenkastjes) niet naar de O van de trafo moesten, maar naar de min van de uitgang van de voedingsprint. Anders mix je namelijk een wissel- en een gelijkstroomkring en dat gaat niet goed...
Voor de reedcontactjes op de baan straks is dat geen probleem, maar voor de spoorbezetmelding zal ik per spoor een hulprelais onder de baan moeten maken. Als ik dat nader moet uitleggen hoor ik 't wel.
Toen dat was opgelost kwam de zaak tot leven, en een zorgvuldige test (nooit te vroeg juichen) leerde ons.....
[tromgeroffel]
...dat het hele ding exact doet wat-ie moet doen!! Amazing! Het werkt gewoon allemaal! Geen denkfoutjes in de print, geen blunders bij het in elkaar zetten...
Slechts drie kleine probleempjes (afgezien van de denkfout met de massacontacten):
1. Eén LED bleek defect op de tweede printplaat, is vervangen
2. De voeding blijkt door de vrij grote spanningsval knap heet te worden, er wordt een koellichaampje toegevoegd
3. De kabels aan de connectoren blijken te kort als ik ze doormidden knip. Ik kan dus niet van één kabel beide connectoren gebruiken dus ik zal er een paar bij moeten bestellen
Kortom: om een uurtje of twaalf waren beide prints getest en heerste er ronkende tevredenheid alom! Welk een mijlpaal:
Ik heb een werkende schakeling voor twee volautomatische driesporige schaduwstations! Tot zover deze update,
Een blije Acido