Ik heb nog een vrij hoekje op mijn hobbyzolder en een hele boel M-rail materiaal dat ik zou willen gebruiken om een baantje te bouwen voor mijn kleinzoontje. 'k Heb eerlijk gezegd ook liever dat hij van mijn ander materiaal afblijft als hij op bezoek komt.
Hij zal zich mogen uitleven met de aankleding van de baan, daar ga ik niks aan doen, en zal manueel mogen rondrijden zo veel hij wil, met voor hem geschikt materiaal uiteraard.
Ikzelf ga het baantje gebruiken om wat met Koploper te spelen en wat automatiseringsideeën te testen die ik later om mijn baan zou willen toepassen.
En om er af en toe mijn materiaal op te laten rijden tijdens de opbouw van mijn eigen baan.

Dus heb ik een baantje ontworpen.
Al bij al niks bijzonders, maar misschien heeft iemand anders er toch wel iets aan, er zitten wel wat ideeën in die weliswaar niet nieuw, maar dan toch niet zo gangbaar zijn, toch niet op kleine baantjes.
Vandaar dat ik het hier wil delen.

Mijn doel van dit kleine M-rail baantje is een zo groot mogelijke capaciteit aan rollend materiaal te combineren met een geloofwaardig treinverloop op een vrij kleine oppervlakte.

Om in 2 niveaus te kunnen werken zonder nuttige plaats op te offeren aan klimspiralen om van niveau te veranderen is gekozen voor het concept van 2 baantjes boven elkaar, zonder onderlinge verbindingen.

Dit kan toch een zeer gevarieerd treinverloop garanderen omdat er zowel onder als boven ruim genoeg rollend materiaal kan ingezet worden.

Het geloofwaardig treinverloop moet ontstaan door het gebruik van vaste routes in Koploper die zo gedefinieerd zijn dat alle treinen rijden volgens het dogbone principe, wat vooraan in het zichtbare gedeelte passeert naar het westen zal bij een volgende passage uit het westen terugkeren en wat passeert naar het oosten zal terugkeren van het oosten.
Daartoe zitten zowel onder als boven 2 gekruiste keerlussen in het schaduwstation.
Dat de treinen ofwel beneden ofwel boven blijven zal voor de geloofwaardigheid eerder een voordeel dan een nadeel zijn.

In het zichtbare gedeelte onderaan is er enkel een station met een kleine goederen- en postafhandeling aan de voorkant en achteraan een lokverzorging en omrijspoor.
Het station heeft 2 relatief lange perronsporen voor treinen bestaande uit 1 lange lok met 3 4-assige personenwagons tot een trein bestaande uit een korte lok en 4 4-assige personenwagons.
Het derde kortere perronspoor is bedoeld voor korte keertreinen, treinstellen en railbussen.
Voor getrokken treinen is zowel doorrijden als omkeren met lokwissel mogelijk.

Het hoger gelegen dubbelsporig baanvak zal bereden worden door goederentreinen en lokaaltreinen.
Voor de lokaaltreinen is er een simpele halte.
De lokaaltreinen zullen altijd rijden volgens het dogbone principe.
De goederentreinen kunnen eventueel wel rondjes rijden, bijvoorbeeld om het klassieke trucje van de geladen en geloste treinen uit te beelden met 2 identieke treinen, op de lading na. Bijvoorbeeld naar het westen geladen kolentreinen laten rijden die dan schijnbaar gelost terugkeren en weer naar het oosten rijden om een volgende lading.

Het zichtbare gedeelte moet overdekt worden en blijft dus enkel aan de voorzijde open.
Dit maakt van de baan een soort theatertje en maakt het mogelijk om de achterliggende sporen te bereiken zonder schade toe te brengen aan het zichtbare gedeelte.
Het baantje zit langs de zijkanten tussen 2 muren en achteraan onder een schuine dakrand.
Onderaan is alles zoveel mogelijk open om er langs daar als het nodig is ook bij te kunnen.
Alles tijdelijk naar voor halen is eventueel mogelijk.

De 4 Wintrack tekeningen zijn: het zichtbare deel, het onderste niveau, het bovenste niveau en de 2 niveaus op elkaar.

Hallo Ferdi,

Leuk baanplan,wel voor korte treintjes

Ga dit in de gaten houden, als mede M rails rijder.

Gr Einte

Dag Fred.

Ook hier is interesse voor de verloop van dit project met M-rail.
Ik ben toch zeker benieuwd hoe het toch wel vrij drukke baanplan
in de praktijk zich zal uiten.

Groeten,

Erik.

Ja, druk wordt het zeker.
Maar wat wil je als je een station een klein beetje geloofwaardig wilt uitbeelden? 't Is daar toch altijd druk?

Al bij al denk ik dat het nog wel zal meevallen, je ziet ten andere enkel vooraan wat treinen over en weer rijden, dat oogt op zich al heel wat rustiger dan een trein een rondje te zien draaien waarbij hij 2 keer beneden uit een tunnel opduikt en 2 keer boven uit een tunnel opduikt en ondertussen het parcours aflegt waar menige roetsjbaan niet kan aan tippen. Het rijden zal op dit baantje zeker rustig ogen.

Achteraan is het inderdaad net een kom spaghetti, maar dat is dan ook het schaduwstation, hoe meer je daar kwijt kunt hoe beter en 't is allemaal uit het zicht. Hoe kan je anders voor de nodige afwisseling in het treinverkeer zorgen? Want ik wil er zelf ook wel iets aan hebben en een baan met een treintje of 2 kan mij wel niet meer boeien. Het meeste opgestelde materiaal zal uiteraard wel niet beschikbaar zijn voor mijn kleinzoon en voor hem verborgen staan in de coulissen.

Het baantje moet ook een zekere educatieve waarde hebben, om al spelend te leren. Mijn kleinzoon zit op een methodeschool en een tijdje terug hadden ze een project rond de spoorwegen en hij heeft daar al heel wat kennis opgedaan die in het baantje moet terugkeren. Hij weet dat treinen niet zomaar wat rond rijden maar dat ze een doel hebben: personenvervoer, goederenvervoer, postvervoer. Treinen rijden ergens naar toe en komen terug. En dat daar laden en lossen bij komt kijken.
Deze elementen moeten dan ook zeker aanwezig zijn op het baantje.
En om niet alles dat zichtbaar is te concentreren in enkel 1 station is er voor gekozen ook een stukje vrije baan uit te beelden met goederenvervoer en lokaal reizigersverkeer, maar dan wel op een apart baantje er bovenop waardoor er weer een zekere rust zal verzekerd zijn omdat niet alles overal rond rijdt, wat boven rijdt blijft boven en omgekeerd.
En aangezien mijn kleinzoon enkel treinstellen kent moet het baantje ook dienen om eens te tonen hoe het er vroeger vrij algemeen aan toe ging met stoomlocomotieven, lokverzorging en omrijden.

Dit baantje is in zijn kinderlijke eenvoud zeker niet gebaseerd op een werkelijke situatie, maar door de opzet om heel veel weg te steken en met een doordacht rijplan moet volgens mij een vrij geloofwaardig treinenverloop mogelijk zijn.

Bij het invoeren in Koploper is wel gebleken dat de vaste routes te complex werden doordat de opstelsporen achteraan wat ongelukkig aansloten op de keerlussen. In de huidige opzet kan dat veel efficiënter.
En er staan hier ook nog 2 Märklin kranen op het schap die nu een plaatsje gekregen hebben op het baantje voor de goederenverlading.
't Wordt dus nog wat drukker, maar ik denk niet dat mijn kleinzoontje daar bezwaar zal tegen hebben, die kranen had hij al heel lang op het oog.

Wat de treinlengtes betreft vind ik het nog wel meevallen, er is in ieder geval gekozen voor zo lang en zo breed mogelijke perrons waar toch zeker treinen met 3 of zelfs 4 4-assige personenwagons ruim de plaats hebben om aan te stoppen. Ook in het schaduwstation is volgens mij voldoende lengte. Maar inderdaad zal het gros bestaan uit korte treinen, vooral treinstellen en railbussen.

Rustig en druk zijn natuurlijk relatieve begrippen, maar ik vind het er, zeker rekening houdende met wat er allemaal op zit, nog vrij rustig en enigszins geloofwaardig uit zien in 3D.
Al bij al is het bedoeld voor een 10 jarige die het mag aankleden en er naar lieve lust mag op rondrijden.
En ook voor mij is het, mits een goed Koploper rij plan, acceptabel.

Met wat puzzelwerk zijn er uiteindelijk nog 2 extra opstelsporen van 1m40 voor getrokken treinen voorzien in het onderste schaduwstation.
Met een opstelcapaciteit van 2x 1m40, 2x 1m60 en 2x 1m70 in het schaduwstation is er nu ruim voldoende gelegenheid om met vrij lange treinen te rijden.

Voor wie door de bomen het bos niet meer ziet heb ik de onderbaan een beetje vereenvoudigd getekend, meer volgens functionaliteit en de geneste en ongebruikte sporen daarbij uit elkaar getrokken.
Zoals al gezegd moet het baantje in 2 opzetten kunnen gebruikt worden.
Opzet 1: manueel bediend en rondrijdend met materiaal dat vooraan opgesteld staat, dus een klassiek ovaal met vooraan uitwijksporen zonder gebruik te maken van het schaduwstation; dit is de kleinzoon-manuele opzet.
Opzet 2: Koploper bediend met vaste routes volgens het dogbone principe waarbij treinen ergens naar toe rijden en terug keren met materiaal dat achteraan in het schaduwstation opgesteld staat; dit is de grootvader-koploper opzet. 
De tekeningen laten wel zien wat ik bedoel.

Hetzelfde verhaal voor het bovenbaantje, de tekeningen spreken voor zich:

spreek mijn aan dit.
wat is grond opvlakte van deze baanplan

De maten zijn vrij aanpasbaar, het gaat hem toch maar om het principe?
Nu is het getekend op een lengte van 3m20, maar korter kan ook nog wel en langer zeker.
En in de breedte is het nu getekend op ongeveer 1m30, maar laat je goederen en post sporen weg dan geraak je er met 1m06.
Eventueel kan de bovenbaan alleen ook gebouwd worden en dan kom je er al met een breedte van 84cm.

Blijkbaar is er interesse om dit na te bouwen, maar bedenk daarbij wel dat dit in bijvoorbeeld C-rail heel wat breder zou uitpakken dan in M-rails; in de bovenbaan is nu gebruik gemaakt van de industriecirkel die in C-rails niet beschikbaar is.
Maar enkel de onderbaan is ook al een op zich staande baan en die is wel moeiteloos om te zetten naar C-rails mits weglaten van de binnenste opstelsporen in het schaduwstation.

Om te toetsen of het ontwerp ook kan waarmaken wat er van verwacht wordt werk ik altijd interactief met Wintrack en Koploper.
Bij het testrijden in Koploper blijkt al snel waar een en ander nog moet bijgeschaafd worden in het Wintrack ontwerp.

Om het dogbone rijden eens te testen/demonstreren heb ik snel een kleine database aangemaakt met 4 treinen, 2 getrokken elektrisch en 2 getrokken stoom die dus om beurten in het station moeten passeren, altijd afwisselend, dus dezelfde trein nooit 2 keer na elkaar in dezelfde richting en ook nooit 2 keer na elkaar dezelfde trein. Maximale afwisseling dus.
Let enkel op het station, bovenaan in het schaduwstation moeten nog extra variabelen ingevuld worden zoals trein en bloklengtes om het treinverkeer in goede banen te leiden, maar het gaat nu enkel om het principe in het station.

Er zal nog veel meer afwisseling zijn als alle treinen rijden, want er kunnen afwissend 6 getrokken treinen en 8 treinstellen/railbussen door elkaar rijden, allen gebruik makend van de 3 perronsporen in het station.

Wordt vervolgd dus.

En voor wie het eens wil zien werken is er een Koploper filmpje:

De onderbaan is nog lichtjes aangepast om de lengtes van de perronsporen en van de opstelsporen in het schaduwstation beter op elkaar af te stemmen.
Nu kunnen er probleemloos 6 treinen volgens het dogbone principe door elkaar rijden op de geneste keerlussen.
Filmpje: 

't Kind heeft een naam, waar zowel iets van mij als van mijn kleinzoon in zit.
Lion werd leeuw en mijn kleinzoon vindt Simba uit De Leeuwenkoning een leuke naam, dus werd dat eerst de Simbabaan, en dan korter de Simbaan.

In Koploper is er nu een opzet gemaakt waarbij onderaan 6 getrokken treinen en 6 treinstellen/railbussen om beurten het station doorrijden, afwisselend oost-west en west-oost, gebruik makend van 3 perronsporen.
Bovenaan rijden 2 kolentreinen rondjes, geladen oost-west en gelost west-oost, afgewisseld met 4 railbussen die afwisselend oost-west en west-oost rijden.
Alle keerbewegingen gebeuren in de coulissen. Je ziet enkel treinen over en weer rijden.
Vele andere opzetten zijn mogelijk en zullen na de bouw verder uitgeprobeerd worden.

Als alles geparkeerd is zijn alle zichtbare sporen vrij en blijft er verborgen een omrijspoor, onderaan zelfs met uitwijkspoor, vrij.

Dus als de kleinzoon met het baantje speelt kunnen al mijn treinen veilig en uit het zicht in het schaduwstation blijven staan en hij beschikt dan nog over ruim voldoende rij mogelijkheden.

Alle oranje sporen bevatten materiaal dat niet mag gebruikt worden door de kleinzoon, alle grijze sporen zijn voor hem (en voor mij).

Ook voor een testrit is een volledig vrije baan als Koploper alles geparkeerd heeft een groot voordeel.

Al bij al zijn er dus 3 gebruiksmodes: manueel bediend speelbaantje voor de kleinzoon, Koploper testbaan voor de grootvader en testbaantje voor rollend materiaal

Alles lijkt mij nu voldoende getest in Koploper en getoetst aan mijn wensen, ik ben er in ieder geval dik tevreden mee.
Alhoewel ik het verwacht en gewenst had is het toch nog verrassend dat er op zo een klein baantje zoveel mogelijk is.
Niets staat de bouw nu nog in de weg, de dozen M-rails zijn al uit de kasten gehaald en de open onderbouw staat/ligt.
Eerstdaags worden uit alle beschikbare rails de beste uitgezocht en dan uitgelegd.
Als het baantje uitgelegd nog voldoet wordt de ontwerpfase afgerond en gaat dit verhaal verder in een bouwdraadje.

Nog een paar plaatjes waarop  te zien is dat ik tegelijk heel veel materiaal en toch voldoende lange treinen kwijt kan op dit toch vrij kleine baantje:
.alles opgesteld beneden in het schaduwstation, met alle zichtbare sporen en het omloopspoor met uitwijkspoor in het schaduwstation vrij
.alles opgesteld boven in het schaduwstation, met alle zichtbare sporen en een omloopspoor vrij in het schaduwstation
.het zichtbare gedeelte leeg
.het zichtbare gedeelte met de mogelijke aankleding en bezetting
.het Koploper plaatje met alles opgesteld en lege baan
en een filmpje hoe met Koploper besturing 8 getrokken treinen  en 10 treinstellen probleemloos over en weer rijden:

Hi Fredi,
(moet wel even aan de nieuwe naam wennen  ).  Heb eerst het filmpje bekekekn en zagg dat de blokken 7 en 9 alleen doorgaande blokken zijn, dus geen stopmogelijkheid. Kijkend naar het echte baanplan is dat ook logisch, want het gaat om relatief korte blokken.
Nu komt mijn vraag: in ' werkelijkheid'  betekent dit dat er constant nieuwe treinen het station in en uit rijden (continue). Wordt het dar niet een heel onrustig ontwerp van, waar je als kijker helemaal gek van wordt? Of zit er straks in Koploper een zekere wachttijd ingebouwd, waardoor er bijv. ook even ' rust'  is in het station.

groet, Gertjan

Dag Gertjan,

Dat is nu net het grote voordeel van Koploper, je bepaalt zelf exact hoe lang een trein ergens wacht, zichtbaar of onzichtbaar, je doet er mee wat je wilt.
In de animatie is er natuurlijk gekozen voor zo kort mogelijke stoptijden om zo snel mogelijk te kunnen zien dat alle treinen effectief aan de beurt komen en wat alle mogelijkheden zijn.
Je moet je alles 100 keer trager voorstellen.
En met veel minder treinen tegelijk..
Het is zelfs niet nodig dat je tijdens 1 rijsessie alle treinen ziet, ze kunnen bijna allemaal apart of in groepen van maximaal 2 rijden (2 waar ze van plaats moeten verwisselen).
Ze staan, eenmaal geparkeerd, mekaar niet in de weg.
Maar het is op deze manier wel niet nodig om om de haverklap treinen op en af te baan te moeten doen om eens iets anders te kunnen zien.

Je ziet nu 1 van de ontelbaar vele mogelijke setups in Koploper en er is natuurlijk voor gekozen het maximaal haalbare voor te stellen.
Er komen vast en zeker ook routes voor treinstellen/railbussen waarbij in het station niet doorgereden maar gekeerd wordt, zelfs voor getrokken treinen waarbij de lok dan moet omrijden of gewisseld worden.
Het moet mijn Koploper testbaantje worden en al wat ik daarvoor nodig heb is voorzien.

Er is inderdaad voor gekozen op heel wat blokken niet te mogen stoppen om een vlot treinverkeer te garanderen en om niet om de haverklap alles in de soep te laten draaien. Door stopverboden op te leggen verplicht je Koploper een (variabel) aantal blokken verder te kijken vooraleer hij een trein start, anders loopt op zo een compact baantje met zoveel materiaal alles voortdurend vast.
Ik werk ook uitsluitend met vaste routes, ik wil 100% controle van wat waar rijdt. En ik wil zeker niet dat alles overal rijdt, elke trein stopt aan een vast perron in het station, dit zowel bij het rijden van oost naar west als van west naar oost. De reizigers moeten toch weten waar ze moeten opstappen.

Gertjan,

1 van de vele middelen om er in Koploper voor te zorgen dat je bepaalde treinen niet te veel ziet is het vertrekken op minuten van een uur.
Voor de kolentreinen zal dat zeker gebruikt worden.
Voorwaarde om dit te kunnen toepassen is dat de treinen die moeten blijven staan het andere treinverkeer niet blokkeren, daarom is er zo rigoureus gekozen voor een vast verborgen opstelspoor voor elke trein.
Er zit heel veel in dit baantje dat op het eerste zich misschien niet blijkt, maar door interactief met Wintrack en Koploper in demo mode te werken kom je tot oplossingen die anders pas bij het echte rijden naar boven komen, maar dan is het natuurlijk te laat, je kunt geen lange wachttijden meer instellen in Koploper als je baan daar niet voor geschikt is.

Door een beetje te schuiven in het onderste schaduwstation is er langs beide kanten van de baan nog plaats over voor een opstelspoortje, wat het aantal mogelijk verborgen opgestelde treinen op 20 brengt (en dat zonder dat ze elkaar in de weg staan).
Volgens de stocklijsten die ik (min of meer ) gedurende de laatste 50 jaar heb bijgehouden zouden er ruim voldoende rails en wissels moeten beschikbaar zijn, en 't is uit het zicht en uit de weg, dus waarom zouden we dit extraatje niet voorzien, teveel opstelruimte bestaat toch niet?

In het station is rechts nog een extra wachtspoortje voorzien, ook omdat het er past en het materiaal er is. En meer sporen creëren meer rangeermogelijkheden.
De kranen en het laadspoor zijn wat verplaats want die zouden de bovenleiding van de 2 wachtsporen links anders kunnen raken (als er ooit draad gespannen wordt).

En nogmaals, 't is bedoeld als een speel- en Koploper testbaantje (voor gevorderden), er is geen enkele ambitie om een echt station na te bouwen, de enige doelstelling is dat alle treinen in een geloofwaardige dienstregeling  rijden als voorbereiding op mijn latere h0 baan. 

Nog wat plaatjes:
. station rails
. station beetje aangekleed
. schaduwstation met 2 extra opstelsporen (en alle andere opstelsporen een ietsje ingekort)
. schaduwstation bezet
. aangepaste Koploper database met filmpje van wat de 2 extra treinen bijvoorbeeld zouden kunnen doen, hier bijvoorbeeld enkel pendelen naar spoor 1 van het station
@ Gertjan: merk op dat in het filmpje enkel 2 treinen rijden van de 20 die opgesteld staan, met de vinkjes rechts zet ik aan en af wat ik wil zien verschijnen in het station, 't wordt dus net zo druk of afwisselend als je zelf wilt; en nogmaals, je moet je alles vele keren trager voor stellen.
. het Koploper filmpje:

Ik denk dat het nu wel stilaan definitief wordt; tijd om alle materiaal bij elkaar te zoeken.

De ontwerpfase is zo ver gevorderd dat er nu al met echte rails gepast en geschoven wordt i.p.v. virtuele in Wintrack en Koploper, dus kan de rest beter in het bouwdraadje, 't is te onhandig 2 draadjes bij te werken.
Je kunt daar het verder verloop volgen, zowel van het bouwen als de verdere aanpassingen aan het baanplan: http://forum.3rail.nl/index.php?topic=53792.0

Toch nog maar eens een update: we gaan vooraleer definitief te beginnen nog eens een andere opzet uitproberen.
Wat het uiteindelijk wordt lees je wel in het bouwdraadje: http://forum.3rail.nl/index.php?topic=53792.msg947272#msg947272

Na veel wikken en wegen is het uiteindelijk dit baanplan geworden, meer hierover kun je lezen in het bouwdraadje: http://forum.3rail.nl/index.php?topic=53792.msg947272#msg947272