MaK V65 / BR 265Vanwege het 175-jarig jubileum van de Duitse spoorwegen ben ik afgelopen herfst naar de festiviteiten in Osnabrück geweest. Daar had de organisatie een hele mooie verzameling van vooral E-locs en diesels bij elkaar tentoongesteld. Ook was er een klein pendeltreintje waarvan een zijde door een Köf II was bespannen. Aan de andere zijde bevond zich een dieselrangeerlocje die ik nog niet kende. Het bleek om een V65 (BR 265) te gaan waarvan dit het enige nog rijdende exemplaar op de wereld schijnt te zijn. Een mooi onderwerp voor dit draadje dus!
MaK heeft in 1955 en 1956 precies vijftien exemplaren van de V65 aan de
Bundesbahn afgeleverd. Deze locs waren bedoeld om lichte reizigerstreinen te trekken en ingezet te worden voor het halfzware rangeerwerk. Een opvallend kenmerk aan de loc zijn de zogenaamde
Beugniot-hevels* waarmee de loc ondanks zijn vier assen toch goed door de bochten moest kunnen rijden. De loc was grotendeels gebaseerd op Mak's eigen 600D maar had enkele opvallende wijzigingen ondergaan. Zo waren de platen van de motorkap gladder vormgegeven, de lampen vrijstaand gemonteerd, de lamellen van de frontradiateur zagen er anders uit en ook was deze serie voorzien van een zogenaamde Dofa-kachel. Het motorblok had tenslotte zo'n vijftig extra pk gekregen. De V65 is nooit verder ontwikkeld. Inmiddels beschikte de DB namelijk over de V100 die veel taken makkelijker af kon vanwege het hogere vermogen. Voor het rangeerwerk werd uiteindelijk de voorkeur gegeven aan de V60. Zo is het dus bij deze serie van vijftien stuks gebleven.
V65 001 in Osnabrück 2010
Foto: Rutger Janssen
De locs werden als eerste aan het werk gezet in het gebied rond Kassel en Marburg. Daar trokken ze dus niet alleen goederenwagons maar kon je ze ook aantreffen voor reizigerstreinen. Vanaf 1964 vertrokken de locjes naar het noorden en werden ingezet als rangeerlocs in Hamburg-Altona, Hamburg-Harburg en bij de veerponthaven van Puttgarden op het eiland Fehmarn. Daar kregen ze op 1 januari 1968 allemaal een nieuwe naam en gingen verder door het leven als
Baureihe 265. Eind jaren zeventig werden de locs aan de kant gezet en zagen ze kort daarna de onheilspellende snijbranders op zich afkomen. Volgens de geruchten zouden de vakbonden op een terzijdestelling hebben aangedrongen, omdat het in de cabine wel erg warm kon worden. Alleen de locs 265 001, 004 en 011 bleef het droevige lot van een enkeltje naar de sloop bespaard. De eerste twee gingen over in handen van privé-maatschappijen en 011 werd als museumloc bestempeld. Momenteel bevindt deze (niet rijdbare) loc zich in het museum van Bochum-Dahlhausen.
V65 011Foto: Timm Grobe /
Loks-aus-kiel.deIn eerste instantie kreeg 001 de
Meppen-Haselünner Eisenbahn (MHE) als nieuwe eigenaar en heeft daar tussen 1979 en 1989 braaf zijn werk gedaan. Na een schade aan het onderstel ging de loc over naar de
Freundeskreis für Eisenbahnen in Münster om in 1995 terecht te komen bij de
Osnabrücker Dampflokfreunde. Daar heeft men de loc netjes gerestaureerd en sinds 1999 weer volop in "dienst" genomen. Zoals je op de foto kunt zien, ziet de loc er nog steeds prima uit.
Loc 004 werd in 1980 overgedragen aan de
Bentheimer Eisenbahn AG en heeft daar tot 1983 de wieltjes laten rollen. MaK heeft aan het einde van dat jaar de loc weer overgenomen en nog kort uitgeleend aan de
MHE (waar hij twee weken lang te zien moet zijn geweest met zijn broertje 001.) Daarna begon het avontuur van de 004 pas echt want het locje mocht de Alpen over om in Parma bij
RCF (Impresa Carlo Rampini) terecht te komen. Ook nu nog schijnt deze loc zich in Italië te bevinden. In 2003 is hij voor het laatst in Lecco gesignaleerd.
265 007Foto: Hans-Herbert Frohn /
loks-aus-kiel.de*MaK heeft wel meer gebruik gemaakt van deze Beugniot-hevels. Door twee assen steeds met elkaar te koppelen en ze zijdelings beweegbaar te maken, konden de vierassige locs toch makkelijk door de bochten rijden. De grote drijfstangen aan elke zijde zaten ook met genoeg speling aan de wielen vast om de bewegingen van de assen op te kunnen vangen. Hieronder kun je het principe zien van de hevels.
Illustratie:
Bahnen im Rheinland.dePs. Ken je nog een grootspoorloc die bijna in de vergetelheid is geraakt of niet zo bekend is en wel wat aandacht kan gebruiken? Plaats hem dan gerust in het
Weeshuis hier en vertel er wat over. Plaatjes van de loc maken het natuurlijk helemaal af!
Groet, Marc
Edit: Oktober 2019, foto's weer opnieuw toegevoegd.